Den 24. februar 2022 gjekk Russland til angrep mot Ukraina. Dette var ei eskalering av konflikten som tok til i 2013-2014, då separatistar tok kontroll over Luhansk og Donetsk fylke og Krymhalvøya vart annektert av Russland. Ukraina har fått våpenhjelp av Nato-land, inkludert Noreg. DAG OG TID følger krigen nøye, og skribentane våre bidreg med reportasjar, kommentarar og analysar. Cecilie Hellestveit, ekspert i folkerett, og Halvor Tjønn, journalist, forfattar og fast skribent i DAG OG TID, bidrar med politiske analysar. Den ukrainske forfattaren Andrej Kurkov har skrive om situasjonen i Ukraina under krigen.
Sjakk har blitt ein populær sport i Noreg på grunn av suksessen til Magnus Carlsen. DAG OG TID skriv om viktige turneringar som Carlsen deltek i, og små forteljingar frå sjakkverda. I DAG OG TID skriv Atle Grønn ei fast sjakkspalte som heiter «Frå sjakkverda», verdas einaste sjakkspalte utan sjakktrekk. I spalta skriv han om sjakk frå ulike innfallsvinklar. Les Atle Grønns spalte nedanfor, og andre artiklar og nyhende frå sjakkverda.
Klima og miljø er høgt prioritert på den politiske dagsordenen. Klimaendringar, naturkatastrofer og konfliktar heng tett saman. Regjeringa er forplikta til å følgje EUs klimamål og redusere norske utslepp med 55 prosent innan 2030.
DAG OG TID følgjer klimaproblematikken både nasjonalt og internasjonalt. Journalistane og
skribentane i DAG OG TID skriv om klima med ulike innfallsvinklar. Per Anders Todal er
oppteken av miljø, natur og klima, og korleis problemstillingar knytte til desse temaa verkar inn
på kvarandre og samfunnet i heilskap. Jon Hustad skriv om klimaspørsmål frå eit politisk og
økonomisk ståstad, til dømes korleis klima verkar inn på energi og straum. Les artiklar om klima
og miljø nedanfor.
I Dag og Tid skriv fleire av skribentane våre om mat og matproduksjon. Dei har alle ulike tilnærmingar til temaet. Dagfinn Nordbø skriv spalta «Matmonsen», ei humorisktisk spalte om eigne matopplevingar. I spalta hans kan du også få gode middagstips. «Innsida» er ei anna spalte der ulike skribentar bidreg kvar veke. Ein av dei, Arne Hjeltnes, reiser rundt og besøker norske matprodusentar og set av fast plass i spalta si til norske matskattar. Siri Helle skriv om matproduksjon og matpolitikk i spalta «Frå matfatet». Helle er utdanna agronom og skriv også om ulike matvarer, plukkar frå kvarandre ingrediensane og samanliknar produkt. Les artiklane nedanfor.
DAG OG TID skriv om Russland og tilhøvet mellom Noreg og Putin-regimet. Journalistane og skribentane våre skriv om russisk utanrikspolitikk, russisk språk og kultur. Eit viktig tema knytt til Russland er krigen i Ukraina. I avisa vår kan du lese kommentarar og artiklar om krigføringa og retorikken knytt til han. Mellom anna trykker DAG OG TID russiske nyhende, slik at lesarane våre får kjennskap til kva informasjon russarane har tilgang til. Den ukrainske forfattaren Andrej Kurkov har tidlegare rapportert direkte frå Ukraina. Halvor Tjønn følgjer utviklinga mellom Russland og Europa, Cecilie Hellestveit, ekspert i folkerett, kommenterer globale konfliktar der Russland er involvert. Fleire av podkastepisodane våre har også handla om Russland. Omsettar Marit Bjerkeng fortel om russisk språk og kultur, journalist i Nordlys og leiar i Barents Press, Amund Trellevik, er intervjua om uavhengig journalistikk i Russland, og Halvor Tjønn har ved fleire høve vore gjest. Alle episodane finn du her.
På grunn av den globale energikrisa har straumen blitt dyrare. Folk flest merkar at straumrekningane auker med tusenvis av kroner. Samstundes aukar prisane på matvarer og transport. DAG OG TID skriv med jamne mellomrom om situasjonen og tiltaka frå regjeringa og næringslivet. Mellom anna skriv DAG OG TID-journalisten Jon Hustad om utfordringane og bakgrunnen for straumkrisa og kva konsekvensar dei auka straumprisane har på samfunnet. Han har også sett på energibehovet i framtida og skrive artiklar om den grøne vendinga. Straumkrisa har vore tema i DAG OG TID-podkasten. Lytt til episoden «Energiåret 2022 med Jon Hustad» her. Artiklar om straum, energi og kraft kan du lese nedanfor.
