Ei samisk historie om tvang og skam

Besteforeldra til Elin Anna Labba var blant dei som blei flytta frå Noreg med tvang. I Herrene sendte oss hit. Om tvangsflytting av samene, som vann den prestisjetunge Augustprisen for beste sakprosabok i Sverige i fjor, skildrar den førti år gamle journalisten og bokdebutanten det hennar familie og mange andre samiske familiar blei utsette for.

I boka skriv Labba: «Vår fortelling er skiltet som ingen satte opp, kapitlet som aldri fikk plass i historieboka.»

– Dette er ei trist og lite kjend historie. Ikkje berre fordi makthavarane, «herrane», aldri har hatt interesse av å skrive om dette, men også fordi denne delen av samisk historie er knytt til skam. I ei tid då det samiske helst skulle viskast ut til fordel for det norske eller det svenske, blei det knytt skam til det samiske, også blant samane sjølve. Samisk språk og kultur var under sterkt press i begge landa i mellomkrigstida, ikkje minst gjennom skulepolitikken.

– Du skildrar ei hardhendt tvangsflytting, samstundes skjer ein nådelaus fornorskingsprosess og rasebiologiske undersøkingar av den samiske befolkninga. Vil du kalle summen av dette for etnisk reinsing?

– Nei, det blir for sterkt. Omgrepet etnisk reinsing får meg til å tenkje på massegraver og dei mest grufulle handlingar. Slike ord blei heller ikkje nytta av dei eg har intervjua. Gjennom heile boka har eg freista fortelje denne historia på ein samisk måte, slik kjeldene mine snakkar.

Nasjonalisme

Er du abonnent? Logg på for å lese vidare

Digital tilgang – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.

E-postadressa di

Eg godtek vilkåra

Eller kjøp eit anna abonnement

Er du abonnent? Logg på for å lese vidare