Då Anders Lange, redaktør av Hundeavisa og med mykje lugubert i den politiske bagasjen, stifta parti på Saga kino 8. april 1973, kalla han det ALP (Anders Langes Parti til sterk nedsettelse av skatter, avgifter og offentlige inngrep). Etter eit bittert arveoppgjer overtok Carl I. Hagen eigedomsretten og omskapte ALP til Fremskrittspartiet.

Bandwagon-effekten er at folk flest tar til seg trendar og stilartar, handlingar og haldningar fordi så mange andre gjer og meiner det same. Den for tida allmenne sanninga kjennest personleg, fornuftig og naturleg. Det er ikkje berre greitt å stå att på perrongen når pendlartoget går.

Dei to partia som er eller har vore juniorpartnarar i arbeidarpartileia regjeringar (Stoltenberg II og Støre), har landsmøte denne helga, i svært ulik stemning og situasjon: Senterpartiet, som er innafor og ikkje ville ha med SV i regjeringsbasen, fell; SV, som ikkje ville nøya seg med linse­velling, forlét Hurdalsjøen og står utanfor som støttehjul på vilkår, stig.

På lokale og sentrale politiske arenaar, i Forvaltninga og mellom folk flest, er det eit utbreidd håp om ro etter den siste kostbare og utmattande runden med kommunesamanslåingar. Men Høgre og Senterpartiet har det til felles at dei ikkje aksepterer robuste tap i slike kampar, så dei held det gåande.

Bjørn Wirkola frå Alta blei verdsmeister i stor bakke i Oslo 1966 og sigra i hoppveka tre år på rad. Han begynte i kombinert og enda med fotball i Rosenborg. Det er lenge sidan topp og breidde var så allsidig.

Spaltisten skal ha skrive at Støre, etter to tap for Solberg, kunne koma til å bli den beste statsministeren landet aldri fekk. Så fekk me han, med Senterpartiet på lasset, og må konstatera at han ikkje er blitt den beste statsministeren me har hatt.

Hadde det ikkje vore for akevitten, smalehovuda og tilslørte bondepiker til dessert, ville julebordet med Hjelpeskrivarane ha skore seg totalt. Byråsjefen og Vertinna rauk opp i eit knallhardt oppgjer om dyrtid, trygd og presset i økonomien og om Fredrik Solvang og Debatten.

Lista over fredsprisvinnarar er ærefull, heiderleg, av og til triviell og med skammelege innslag. Det er ein oppmuntringspris for den gode viljen, takk for lang og tru teneste og gode gjerningar, ein pris for håp og idealisme, men også for realpolitisk kynisme. Og gitt er gitt: Prisen kan ikkje trekkast tilbake om prisvinnaren startar nye krigar, som den etiopiske statsministeren Abiy Ahmed (2019).

Honnørord og omgrep kan festa seg, få regenerativt gjennomslag og bli berekraftige. Men når dei så blir tatt i bruk for å legitimera kva som helst, fell realverdien. Moteorda blir overforbrukte og like tilslørande som innhaldslause. Dei forvirrar og seier alt og ingenting. Orda blir offer for meiningsinflasjon.

Etter metoo skulle Trond Giske vera politisk daud, og oska spreidd for alle vindar. Men det var ei skinsemje. Om Giske kan ein seia med ei strofe frå ein trall av bysbarnet Otto Nielsen: «He is dead, but he won’t lie down.»