Forsvar I Sigurd Arnekleiv Bækkelund Ei ny verd i emning Den noverande ordenen som skal trygge verda mot atomvåpen, kan stå for fall, meiner forskaren Pavel Podvig.
Kommentar I Tore Nesset Ei ny russisk ordbok formidlar verdssynet til Kreml Å kontrollere korleis folk tenkjer, må vere draumen for alle autoritære leiarar. Skal ein få til det, må ein først kontrollere språket.
Kommentar Kinas nye verd Grafane peikar berre éin veg. Den lange epoken med vestleg dominans går mot slutten, skriv Per Anders Todal
Frå matfatet I Siri Helle Julemat eller luremat? «Hjå Oda finn eg Piano gelé med julebrussmak. Han er 41 prosent dyrare enn Piano rød gelé med jordbærsmak.»
Kultur I Hallgeir Opedal Slimålar og stavkyrkjer Å setje avgjerder ut til folket er alltid ein risikosport.
Ordskifte Den vesle biten som erobra verda «Skal vi la industrien forme maten vår, eller skal vi ta tilbake kontrollen?»
Eg veit ikkje kva det skal tyde MUSIKK: Kreativt overskot kan ha fleire former. Hos Nate Amos kjem det til syne som ei uhemma og stadig rørsle.
Fascinerande og detaljrikt BOK: Ein nordnorsk pressepioner får si store forteljing i ein Bragepris-nominert biografi. Somme spørsmål ventar likevel på svar.
Prydbok for NRKs sjakkpublikum BOK: Den store sjakkboka er Torstein Bae i bokform, slik vi kjenner han frå NRK.
Det postheroiske Europa – Det avgjerande i eit slag mot russarane vil vere infanteri, altså soldatar. Men Europa manglar soldatar som er villige til å kjempe, seier militærrådgivaren Edward Luttwak.
Innbyggarane blir heile tida påminte at det er krig, og at dei må vise måtehald i det sivile så lenge russiske soldatar sit i skyttargravene, skriv Aleksandr Saburov.
Politikk I Per Anders Todal Det store tabuet i klimapolitikken – Det burde ikkje vere kontroversielt å lage ei utgreiing for sluttfasen på norsk sokkel, seier universitetsrektor og petroleumsøkonom Klaus Mohn.
Økonomi Kina-sjokket skakar tyskarane Den aggressive økonomiske politikken til Kina trugar fleire millionar arbeidsplassar.
Natur I Hallgeir Opedal På skothald Fire hardingar får motstand og medhald om meiningar om villreinstamma på Hardangervidda. For det er ikkje alle svar ein kan setje to strekar under.
Kulturkommentar I Hilde Vesaas Ursula K. Le Guins forfattarskap viser at science fiction-litteraturen er allsidig og djuptloddande.
Kommentar I Hallgeir Opedal Kjenslegeneratoren Ingenting skapar meir engasjement enn fotball og fredsprisar.
Kommentar I Svein Tuastad Harar og skjelpadder på Løvebakken Omstillingskommisjonen blir ein testbrønn. Skal makta rå, eller skal politikken utformast i eit ope ordskifte der dei beste argumenta vinn?
Kronikk Kunnskapsministeren vil kutte ut samfunnsfag fra småtrinnet Det vil true sammenhengen i utdanningsløpet, og elevene går glipp av viktige erfaringer, meiner kronikkforfattarane.
Ordskifte En omstilling i tråd med Parisavtalen? «Når man skal omstille seg og starte med noe nytt, må man slutte med noe gammelt.»
Arkitektur Landet må bygges med omsorg Mens Norge har vært på sitt rikeste, har vi også bygget det styggeste, billigste og minst holdbare. Når det er lavkonjunktur i byggebransjen, diskuterer vi hvilke flere krav vi skal lempe på, men det trengs en ny oppskrift.
Kommentar I Torbjørn L. Knutsen Den store vendinga USAs fremste oppgåve i det 21. hundreåret er ikkje lenger å spreia demokrati, men å tryggja seg sjølv.
Bok Sorg, slekt, sjø I dikta hentar Johanne Fronth-Nygren inn eit rikt språkrepertoar frå sjøen og sjølivet, heile registeret er med.
Kunnskap I Arve Nilsen Listeriose «Sidan listeriabakteriar kan formeire seg i kjøleskap (4 grader) og utan oksygen, vil dei ha gode vekstvilkår i vakuumpakka og kjølelagra mat som er ferdig til konsum.»
Propp! «Helvete er dei andre, heiter det ein stad. I så fall må Bogstadvegen i Oslo vere skjærselden.»
Kleint Pandemien har skulda for mykje leitt, men han kom med ei nyttig innsikt: Doloket skal vera nede når du spyler.
Oljefondet I Christiane Jordheim Larsen Etterlyser etisk leiarskap i oljefondet Oljefondet har vore eit fyrtårn i investormiljøet. At Etikkrådet er sett til side, er eit alvorleg tilbakeslag, seier menneskerettsprofil Phil Bloomer.
Ord om språk I Kristin Fridtun Alt til sitt bruk «Det finst folk der ute som brukar storsleggja og seier at nynorsk er ubrukeleg. Men dei brukar ikkje å lesa denne avisa, so då treng me ikkje bruka meir tid på dei.»
Politikk I Eva Aalberg Undheim – Raudt har nærma seg SV SV har ei stor utfordring med å finne rolla si i eit endra politisk landskap, seier Ingrid Fiskaa.
