Her kjem ei bitte lita påminning: 1. februar var ikkje berre dagen då matvareprisane var spådde å gå i vêret– det var òg dagen då hundrevis av nye produkt fekk ha sin fyrste dag i daglegvarehyllene. Sjølvsagt kjem det nye produkt elles i året òg – ikkje minst påskeprodukt til påske og juleprodukt til jul, men 1. februar og 1. september er dei store lanseringsdatoane, og årets februar skuffar ikkje: Berre hjå Meny er det, ifylgje dei sjølve, kome inn over 500 nye varer.

Mellom anna har Freia plukka opp eit gamalt merkenamn frå Nestlé og laga Sjokonøtt – eit produkt som liknar temmeleg mykje på Nugatti, men kostar nesten det dobbelte (131 mot 70 kroner per kilo). Skulle du i staden ynskje å bruke dei ekstra kronene på Orkla-eigde Nugatti sjølv, kan du i staden for den vanlege boksen no kjøpe Nugattisaus til over dobbel kilopris (149 per kilo). Skilnaden er, så vidt eg kan sjå, at solsikkeoljen i boksen er bytta ut med soya- og sheaolje i flaska – dette gjev litt mjukare konsistens, slik at sjokoladepålegget kan klemmast ut i staden for å smørjast på.

Søtsaker og snacks dominerer fullstendig oversikta over nye varer frå Meny for 2023. Her er Yummi Gummi vingummi, Mumsi sjokolade, Freia Melkesjokolade med riskrisp og karamell, Maarud Håndverkschips med biff og pepar og lauk – ja, du skjønar teikninga. Likevel er det noko heilt anna som er plukka ut som dagens hovudtema: tre nye produkt som gjer narr av råvara wasabi.

Meir enn berre sushi

Wasabi er ei plante i korsblomefamilien – altså i slekt med kål, sennep, raps og peparrot. Det er ei rot vi vanlegvis brukar i matlaging – ho er eirgrøn og sterk, sterk litt på same måte som peparrot, men meir intens.

Vi har vorte kjende med wasabi gjennom sushi, der den grøne klatten på tallerkenen eller take away-brettet gjev stor glede om han blir fortært med varsemd. To av produkta Meny no har fått inn, høyrer òg heime i sushiverda: Oppdrettslaksprodusenten Frøya har nærast spesialisert seg på laks med sushikvalitet, og då er det vel ikkje så rart at dei etter kvart ynskjer å ta kontrollen over tilbehøret. Produkta dei no lanserer, er ein Wasabi Soy Sauce og ein Wasabi Mayo.

EMV-merket Eldorado tek derimot wasabien ut av sushiverda og opp i ein majonesbasert påleggssalat: Crabstick Wasabisalat er lansert som ein «limited edition», og det kan kanskje vere like greitt.

Mindre ekte vare

Éin ting er at crabstick ikkje har noko med krabbe å gjere. Det veit vi etter kvart, sjølv om det framleis ikkje er greitt å produsere fiskeprodukt i fiskelandet Noreg basert på fiskeråvarer henta frå andre sida av jordkloden (crabsticken i salaten er laga på alaska pollock frå Stillehavet). Men veit vi eigentleg kva Eldorado – og Frøya – meiner når dei brukar ordet wasabi?

Vi har alt slått fast kva wasabi er – ei grønsak, ei råvare. Men produktet wasabi som er spesifisert på alle desse tre innhaldslistene, er nettopp det – eit produkt, ikkje ei råvare. For å lage wasabi brukar både Eldorado og Frøya aller mest peparrot, så litt modifisert stivelse – og så endå mindre av det dei kallar «wasabia japonica» – som heilt riktig er det latinske namnet på wasabi. Frøya nyttar òg sennep i blandinga.

Kanskje kjem latinen frå ein ekstra trong for å stadfeste at den vesle mengda wasabi dei faktisk brukar, faktisk er ekte. Det kan eg i så fall forstå, for den mengda er forsvinnande lita. I crabsticksalaten er det 0,8 prosent av det produsenten meiner er wasabi, noko som vil seie at den reelle mengda av det naturen meiner er wasabi, truleg nærmar seg homeopatisk storleik.

Dette inneber sjølvsagt at wasabi set lite eller inkje preg på smaksbiletet i salaten. Kanskje er wasabiinnhaldet oppe på promillenivå i Frøya-produkta, men kva som smakar wasabi eller ikkje, veit diverre dei fleste nordmenn lite om. Jukset er nemleg så utbreitt at ekte wasabi er vanskeleg å finne.

Om wasabi er for dyrt for oss, så får vel det vere heilt greitt. Men kvifor prøve å selje oss wasabi, når det vi får, er peparrot – ei råvare det ikkje er nokon som helst grunn til å skamme seg over? Dette luktar sterkt – av matsnobberi.

Siri Helle