DAG OG TID skriv om ulike sider ved Ukraina og tilhøvet til Nato og Europa. Størst tyngd har krigen fått. Krigen i Ukraina tok til 24. februar 2022, og journalistane og skribentane våre følgjer situasjonen tett. Cecilie Hellestveit er ekspert i folkerett og bidreg med analysar og kommentarar. Halvor Tjønn skriv om korleis det ukrainske tilhøvet til Russland, Europa og EU endrar seg. Han set også den noverande situasjonen i eit historisk perspektiv. Den ukrainske forfattaren Andrej Kurkov skreiv fleire reportasjar frå Ukraina det første året av krigen. Redaktøren i DAG OG TID, Svein Gjerdåker har besøkt Ukraina etter krigsutbrotet og har skrive frå reisene. I DAG OG TID-podkasten kan du også lytte til tema om Ukraina. Høyr mellom anna intervjuet med forfattar Andrej Kurkov eller lær meir om bakgrunnen for krigen i episoden «Kvifor gjekk Putin til krig mot Ukraina?» Les artiklar om Ukraina nedanfor.
Økonomi har innverknad på alle lag og funksjonar i samfunnet. DAG OG TID publiserer nyhende om finansmarknaden og konsekvensane av økonomiske svingingar. Vi analyserer statsbudsjettet og finanspolitiske tiltak frå regjeringa, men ser også på endringar i næringslivet og på børsen i eit internasjonalt perspektiv. Journalist i DAG OG TID Jon Hustad skriv om økonomisk politikk. Mellom anna ser han på rentepolitikk, grunnrente og statsbudsjettet.
Les artiklar og kommentarar om norsk og internasjonal økonomi nedanfor.
President Franklin D. Roosevelts vart attvald for ein fjerde periode i 1944.
Foto: Henry Burroughs / AP / NTB
Sjukdom hos statsleiarar i eit kontrafaktisk perspektiv
President Franklin D. Roosevelts vart attvald for ein fjerde periode i 1944.
Foto: Henry Burroughs / AP / NTB
Sjukdom hos statsleiarar i eit kontrafaktisk perspektiv
President Franklin D. Roosevelts vart attvald for ein fjerde periode i 1944.
Foto: Henry Burroughs / AP / NTB
Sjukdom hos statsleiarar i eit kontrafaktisk perspektiv
Arkeolog og prosjektleiar Håvard Hegdal ved nedgangen til Clemenskvartalet, der utgravingane no er avslutta. Arkeologteltet bak til høgre.
Alle foto: Håvard Rem
Hovudstaden som forsvann
OSLO: I dag for 500 år sidan stakk ein danske Oslo i brann for å forhindra at svenskane tok Noreg med seg då dei i 1523 lausreiv seg frå Danmark. Ikkje før i 1814 mista danskane oss til Sverige.
Arkeolog og prosjektleiar Håvard Hegdal ved nedgangen til Clemenskvartalet, der utgravingane no er avslutta. Arkeologteltet bak til høgre.
Alle foto: Håvard Rem
Hovudstaden som forsvann
OSLO: I dag for 500 år sidan stakk ein danske Oslo i brann for å forhindra at svenskane tok Noreg med seg då dei i 1523 lausreiv seg frå Danmark. Ikkje før i 1814 mista danskane oss til Sverige.
Arkeolog og prosjektleiar Håvard Hegdal ved nedgangen til Clemenskvartalet, der utgravingane no er avslutta. Arkeologteltet bak til høgre.
Alle foto: Håvard Rem
Hovudstaden som forsvann
OSLO: I dag for 500 år sidan stakk ein danske Oslo i brann for å forhindra at svenskane tok Noreg med seg då dei i 1523 lausreiv seg frå Danmark. Ikkje før i 1814 mista danskane oss til Sverige.
Tresnitt frå viseprentet «En Angergifven Synder ved Nafn Povel Juel», prenta i København i 1723 i samband med halshogginga. I bakgrunnen ser ein hovud og høgrehand sette på stake.
Språkpolitikar og separatist
Språkpolitiske spørsmål var viktige for norsk separatisme på 1800-talet. Overraskande nok var dei viktige alt kring 1720 òg, for nordlendingen og «landsforrædaren» Povel Juel.
Tresnitt frå viseprentet «En Angergifven Synder ved Nafn Povel Juel», prenta i København i 1723 i samband med halshogginga. I bakgrunnen ser ein hovud og høgrehand sette på stake.
Språkpolitikar og separatist
Språkpolitiske spørsmål var viktige for norsk separatisme på 1800-talet. Overraskande nok var dei viktige alt kring 1720 òg, for nordlendingen og «landsforrædaren» Povel Juel.
