Gløymde å fortelje om steinaldermåleri

I 2009 oppdaga Tore Thallaug fleire tusen år gamle hellemåleri på ein bergvegg i Oppland. Han var på kanotur på Espedalsvatnet og fekk auge på raude strekar på ein bergvegg. Thallaug tok bilete av hellemåleria.

– Det gjekk i gløymeboka etterpå, seier Thallaug til NRK.

Ni år seinare sende han bileta til arkeologane i Oppland fylkeskommune og fekk stadfesta at dei raude strekane var ekte hellemåleri. Dei er måla i oker og førestiller eit menneske, fem elgar og ein bjørn. Truleg er dei mellom 4000 og 6000 år gamle.

– Dette er unikt, seier forskar Jan Magne Gjerde ved Universitetet i Tromsø.

Fleire kvinnelege filmskaparar

I 2017 var berre 3 av 28 norske spelefilmar regisserte av kvinner, melder Norsk filminstitutt (NFI) i ein rapport.

Regissør Ingvild Søderlind seier til Aftenposten at kvinnelege regissørar ofte vert møtte med mistillit og fordommar når dei skal lage spelefilm og treng større budsjett. Ingvild Søderlind, Yenni Lee, Elisabeth Kvithyll og Maria Barbosa Blad er fire av tolv filmskaparar som får finansiell støtte og tett oppfølging dei neste tre åra. NFI har nemleg sett saman eit utviklingsprogram for kvinner i lag med Talent Norge. Målet er at minst ni av desse tolv skal ha produsert film eller TV i lengre format på dei tre åra.

På kortlista til National Book Award

Hanne Ørstavik er ein av fem finalistar som kan vinne den prestisjetunge prisen National Book Award for Translated Literature i USA. Ho er nominert for romanen Kjærlighet, som kom ut i 1998 i Noreg, men vart omsett og gjeven ut i USA i år. The New York Times omtala boka som «trollbindande», og Süddeutsche Zeitung meinte boka er «eit minimalistisk vedunder av eit prosaverk».

National Book Foundation gjev ut fem høgthengande litteraturprisar kvart år. Samla vert desse prisane kalla National Book Award. Dei fire andre nominerte er Négar Djavadi (Disoriental), Domenico Starnone (Trick), Yoko Tawada (The Emissary) og Olga Tokarczuk (Flights). Vinnaren vert offentleggjord 14. november.

mone@dagogtid.no