Simpatico
Radical er ein søt, håpefull film og ei rørande hyllest til kunnskap og pedagogikk.
Eugenio Derbez spelar hovudrolla som den nye læraren Sergio på ein mexikansk skule.
Foto: AS Fidalgo
Drama
Regi: Christopher Zalla
Radical
Med: Eugenio Derbez, Daniel Haddad, Jennifer Trejo, Danilo Guardiola
Kinofilm
Matamoros, 2011: Den mexikanske grensebyen slit med kriminalitet, og ungar ned i barneskulealder vert rekrutterte. Skulen Jose Urbina Lopez er gamaldags og lite engasjerande, heilt til den nye læraren Sergio (Derbez) dukkar opp i klasserommet. Lutfattige Paloma (Trejo) anar at trass i formaningane frå faren så er det faktisk lov å drøyma om ei betre framtid.
Good Will Mexicana
Det er freistande å avskriva Radical som typisk tårepersedrama som Lean on me (1989), Dangerous minds (1995) og Good Will Hunting (1997): fantastisk inspirerande lærar kjem inn i trøblete klassemiljø og klarar å snu elevane med sin alternative pedagogikk, særleg den eine eleven som mot alle odds stikk seg ut som potensielt geni. Den skildringa er faktisk nesten tullete presis, men hoi, hoi – Radical er basert på ei sann historie! Det er nesten som det automatisk gjev filmen ein ekstra dimensjon, også fordi filmen faktisk er mexicansk. Viss ikkje det kjem ein Hollywood-versjon snart, så blir eg overraska.
«Skodespelarane gjer sitt til at eg engasjerer meg.»
Du skal leita lenge etter ei betre og sannare solskinshistorie enn denne. Så skal det seiast at ein del av dei berande karakterane er samanslåingar av ulike elevar og ikkje ekte personar, så ein må jo seia at her er det nok skapt ekstra lag av drama som gjer at filmen blir i nærleiken av akkurat så søtlåten som slike filmar gjerne er. Eg tilhøyrer ofte kategorien som fnyser av det på papiret, men som i kinosalen sit med ein heilt annan type papir for å ta unna tårer og snott.
La stå
Men Radical er mykje meir enn dette. Vel så mykje er han ein viktig påminnar om at vårt eige skulesystem heller ikkje hadde hatt vondt av ein Sergio eller to. «Verda har endra seg, men det har ikkje skulen», seier Sergio til sin allierte, rektor Chucho (Haddad).
Der våre skular er fulle av nettbrett og skjermar, lengtar Sergio etter datamaskiner, noko som stadig uteblir på den fattige skulen. Eg tvilar derimot på at han hadde vorte imponert over implementeringa av teknologi i dei rike nordiske landa. Det er inspirerande å sjå romantiseringa av den frie læreprosessen, filosofien, det å tenkja sjølv, at kunnskap er ei gullgruve, og at me alle kan nytta oss av dette gullet.
Kva pedagogikk han eigentleg nyttar seg av, veit eg ikkje, men at det liknar meir på eit Steiner-opplegg enn den norske statsskulen, vil eg tru ikkje er kontroversielt å peika på. Jaget etter å tilfredstilla nasjonale og internasjonale prøvar med snevert pensum trumfar lærelyst. Sjølvsagt vil ein ikkje at det skal vera slik – det må jo vera slik som på film!
Og på film, som i Radical, skjer det spennande og uventa ting, og skodespelarane gjer sitt til at eg engasjerer meg og kjenner stor sympati for det det er meininga eg skal sympatisera med. Nøkkelordet for å enkelt skildra filmen er nok nettopp dette: sympatisk.
Brit Aksnes
Brit Aksnes er skribent, programskapar, kulturarbeidar og fast filmmeldar i Dag og Tid.
Radical
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Drama
Regi: Christopher Zalla
Radical
Med: Eugenio Derbez, Daniel Haddad, Jennifer Trejo, Danilo Guardiola
Kinofilm
Matamoros, 2011: Den mexikanske grensebyen slit med kriminalitet, og ungar ned i barneskulealder vert rekrutterte. Skulen Jose Urbina Lopez er gamaldags og lite engasjerande, heilt til den nye læraren Sergio (Derbez) dukkar opp i klasserommet. Lutfattige Paloma (Trejo) anar at trass i formaningane frå faren så er det faktisk lov å drøyma om ei betre framtid.