Tresnitt frå viseprentet «En Angergifven Synder ved Nafn Povel Juel», prenta i København i 1723 i samband med halshogginga. I bakgrunnen ser ein hovud og høgrehand sette på stake.
Språkpolitikar og separatist
Språkpolitiske spørsmål var viktige for norsk separatisme på 1800-talet. Overraskande nok var dei viktige alt kring 1720 òg, for nordlendingen og «landsforrædaren» Povel Juel.
Arkiv: 8. mars 1953. Stalin på lit de parade i kolonnesalen i fagforeiningshuset på Sverdlov-plassen i Moskva. Frå venstre: V.M. Molotov, K.E. Vorosjilov, L.P. Berija, G.M. Malenkov, N.A. Bulganin, N.S. Khrusjtsjov, L.M. Kaganovitsj, A.I. Mikojan.
Foto: NOVOSTI
Diktatorens langsame død
Måten statsleiarane døyr på, kan gje oss interessante innblikk i korleis regima deira
vert styrte. Dødsmåtar er maktpolitikk.
Arkiv: 8. mars 1953. Stalin på lit de parade i kolonnesalen i fagforeiningshuset på Sverdlov-plassen i Moskva. Frå venstre: V.M. Molotov, K.E. Vorosjilov, L.P. Berija, G.M. Malenkov, N.A. Bulganin, N.S. Khrusjtsjov, L.M. Kaganovitsj, A.I. Mikojan.
Foto: NOVOSTI
Diktatorens langsame død
Måten statsleiarane døyr på, kan gje oss interessante innblikk i korleis regima deira
vert styrte. Dødsmåtar er maktpolitikk.
Arkiv: 8. mars 1953. Stalin på lit de parade i kolonnesalen i fagforeiningshuset på Sverdlov-plassen i Moskva. Frå venstre: V.M. Molotov, K.E. Vorosjilov, L.P. Berija, G.M. Malenkov, N.A. Bulganin, N.S. Khrusjtsjov, L.M. Kaganovitsj, A.I. Mikojan.
Foto: NOVOSTI
Diktatorens langsame død
Måten statsleiarane døyr på, kan gje oss interessante innblikk i korleis regima deira
vert styrte. Dødsmåtar er maktpolitikk.
Vi er samla til song og underhaldning på lanen i 1978, men eg er for lita til å få vere med. Eg står ved sida av han far og ho mor, medan mamma Eli, tante Randi og onkel Per følgjer med på «scena».
Foto: Odd Mathis Hætta
Folket på Åknes
Den 10. mai 1900, då sceneteppet til eit nytt og lovnadsrikt hundreår opna seg, drog ein liten gut sitt fyrste andedrag på garden Nordjorda på Åknes sørvest på Andøya.
Vi er samla til song og underhaldning på lanen i 1978, men eg er for lita til å få vere med. Eg står ved sida av han far og ho mor, medan mamma Eli, tante Randi og onkel Per følgjer med på «scena».
Foto: Odd Mathis Hætta
Folket på Åknes
Den 10. mai 1900, då sceneteppet til eit nytt og lovnadsrikt hundreår opna seg, drog ein liten gut sitt fyrste andedrag på garden Nordjorda på Åknes sørvest på Andøya.
Vi er samla til song og underhaldning på lanen i 1978, men eg er for lita til å få vere med. Eg står ved sida av han far og ho mor, medan mamma Eli, tante Randi og onkel Per følgjer med på «scena».
Foto: Odd Mathis Hætta
Folket på Åknes
Den 10. mai 1900, då sceneteppet til eit nytt og lovnadsrikt hundreår opna seg, drog ein liten gut sitt fyrste andedrag på garden Nordjorda på Åknes sørvest på Andøya.
Povel Juel skriv brev. Tresnitt frå viseprentet «En ilde udregnet Facit», København 1723.
Illustrasjon: Nasjonalbiblioteket
Ein halshoggen nordlending
Onsdag er det 300 år sidan nordlendingen Povel Juel fekk det gode hovudet sitt skilt frå kroppen, på Kongens Nytorv i København, der han nyleg hadde gått kring som feira lyrikar.
Povel Juel skriv brev. Tresnitt frå viseprentet «En ilde udregnet Facit», København 1723.
Illustrasjon: Nasjonalbiblioteket
Ein halshoggen nordlending
Onsdag er det 300 år sidan nordlendingen Povel Juel fekk det gode hovudet sitt skilt frå kroppen, på Kongens Nytorv i København, der han nyleg hadde gått kring som feira lyrikar.
Povel Juel skriv brev. Tresnitt frå viseprentet «En ilde udregnet Facit», København 1723.
