JavaScript is disabled in your web browser or browser is too old to support JavaScript. Today almost all web pages contain JavaScript, a scripting programming language that runs on visitor's web browser. It makes web pages functional for specific purposes and if disabled for some reason, the content or the functionality of the web page can be limited or unavailable.

Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

BokMeldingar

Dobbelverk frå Færøyane

Hos Marjun Syderbø Kjelnæs heng alt saman med alt.

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
Marjun Syderbø Kjelnæs er lyrikar, dramatikar og prosaist.

Marjun Syderbø Kjelnæs er lyrikar, dramatikar og prosaist.

Foto: Sunva Eysturoy Lassen

Marjun Syderbø Kjelnæs er lyrikar, dramatikar og prosaist.

Marjun Syderbø Kjelnæs er lyrikar, dramatikar og prosaist.

Foto: Sunva Eysturoy Lassen

2942
20240112
2942
20240112

Dikt / Kammerspel

Marjun Syderbø Kjelnæs:

Karmageita

Jenterommet – ein eksistensiell horrorkomedie

Begge omsette av Lars Moa
Orkana

For første gong sidan Nordisk råds litteraturpris blei etablert i 1964, er ein forfattar nominert med to bøker som samla er eitt verk, begge gitt ut i 2022 på det vesle forlaget Ungu Førøyar. For dei som har eit hjarte for færøysk litteratur, bør det vere kjent at Marjun Syderbø Kjelnæs tilbake i 2013 også var nominert til Nordisk råds barne- og ungdomslitteraturpris for romanen Skriva í sandin, på nynorsk i 2014 i omsetjing ved Lars Moa.

I 2021 var ho igjen nominert for ungdomsromanen Sum rótskot før ho i 2023 blei nominert til Nordisk råds litteraturpris, utan å få prisen, rett nok; han gjekk til Sverige. Kjelnæs kan likevel vise til fleire nasjonale og internasjonale prisar i eit forfattarliv som byrja i 2000, som omfattar barne- og ungdomsbøker, vaksenbøker, skodespel og filmmanus. Fire av bøkene finst på nynorsk ved Lars Moa, som sidan 2003 på imponerande vis har omsett 20 bøker frå færøysk til nynorsk.

Frigjering

Dobbelverket Karmageita og Jenterommet er ei diktsamling og eit kammerspel der ei kvinneleg forteljarstemme søker seg ut frå jenterommet og det innestengde mot noko opnare og friare, men for å greie det må ho ta eit oppgjer med kjønnsroller, religion og krefter som vil hindre den frigjeringa ho søker.

I Jenterommet – med undertittelen «ein eksistensiell horrorkomedie» – finn ein «Ho» innestengd saman med «Vesenet», mens «Mora» stadig bankar på døra. Det heile skjer i løpet av eit døgn, og på den tida når «Ho» fram til ei slags innsikt i kva jenterom gjer med dei som blir bura inne der. Kjelnæs vekslar fint mellom alvor og komikk, ordspel og dobbeltydingar er vovne inn i replikkane, og ho skriv fram ei lett klaustrofobisk stemning.

Femner vidt

I Karmageita er jenterommet meir som eit minne frå barndom og oppvekst, men samtidig ein realitet knytt til formødrene. Diktet «Sela» er ei vakker hyllest til bestemødrene, som også er til stades i andre dikt. Elles spenner dikta ganske vidt og botnar i eit samfunnsengasjement lesaren trur på.

Ofte er det nyhende frå BBC, CNN, Al Jazeera og andre kjelder som startar tankestraumar kring ei utvikling som trugar menneskeslekta i form av global oppvarming, plast i havet, rovdrift på ressursar, naturøydelegging, korallrev som blir knuste av trålarar; alt dette store og verdsomspennande som trugar kvardagslivet vårt. Desse dikta fører tanken mot både Harald Sverdrup og Rolf Jacobsen.

Gjennom heile diktsamlinga spring Chagalls geiter fram og tilbake, på bakken eller i lause lufta, og denne fascinasjonen for Chagall deler eg gjerne med Marjun Syderbø Kjelnæs. Med dette dobbelverket står ho fram som ein betydeleg færøysk forfattar, omsett til ei rekke europeiske språk.

Oddmund Hagen

Oddmund Hagen er forfattar og fast bokmeldar i Dag og Tid.

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

Dikt / Kammerspel

Marjun Syderbø Kjelnæs:

Karmageita

Jenterommet – ein eksistensiell horrorkomedie

Begge omsette av Lars Moa
Orkana

For første gong sidan Nordisk råds litteraturpris blei etablert i 1964, er ein forfattar nominert med to bøker som samla er eitt verk, begge gitt ut i 2022 på det vesle forlaget Ungu Førøyar. For dei som har eit hjarte for færøysk litteratur, bør det vere kjent at Marjun Syderbø Kjelnæs tilbake i 2013 også var nominert til Nordisk råds barne- og ungdomslitteraturpris for romanen Skriva í sandin, på nynorsk i 2014 i omsetjing ved Lars Moa.

