Dokumentar

Regi: Frode Fimland

John – Den siste norske cowboy

Med: John Hoiland, Jim Larkin, vener
Kinofilm

På ein nedsliten gard i Montana bur ein einsleg, gamal mann med norsk far, men som sjølv er ein ekte, amerikansk cowboy.

Stilleben

Etter den smått usannsynlege kinosuksessen med Søsken til evig tid (2013) og TV-oppfølgjaren Søsken til evig tid: Amerikareisa (2015), har regissør Frode Fimland returnert over dammen, som kjernepublikummet ville sagt, for nok ein «der ingen skulle tru at nokon kunne bu»-vri på eldre menneske som lever på sitt eige, bygdeoriginalske vis.

Det er også lett å tenkja på den usannsynlege David Lynch-filmen The Straight Story (1999) om den gamle mannen som køyrer milevis på ein antikvarisk grasklippar for å besøka bror sin. Det er noko tilsvarande sårt over John som står på kjøkenet og snakkar i telefonen med sin gode nabo og ven, Jimmy. Ingen av dei er særleg gode med ord, og det treng dei nok vanlegvis ikkje vera heller, då det vanlegvis ikkje er eit filmteam rundt dei som dokumenterer kor smålåtne dei er.

Fin tur

Det er vakre landskap me får presentert, majestetiske fjell, hjort som leikar blant dei svære kjøttfea, bjørnar som luntar fascinerande nær garden. Visst er det fint å dokumentera slike siste, rurale sortar før dei forsvinn. Men me får veta forsvinnande lite om ferda faren tok frå Egersund til Montana, lite om systera og endå mindre om mora.

Når formelen er å la intervjuobjektet seia det som seiast skal, vert det knapt med informasjon når dette er John. Kva han synest om tema som politikk og religion, er også fråverande, slik at det einaste inntrykket eg sit att med, er at det var jammen ein gamal mann med langt skjegg som likte å driva gard på gamlemåten, det.

Det er grenser for kor mange rustne bilvrak ein treng sjå for å skjøna at det var annleis, og kan hende betre, i gamle dagar. Det blir som eit pent postkort der nokon har skrive at dei synest det var ein fin tur og lite meir.

Brit Aksnes

Brit Aksnes er frilans kulturarbeidar og fast filmmeldar i Dag og Tid.