Barnebragder
Nyansar gjev ein spennande, litt stivbeint barnefilm frå krigen livets rett.
Då eit syskenpar finn to jødiske barn i kjellaren under andre verdskrigen, vil dei hjelpe dei over svenskegrensa.
Foto:
FAMILIEFILM / KRIGSFILM
Regi: Johanne Helgeland
Flukten over grensen
Med: Anna Sofie Skarholt, Bo Lindquist-Ellingsen
Gerda (Skarholt) er ein fantasifull tiåring med hjarte på rette staden, som leikar musketer medan broren (Lindquist-Ellingsen) leflar med den tyske okkupasjonsmakta under den andre verdskrigen. Ho er ikkje imponert. Då foreldra blir tekne av politiet, finn syskena to jødiske barn i kjellaren. Gerda vil gje alt for å hjelpe dei to til Sverige.
Den norske appetitten på filmar om Krigen med stor K er endelaus, i sterk kontrast til refleksjonsnivået som plar prege produksjonane våre. Eg møter ofte nye bidrag med surmaga skepsis. Difor er det til glede når ein konvensjonell og likefram film som er tilpassa smårollingar, maktar å få fram nokre nyansar som set Max Manus og Den 12. mann i skuggen. Det skal ikkje mykje til. Ein NS-nysgjerrig gut kan ha noko godt i seg. Ein tysk soldat kan vere vennleg innstilt til å la barn vere i fred. Mot og svik kan skjule seg i både barn og gamle damer.
Noko av frykta for ein norsk krigsfilm med NFI-stempel er på sin plass. Dialogen er stundom stivbeint, trass i at suksessforfølgde Maja Lunde er med på manus, men stilen skjemmer ikkje opplevinga noko særleg. Flukten over grensen er ein solid og stor produksjon med spenning. Så er det vel verdt det med endå ein runde for borna, så lenge ein med enkle grep får fram at verda ikkje er svartkvit, sjølv om ein skal skilje rett frå gale. Rasisme trugar semittiske folk i Europa i dag, anten dei er jødiske eller arabiske. Då kan dei unge trenge ein tilgjengeleg, nervepirrande og nyansert historietime med heltar på eigen alder.
Håkon Tveit
Håkon Tveit er lektor i latinamerikansk kultur og historie ved Universitetet i Bergen og fast filmmeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
FAMILIEFILM / KRIGSFILM
Regi: Johanne Helgeland
Flukten over grensen
Med: Anna Sofie Skarholt, Bo Lindquist-Ellingsen
Gerda (Skarholt) er ein fantasifull tiåring med hjarte på rette staden, som leikar musketer medan broren (Lindquist-Ellingsen) leflar med den tyske okkupasjonsmakta under den andre verdskrigen. Ho er ikkje imponert. Då foreldra blir tekne av politiet, finn syskena to jødiske barn i kjellaren. Gerda vil gje alt for å hjelpe dei to til Sverige.
Den norske appetitten på filmar om Krigen med stor K er endelaus, i sterk kontrast til refleksjonsnivået som plar prege produksjonane våre. Eg møter ofte nye bidrag med surmaga skepsis. Difor er det til glede når ein konvensjonell og likefram film som er tilpassa smårollingar, maktar å få fram nokre nyansar som set Max Manus og Den 12. mann i skuggen. Det skal ikkje mykje til. Ein NS-nysgjerrig gut kan ha noko godt i seg. Ein tysk soldat kan vere vennleg innstilt til å la barn vere i fred. Mot og svik kan skjule seg i både barn og gamle damer.
Noko av frykta for ein norsk krigsfilm med NFI-stempel er på sin plass. Dialogen er stundom stivbeint, trass i at suksessforfølgde Maja Lunde er med på manus, men stilen skjemmer ikkje opplevinga noko særleg. Flukten over grensen er ein solid og stor produksjon med spenning. Så er det vel verdt det med endå ein runde for borna, så lenge ein med enkle grep får fram at verda ikkje er svartkvit, sjølv om ein skal skilje rett frå gale. Rasisme trugar semittiske folk i Europa i dag, anten dei er jødiske eller arabiske. Då kan dei unge trenge ein tilgjengeleg, nervepirrande og nyansert historietime med heltar på eigen alder.
Håkon Tveit
Håkon Tveit er lektor i latinamerikansk kultur og historie ved Universitetet i Bergen og fast filmmeldar i Dag og Tid.
Fleire artiklar
Sunniva M. Roligheten debuterte som romanforfattar i 2022. Boka som kjem ut no, har ho skrive saman med Daniel A. Wilondja.
Foto: Anna-Julia Granberg / Blunderbuss
Orda mellom oss
Sunniva M. Roligheten, Daniel A. Wilondja og Google Translate har saman skrive ein fascinerande tekstkollasj.
Teikning: May LInn Clement
«Blokk har vore nytta om stabben folk vart halshogne på.»
Med jamne mellomrom legg Riksrevisjonen, her representert ved riksrevisor Karl Eirik Schjøtt-Pedersen, fram undersøkingar med nokså hard kritikk av korleis vedteken politikk vert gjennomført av forvaltinga.
Foto: Ole Berg-Rusten / NTB
Eit spørsmål om kontroll
I rapport etter rapport kritiserer Riksrevisjonen statlege institusjonar for feil og manglar. Men kva kjem det eigentleg ut av kritikken?
Odd Nordstoga slo gjennom som soloartist i 2004. No har han skrive sjølvbiografi.
Foto: Samlaget
Ein av oss
Odd Nordstoga skriv tankefullt om livet, ut frå rolla som folkekjær artist.
Stian Jenssen (t.v.) var alt på plass i Nato då Jens Stoltenberg tok til i jobben som generalsekretær i 2014. Dei neste ti åra skulle dei arbeide tett i lag. Her er dei fotograferte i Kongressen i Washington i januar i år.
Foto: Mandel Ngan / AFP / NTB
Nato-toppen som sa det han tenkte
Stian Jenssen fekk kritikk då han som stabssjef i Nato skisserte ei fredsløysing der Ukraina gjev opp territorium i byte mot Nato-medlemskap. – På eit tidspunkt må ein ta innover seg situasjonen på bakken, seier han.