I 2021 var ho igjen nominert for ungdomsromanen Sum rótskot før ho i 2023 blei nominert til Nordisk råds litteraturpris, utan å få prisen, rett nok; han gjekk til Sverige. Kjelnæs kan likevel vise til fleire nasjonale og internasjonale prisar i eit forfattarliv som byrja i 2000, som omfattar barne- og ungdomsbøker, vaksenbøker, skodespel og filmmanus. Fire av bøkene finst på nynorsk ved Lars Moa, som sidan 2003 på imponerande vis har omsett 20 bøker frå færøysk til nynorsk.

Frigjering

Dobbelverket Karmageita og Jenterommet er ei diktsamling og eit kammerspel der ei kvinneleg forteljarstemme søker seg ut frå jenterommet og det innestengde mot noko opnare og friare, men for å greie det må ho ta eit oppgjer med kjønnsroller, religion og krefter som vil hindre den frigjeringa ho søker.

I Jenterommet – med undertittelen «ein eksistensiell horrorkomedie» – finn ein «Ho» innestengd saman med «Vesenet», mens «Mora» stadig bankar på døra. Det heile skjer i løpet av eit døgn, og på den tida når «Ho» fram til ei slags innsikt i kva jenterom gjer med dei som blir bura inne der. Kjelnæs vekslar fint mellom alvor og komikk, ordspel og dobbeltydingar er vovne inn i replikkane, og ho skriv fram ei lett klaustrofobisk stemning.

Femner vidt

I Karmageita er jenterommet meir som eit minne frå barndom og oppvekst, men samtidig ein realitet knytt til formødrene. Diktet «Sela» er ei vakker hyllest til bestemødrene, som også er til stades i andre dikt. Elles spenner dikta ganske vidt og botnar i eit samfunnsengasjement lesaren trur på.

Ofte er det nyhende frå BBC, CNN, Al Jazeera og andre kjelder som startar tankestraumar kring ei utvikling som trugar menneskeslekta i form av global oppvarming, plast i havet, rovdrift på ressursar, naturøydelegging, korallrev som blir knuste av trålarar; alt dette store og verdsomspennande som trugar kvardagslivet vårt. Desse dikta fører tanken mot både Harald Sverdrup og Rolf Jacobsen.

Gjennom heile diktsamlinga spring Chagalls geiter fram og tilbake, på bakken eller i lause lufta, og denne fascinasjonen for Chagall deler eg gjerne med Marjun Syderbø Kjelnæs. Med dette dobbelverket står ho fram som ein betydeleg færøysk forfattar, omsett til ei rekke europeiske språk.

Oddmund Hagen

Oddmund Hagen er forfattar og fast bokmeldar i Dag og Tid.

Emneknaggar

Fleire artiklar

Den dårlege kommuneøkonomien gjer det krevjande for kommunane å levere helse- og omsorgstenester, ifølge ein rapport frå KS.

Den dårlege kommuneøkonomien gjer det krevjande for kommunane å levere helse- og omsorgstenester, ifølge ein rapport frå KS.

Foto: Gorm Kallestad / NTB

Ordskifte

Skal unge funksjonshemma tilbake til institusjonane?

IdaHauge Dignes
Den dårlege kommuneøkonomien gjer det krevjande for kommunane å levere helse- og omsorgstenester, ifølge ein rapport frå KS.

Den dårlege kommuneøkonomien gjer det krevjande for kommunane å levere helse- og omsorgstenester, ifølge ein rapport frå KS.

Foto: Gorm Kallestad / NTB

Ordskifte

Skal unge funksjonshemma tilbake til institusjonane?

IdaHauge Dignes
Cecilie Grundt med Vigleik Storaas, David Andersson og Fredrik Villmow.

Cecilie Grundt med Vigleik Storaas, David Andersson og Fredrik Villmow.

Foto: Sigbjørn Berven

MusikkMeldingar
Lars Mossefinn

Solide røter

Cecilie Grundt har sett saman eit lojalt lyttande band.

Eivind Trædal har sete i Oslo bystyre for MDG sidan 2015. I vår kom det fram at han stiller seg til disposisjon for stortingslista til MDG.

Eivind Trædal har sete i Oslo bystyre for MDG sidan 2015. I vår kom det fram at han stiller seg til disposisjon for stortingslista til MDG.

Foto: Cappelen Damm

BokMeldingar
Gjermund BakkeliHaga

Den tunge kampen mot bileufori

Eivind Trædal viser fram politikkens fallitt på transportfeltet i boka På ville veier.

Donald Trump talar til tilhengarane i Traverse i Michigan 25. oktober.

Donald Trump talar til tilhengarane i Traverse i Michigan 25. oktober.

Foto: Jim Watson / AFP / NTB

Samfunn

Trump ord for ord

Kva seier Trump på folkemøta? For å få eit inntrykk av kva han vil formidla til møtelyden, trykkjer vi den første delen av talen han heldt i vippestaten Michigan førre helg.

Flytande gull: Få ting er så godt som olivenolje – om han er rette typen.

Flytande gull: Få ting er så godt som olivenolje – om han er rette typen.

Foto: Pxhere.com

Frå matfatetKunnskap

Olivenolje

Jomfruer veit visst ikkje alltid å ta seg betalt.

Siri Helle
Flytande gull: Få ting er så godt som olivenolje – om han er rette typen.

Flytande gull: Få ting er så godt som olivenolje – om han er rette typen.

Foto: Pxhere.com

Frå matfatetKunnskap

Olivenolje

Jomfruer veit visst ikkje alltid å ta seg betalt.

Siri Helle

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis