Steinar Opstad, bondeson frå Stokke i Vestfold, fødd i 1971, skriv ryddige dikt – ti samlingar har det vorte frå 1996 til 2022. Samla dikt i Arbeid og drøm (2016). Pluss ei fin essaysamling Himmelretninger (2012), om dikt og dikting. Akademikar med tysk, religionshistorie, litteraturvitskap som fag. Likevel er det lengting og kjønnsidentitet, utanforskap og samkjensle dikta handlar om – alt ein ikkje kan læra på universitetet. Dikt med bibelreferansar og litterære allusjonar.

Eg held fram omtalen av diktet eg presenterte sist eg skreiv i denne spalta, Hexaëmeron (forfatta i 1630-åra) av Anders Arrebo. Som sagt vier Arrebo stor plass til Nord-Noreg i hyllinga av Guds skaparverk. Liksom andre nordiske prestar i tidleg nytid var Arrebo interessert i naturvitskap – her peikar han fram mot den mest kjende naturhistorikarpresten i norsk soge: Erik Pontoppidan og hans Norges naturlige Historie (1752–1753). Skilnaden mellom dette verket og Hexaëmeron er at det sistnemnde er skrive på rim og rytme. Det er typisk for eldre litteratur – det er fyrst fram mot 1800-talet at poesien blir avgrensa til subjektiv lyrisk tale.

Tenk å debutere 21 år gamal med ei bok som Most, slik Cecilie Løveid (f. 21. august 1951) gjorde i 1972. Tenk å gi ut ei bok med slike tekster, slikt språk, og så kalle det ein roman! Jo da, det kan lesast som prosa, teksten er del av eit narrativt flettverk og inngår i eit episk forløp. Men framfor alt er det liv, rørsle og leikande, lyrisk fridom – mellom anna knytt til kroppar som kan utfalde seg, uttrykke seg og arbeide.

Frå og med Stavkirkedikt i 2007 har Jo Eggen skrive ei rekkje såkalla reisediktbøker. Ramma for bøkene er reiser i land som Noreg, Irland og Sverige. I årets diktbok er Island reisemålet. Men Eggen fører ikkje ei vanleg reisedagbok, han er ingen historisk kronikør, han er poet, han er ein som seier frå, ein som seier ord: «diktet spruter ut av/ ordet».

«Eit poetisk hovudverk» har ho blitt kalla, diktsamlinga Elvesong, som skjåkværen Tore Ørjasæter (1886–1968) gav ut i 1932, om lag midt i forfattarskapen, som tok til med Ættararv i 1908. Samlinga er sett saman av ei rekke dikt i ulike former og tempo som alle er knytte tematisk til elva og vatnet, til minste dropen, som rører seg frå djupet, ned stryka og mot havet, i eit evig krinslaup.

Erik Fosse (fødd 1950) er kjend som ein av dei to norske kirurgane som kjempa for palestinarane i Gaza i 2009, saman med Mats Gilbert. Han er medisinprofessor, forskar og musikar, og han har leidd bandet Sagene Ring sidan 1998, med fire CD-utgjevingar. Fosse står for tekstar og melodi, syng og spelar gitar, Petter Udland Johansen spelar fele og mandolin, Per David Martinsen er med på kontrabass. I 2021 kom albumet Flukt, på plateselskapet Heilo, med utgangspunkt i eit norsk TV-program frå 2017.

Eg nemnde poeten Håkan Sandell i denne spalta sist. Han fortener å bli omtala her. Det kan synast rart, for denne spalta har fokus på norsk poesi, men Sandell kjenner seg ikkje som ein svensk diktar, denne skåningen har ein skandinavisk identitet, der nærleiken til Danmark har vore viktig.

Marie Takvam (1926–2008) er ein avhalden lyrikar, med ti diktsamlingar utgjevne jamt i åra mellom 1952 og 1990. Ho kom frå ein gard på Vestlandet, som eldst av fem søsken, men drog fluksens til hovudstaden for eit psykologistudium, som ikkje vart fullført, då ho fekk sonen Magnus (som vart politisk kommentator i NRK og gav ut biografien Hun skrev for å kunne leve. Min mor, Marie Takvam i 2021). Sjølv hadde Marie Takvam Barnetimen for de minste i radioen i mange år. Og skreiv eit par romanar, spelte i norsk film.