Illustrasjon: Nasjonalbiblioteket
Ein halshoggen nordlending
Onsdag er det 300 år sidan nordlendingen Povel Juel fekk det gode hovudet sitt skilt frå kroppen, på Kongens Nytorv i København, der han nyleg hadde gått kring som feira lyrikar.
«Bergpreika», målarstykke av Carl Bloch, 1890.
Ytringsfridommen – før
«Bergpreika», målarstykke av Carl Bloch, 1890.
Ytringsfridommen – før
«Bergpreika», målarstykke av Carl Bloch, 1890.
Ytringsfridommen – før
Far min fekk kamera som tolvåring i 1952 og var ivrig til å fotografere familien, gjerne med sjølvutløysar. Her står alle framfor huset i 1956. Frå venstre: Johan Daniel, Daniel, Susanne, Sara Inger Anne, oldemor Sara, far min Odd Mathis og Solveig Kristine. Fremst: Brita Ellen Marie.
Foto: Odd Mathis Hætta
Besteforeldra i Siebe
Frå ei krå i stova ser to menneske på meg. Blikka deira går gjennom papir og glas, gjennom to generasjonar og nesten eit hundreår av levd liv.
Far min fekk kamera som tolvåring i 1952 og var ivrig til å fotografere familien, gjerne med sjølvutløysar. Her står alle framfor huset i 1956. Frå venstre: Johan Daniel, Daniel, Susanne, Sara Inger Anne, oldemor Sara, far min Odd Mathis og Solveig Kristine. Fremst: Brita Ellen Marie.
Foto: Odd Mathis Hætta
Besteforeldra i Siebe
Frå ei krå i stova ser to menneske på meg. Blikka deira går gjennom papir og glas, gjennom to generasjonar og nesten eit hundreår av levd liv.
Far min fekk kamera som tolvåring i 1952 og var ivrig til å fotografere familien, gjerne med sjølvutløysar. Her står alle framfor huset i 1956. Frå venstre: Johan Daniel, Daniel, Susanne, Sara Inger Anne, oldemor Sara, far min Odd Mathis og Solveig Kristine. Fremst: Brita Ellen Marie.
Foto: Odd Mathis Hætta
Besteforeldra i Siebe
Frå ei krå i stova ser to menneske på meg. Blikka deira går gjennom papir og glas, gjennom to generasjonar og nesten eit hundreår av levd liv.
Frå utfyllingsboka «Dine barneår», Jødisk Museum i Oslo.
Siste reis for Harry og Ruth
OSLO: I morgon er det 80 år sidan MS «Gotenland» forlét Oslo hamn. På madrassar i lasteromma låg 158 menneske, for det meste kvinner og born, alle jødar. Få minne er att.
Frå utfyllingsboka «Dine barneår», Jødisk Museum i Oslo.
Siste reis for Harry og Ruth
OSLO: I morgon er det 80 år sidan MS «Gotenland» forlét Oslo hamn. På madrassar i lasteromma låg 158 menneske, for det meste kvinner og born, alle jødar. Få minne er att.
Frå utfyllingsboka «Dine barneår», Jødisk Museum i Oslo.
Siste reis for Harry og Ruth
OSLO: I morgon er det 80 år sidan MS «Gotenland» forlét Oslo hamn. På madrassar i lasteromma låg 158 menneske, for det meste kvinner og born, alle jødar. Få minne er att.
Olderdalen i Kåfjord i Nord-Troms i november 1944: To tyske landgangsprammar tek om bord lastebilar og hengarar på ferjeleiet for transport til Lyngseidet. Nærast ein Opel Blitz. I bakgrunnen Lyngsalpane.
Foto: Rune Rautios samling
Gjer krigshistoria meir fullstendig
Å sjå nærare på krigshistoria til éin landsdel gjer det mogleg å gå i djupet av forhold som har meir enn regional betydning.
Olderdalen i Kåfjord i Nord-Troms i november 1944: To tyske landgangsprammar tek om bord lastebilar og hengarar på ferjeleiet for transport til Lyngseidet. Nærast ein Opel Blitz. I bakgrunnen Lyngsalpane.
Foto: Rune Rautios samling
Gjer krigshistoria meir fullstendig
Å sjå nærare på krigshistoria til éin landsdel gjer det mogleg å gå i djupet av forhold som har meir enn regional betydning.
Olderdalen i Kåfjord i Nord-Troms i november 1944: To tyske landgangsprammar tek om bord lastebilar og hengarar på ferjeleiet for transport til Lyngseidet. Nærast ein Opel Blitz. I bakgrunnen Lyngsalpane.
Foto: Rune Rautios samling
Gjer krigshistoria meir fullstendig
Å sjå nærare på krigshistoria til éin landsdel gjer det mogleg å gå i djupet av forhold som har meir enn regional betydning.