Good Will Mexicana
Det er freistande å avskriva Radical som typisk tårepersedrama som Lean on me (1989), Dangerous minds (1995) og Good Will Hunting (1997): fantastisk inspirerande lærar kjem inn i trøblete klassemiljø og klarar å snu elevane med sin alternative pedagogikk, særleg den eine eleven som mot alle odds stikk seg ut som potensielt geni. Den skildringa er faktisk nesten tullete presis, men hoi, hoi – Radical er basert på ei sann historie! Det er nesten som det automatisk gjev filmen ein ekstra dimensjon, også fordi filmen faktisk er mexicansk. Viss ikkje det kjem ein Hollywood-versjon snart, så blir eg overraska.
«Skodespelarane gjer sitt til at eg engasjerer meg.»
Du skal leita lenge etter ei betre og sannare solskinshistorie enn denne. Så skal det seiast at ein del av dei berande karakterane er samanslåingar av ulike elevar og ikkje ekte personar, så ein må jo seia at her er det nok skapt ekstra lag av drama som gjer at filmen blir i nærleiken av akkurat så søtlåten som slike filmar gjerne er. Eg tilhøyrer ofte kategorien som fnyser av det på papiret, men som i kinosalen sit med ein heilt annan type papir for å ta unna tårer og snott.
La stå
Men Radical er mykje meir enn dette. Vel så mykje er han ein viktig påminnar om at vårt eige skulesystem heller ikkje hadde hatt vondt av ein Sergio eller to. «Verda har endra seg, men det har ikkje skulen», seier Sergio til sin allierte, rektor Chucho (Haddad).
Der våre skular er fulle av nettbrett og skjermar, lengtar Sergio etter datamaskiner, noko som stadig uteblir på den fattige skulen. Eg tvilar derimot på at han hadde vorte imponert over implementeringa av teknologi i dei rike nordiske landa. Det er inspirerande å sjå romantiseringa av den frie læreprosessen, filosofien, det å tenkja sjølv, at kunnskap er ei gullgruve, og at me alle kan nytta oss av dette gullet.
Kva pedagogikk han eigentleg nyttar seg av, veit eg ikkje, men at det liknar meir på eit Steiner-opplegg enn den norske statsskulen, vil eg tru ikkje er kontroversielt å peika på. Jaget etter å tilfredstilla nasjonale og internasjonale prøvar med snevert pensum trumfar lærelyst. Sjølvsagt vil ein ikkje at det skal vera slik – det må jo vera slik som på film!
Og på film, som i Radical, skjer det spennande og uventa ting, og skodespelarane gjer sitt til at eg engasjerer meg og kjenner stor sympati for det det er meininga eg skal sympatisera med. Nøkkelordet for å enkelt skildra filmen er nok nettopp dette: sympatisk.
Brit Aksnes
Brit Aksnes er skribent, programskapar, kulturarbeidar og fast filmmeldar i Dag og Tid.
Radical
Fleire artiklar
Kate Winslet spelar tittelrolla i ei sann historie om den banebrytande fotografen Lee Miller, som forlét eit glamorøst liv som modell for å dokumentera andre verdskrigen.
Foto: Filmweb.no
Det andre blikket
Den formeltru filmen om fotografen Lee Miller gjev eit velkome blikk på krig og kjønn.
Tormod Haugland, frå Radøy i Hordaland, forfattardebuterte som 32-åring og har sidan gitt ut ei lang rekke romanar, noveller, dikt og dramatikk.
Foto: Helge Skodvin
Livets dropar
Hauglands fabel pendlar mellom draum og røynd.
«Moren» blir løfta på plass utanfor Munch-museet i 2022.
Foto: Heiko Junge / NTB
Hvor original er «Moren» foran Munchmuseet?
Anna Fesun, «Guds moder», gjev «magisk hjelp» til hjelpelause og medvitslause ukrainarar – mot eit verdsleg vederlag.
Krig og psyke
Det er vanskeleg å vite om den nye «sigersplanen» som president Zelenskyj nyleg varsla, er ein verkeleg sigersplan eller berre ein ny freistnad på å kurere tungsinn i det ukrainske samfunnet.
Teikning: May Linn Clement
Ikkje til stades
«Kva er det han tråkker sånn for? Tenker folk. Skal han på besøk, eller hente noko? Nei, som vanleg skal han berre opp og snu.»
Papiravisa