Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

Samfunn

Noregs kamp for meir gift

Mattilsynet har fleire oppgåver enn å sikre at maten er trygg.

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
2463
20181130
2463
20181130

Når grenseverdiar for giftstoff i mat skal fastsetjast, handlar det ikkje berre om vitskap og omsynet til folkehelsa. Det handlar òg om næringsinteresser, politikk og lobbyverksemd. Og i EU-systemet har norske styresmakter gong på gong kjempa for å heve grensene for giftstoff i laksefôr og fisk, synte ein artikkel i Morgenbladet og Harvest i juni i år.

I 2001 tilrådde EUs vitskaplege komité for mat ei grense for inntak av dioksin og dioksinliknande PCB på sju pikogram per kilo kroppsvekt i veka. Komiteen vurderte òg å setje ei grense for lovleg giftinnhald i mat, og dette skapte uro i fiskelandet Noreg.

«Maksimalgrenser for miljøgifter kan bli svært vanskelig å etterleve når det gjelder fet fisk. Det er klart det kan få betydelige konsekvenser for fiskeeksporten», sa avdelingsoverlege Erik Dybing ved ved Statens institutt for folkehelse til Aftenposten i mars 2001. Noreg mobiliserte eigne ekspertar for å vise at det ikkje var naudsynt med så strenge grenser for dioksin og PCB, og lukkast eit stykke på veg: EU-komiteen heva den tilrådde grensa for inntak til 14 pikogram i veka per kilo kroppsvekt, og slik var det heilt til sist veke.

Norske styresmakter har òg kjempa mange kampar for å heve grensene for ulike giftstoff i laksefôret. I 1999 vurderte fôrkomiteen i EU å setje strenge grenser for dioksin i fiskefôr. «Hvis EU i dag vedtar lave grenser for dioksin-innhold i fiskefôr, står fiskeeksport for milliarder av kroner i fare», skreiv Aftenposten. Noreg arbeidde for ei dioksingrense som var sju og ein halv gong høgare enn EU-forslaget, og vann fram i allianse med land med fiskeriinteresser kring Nordsjøen og Austersjøen.

På same vis har norsk sjømatnæring og det norske Mattilsynet gong på gong kjempa i EU for å hindre strenge grenser for andre giftstoff i laksefôret, synte Morgenbladet og Harvest i juni i år. I 2007 ville fleire land i fôrkomiteen til EU ha strengare grense for kvikksølv i fiskemjøl og fiskeolje. Noreg ville i staden tredoble grenseverdien. Grensa vart dobla. På same vis har Noreg òg arbeidd for å heve grenseverdiane for toksafen, arsen, endosulfan og ethoxyquin i fiskefôret.

Da Morgenbladet/Harvest i juni spurde Mattilsynet om arbeidet for å få EU til å tillate meir miljøgifter var gjort med tanke på trygg mat, svarte Elisabeth Wilmann, direktør for fisk og sjømat: «Alt vi gjør er ut ifra hensynet til trygg mat.»

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

Når grenseverdiar for giftstoff i mat skal fastsetjast, handlar det ikkje berre om vitskap og omsynet til folkehelsa. Det handlar òg om næringsinteresser, politikk og lobbyverksemd. Og i EU-systemet har norske styresmakter gong på gong kjempa for å heve grensene for giftstoff i laksefôr og fisk, synte ein artikkel i Morgenbladet og Harvest i juni i år.

I 2001 tilrådde EUs vitskaplege komité for mat ei grense for inntak av dioksin og dioksinliknande PCB på sju pikogram per kilo kroppsvekt i veka. Komiteen vurderte òg å setje ei grense for lovleg giftinnhald i mat, og dette skapte uro i fiskelandet Noreg.

«Maksimalgrenser for miljøgifter kan bli svært vanskelig å etterleve når det gjelder fet fisk. Det er klart det kan få betydelige konsekvenser for fiskeeksporten», sa avdelingsoverlege Erik Dybing ved ved Statens institutt for folkehelse til Aftenposten i mars 2001. Noreg mobiliserte eigne ekspertar for å vise at det ikkje var naudsynt med så strenge grenser for dioksin og PCB, og lukkast eit stykke på veg: EU-komiteen heva den tilrådde grensa for inntak til 14 pikogram i veka per kilo kroppsvekt, og slik var det heilt til sist veke.

Norske styresmakter har òg kjempa mange kampar for å heve grensene for ulike giftstoff i laksefôret. I 1999 vurderte fôrkomiteen i EU å setje strenge grenser for dioksin i fiskefôr. «Hvis EU i dag vedtar lave grenser for dioksin-innhold i fiskefôr, står fiskeeksport for milliarder av kroner i fare», skreiv Aftenposten. Noreg arbeidde for ei dioksingrense som var sju og ein halv gong høgare enn EU-forslaget, og vann fram i allianse med land med fiskeriinteresser kring Nordsjøen og Austersjøen.