Leiar I Svein Gjerdåker «Det overraskande er eigenleg ikkje at Australia forbyr dei sosiale media for borna, men at resten av verda har gjort så lite for verna born mot dei»
Kunnskap Dårande dåre, våghalsen havsule «Suler kan gå frå å vere langsynte i lufta til å vere nærsynte under vatn på ein tidels sekund.»
Litteratur Avstand, framandskap og kjærleik Forfattaren Ida Hegazi Høyer var fast bestemt på at ho aldri skulle skrive bok om familien eller frå eige liv. Men så skjedde noko.
Musikkommentar I Tor Martin Bøe Når Radiohead melder fråfall, er det opp til fansen å finne ut om to pluss to kan verte noko anna enn fem.
Frå sjakkverda I Atle Grønn «Etter snart eit halvt hundreår i sjakken kan eg assosiera det meste med sjakk.»
Bok I Anne Schäffer Dystert frå drabantbyen Erlend Skjetne teiknar eit ærleg bilete av ein drabantby.
Musikk Arkivet: Jimmy Cliff 1944–2025 I slutten av november fekk vi vite at reggaekongen var død, 81 år gamal.
Film Cine Cuba Stjernene frå Jordbær og sjokolade skapte god gamal festivalstemning i eit kriseprega Havanna.
Kommentar Klimakvotar fungerer dårleg Styresmaktene kan i teorien velje mellom kvotar og avgifter for å få ned utslepp, men klimakvotar byr på store praktiske problem.
Energi Norske kommunar klare for kjernekraft Etter rundt 50 års tagnad og passiv motstand er kjernekrafta brått i vinden att.
Kunngjeringar Land i sikte «Om du har den eine eller andre jobben, er ikkje alle dagar like spennande, verken på land eller sjø.»
Diktet I Ronny Spaans Hallgrímur Pétursson var ein allsidig diktar som skreiv i alle typar diktformer
Kunngjeringar I bagasjerommet «Sveinung gav ikkje beskjed til Monica før han gjekk ut i garasjen, han pleier jo aldri det, pleier berre gjera som han vil, og dukka opp igjen etter kvart.»
Krig Vond veke for president Zelenskyj Zelenskyjs stabssjef har trekt seg, utan at det løyser nokon problem for presidenten. Ukrainarane førebur seg på jule- og nyttårsfeiringa meir på trass enn i forventning.
Bokkommentar Kulturkrigaren Historikarlauget var i tida etter 1945 eittpartistaten i miniatyr, med Jens Arup Seip som historiefagets svar på Einar Gerhardsen.
Kommentar Budsjettforlik med helsing heim Senterpartiets Bjørn Arild Gram frå Steinkjer stiller seg bak eit budsjettforlik som får opp farten på Hilmarfestivalen i Steinkjer.
Leiar I Svein Gjerdåker Krevjande storting Trass all mediestøyen og oppslag om «budsjettkaos» har vi fått eit nytt statsbudsjett innanfor tidsfristen. Det var ikkje sjølvsagt.
Tannhelse I Christiane Jordheim Larsen Puss, så går du i pluss Budsjettsemja gav 360 millionar friske kroner til tannhelse. Det er berre ein brøkdel av kva ei tannhelsereform kan komme til å koste.
Språk i skulen God språkpolitikk, dårleg etterleving Held nedgangen i nynorskelevar fram i same tempo som no, vil det vere svært få nynorskelevar att nokre generasjonar framover. Det seier Åse Wetås, direktør i Språkrådet.
Ord om språk Karakterstudie «Ein treng ikkje ha toppkarakter i språkfag for å sjå at karakter er eit lånord.»
Teater I Jan H. Landro Kvar vart det av rikdomen? Spelet er godt, men altfor mykje er borte i denne kortversjonen av ein stor romanklassikar.
Musikk I Øyvind Pharo Arkivet: Mindre er meir Steve Copper spelte aldri ein note for mykje, men fekk kvar note til å bety noko.
Radio I Hallgeir Opedal Stadig færre lyttar til tradisjonell radio Er radiodagane over? Eller: Kvifor vert det alltid så mykje støy rundt NRK?
Sport før og no I Maren Bø Sveittegenser «Dei kunstige stoffa er ikkje bra for miljøet og heller ikkje optimale for det sveittande mennesket.»
Teknologi I Per Thorvaldsen TV-produksjon «Overalt heng det skjermar på veggane med statistikkar over kor mange sjåarar som ser på, og kva dei ser på.»
Samfunn I Sigurd Arnekleiv Bækkelund Vil ikkje ut med annonsesum Rema 1000 gir ein million kroner til Frelsesarmeen, men nyttar endå større summar på å marknadsføre donasjonen.
Ord om språk Svake sider «Mange tykkjer det er sinnssvakt å råda folk frå å nytta eit ord som fell naturleg for dei.»
Ordskifte En tapt sjanse til saklig kritikk «Nicolaysen hevder at boken «synser» og mangler troverdighet, men han gir ingen konkrete eksempler eller sitater.»
Russland I Aleksandr Saburov «Spørsmålet er korleis vi levde» Den russiske staten lærer oss korleis vi skal døy friske.
Bok I Klaus Johan Myrvoll Vikingtidsbok i ideologisk spagat Ny bok om vikingtida illustrerer kor vanskeleg det kan vera å lata fortida vera fortid på eigne premissar.
Bok I Sindre Ekrheim Det makelause i kvar ting Casper André Luggs dikt har eit framandarta uttrykk som fangar augeblikk i eineståande natur.