På same vis har norsk sjømatnæring og det norske Mattilsynet gong på gong kjempa i EU for å hindre strenge grenser for andre giftstoff i laksefôret, synte Morgenbladet og Harvest i juni i år. I 2007 ville fleire land i fôrkomiteen til EU ha strengare grense for kvikksølv i fiskemjøl og fiskeolje. Noreg ville i staden tredoble grenseverdien. Grensa vart dobla. På same vis har Noreg òg arbeidd for å heve grenseverdiane for toksafen, arsen, endosulfan og ethoxyquin i fiskefôret.

Da Morgenbladet/Harvest i juni spurde Mattilsynet om arbeidet for å få EU til å tillate meir miljøgifter var gjort med tanke på trygg mat, svarte Elisabeth Wilmann, direktør for fisk og sjømat: «Alt vi gjør er ut ifra hensynet til trygg mat.»

Emneknaggar

Fleire artiklar

Opprørssoldatar ved ei brennande kiste i mausoleet til Hafez al-Assad, som styrte Syria frå 1970 til han døydde i 2000. Mausoleet til den tidlegare diktatoren står i landsbyen Qardaha i Latakia-provinsen nordvest i landet.

Opprørssoldatar ved ei brennande kiste i mausoleet til Hafez al-Assad, som styrte Syria frå 1970 til han døydde i 2000. Mausoleet til den tidlegare diktatoren står i landsbyen Qardaha i Latakia-provinsen nordvest i landet.

Foto: Aaref Watad / AFP / NTB

Samfunn

I oska etter Assad

Ikkje alle i Syria jublar over at diktaturet har falle.

Per Anders Todal
Opprørssoldatar ved ei brennande kiste i mausoleet til Hafez al-Assad, som styrte Syria frå 1970 til han døydde i 2000. Mausoleet til den tidlegare diktatoren står i landsbyen Qardaha i Latakia-provinsen nordvest i landet.

Opprørssoldatar ved ei brennande kiste i mausoleet til Hafez al-Assad, som styrte Syria frå 1970 til han døydde i 2000. Mausoleet til den tidlegare diktatoren står i landsbyen Qardaha i Latakia-provinsen nordvest i landet.

Foto: Aaref Watad / AFP / NTB

Samfunn

I oska etter Assad

Ikkje alle i Syria jublar over at diktaturet har falle.

Per Anders Todal
Finansminister og leiar for Senterpartiet Trygve Slagsvold Vedum på landsstyremøtet i år. Partiet har falle kraftig på dei nyaste meiningsmålingane.

Finansminister og leiar for Senterpartiet Trygve Slagsvold Vedum på landsstyremøtet i år. Partiet har falle kraftig på dei nyaste meiningsmålingane.

Foto: Thomas Fure / NTB

Samfunn
Sofie May Rånes

– Populisme er ikkje noko å vere redd for

Trass i dårlege meiningsmålingar har statssekretær Skjalg Fjellheim trua på at Senterpartiet har den beste politikken for Noreg.

Ein mann trakkar på ein plakat av Bashar al-Assad i Damaskus.

Ein mann trakkar på ein plakat av Bashar al-Assad i Damaskus.

Foto: Amr Abdallah Dalsh / Reuters / NTB

KommentarSamfunn
Cecilie Hellestveit

Uviss lagnad for Syria

Det store spørsmålet no er kva som vil skje framover i Syria, etter at opposisjonen overraskande fort tok over heile det regimekontrollerte Syria nesten utan militær motstand.

Andrea Bræin Hovig og Tayo Cittadella Jacobsen i rollene som Marianne og Tor, som møtest på Nesoddferja.

Andrea Bræin Hovig og Tayo Cittadella Jacobsen i rollene som Marianne og Tor, som møtest på Nesoddferja.

Foto: Arthaus

FilmMeldingar
Brit Aksnes

Leiken kjærleik

Alle gode ting er faktisk tre, om du lurte på om trilogien til Dag Johan Haugerud held heilt til mål.

Lysspel på fasaden av Notre-Dame 6. desember,  fem og eit halvt år etter brannen som la katedralen i ruinar.

Lysspel på fasaden av Notre-Dame 6. desember, fem og eit halvt år etter brannen som la katedralen i ruinar.

Foto: Sarah Meyssonnier / Reuters / NTB

Feature

Frå oskehav til lysfest

PARIS: Notre-Dame kan atter bevege, forkynne og forføre.

Bjørn Kvalsvik Nicolaysen
Lysspel på fasaden av Notre-Dame 6. desember,  fem og eit halvt år etter brannen som la katedralen i ruinar.

Lysspel på fasaden av Notre-Dame 6. desember, fem og eit halvt år etter brannen som la katedralen i ruinar.

Foto: Sarah Meyssonnier / Reuters / NTB

Feature

Frå oskehav til lysfest

PARIS: Notre-Dame kan atter bevege, forkynne og forføre.

Bjørn Kvalsvik Nicolaysen

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis