Bok
Kjærleikspoet og levemann
Utsvevande livsførsel, ikkje heilt stovereine politiske haldningar og strålande kjærleikslyrikk har gjort Aleksandr Pusjkin til ein mytisk skikkelse i Russland, meiner hans norske biograf, Erik Egeberg.
Aleksandr Sergejevitsj Pusjkin (1799–1837) måla av Orest Kiprenskij.
Foto: Wikipedia
Framfor alt er det lyrikaren Aleksandr Pusjkin (1799–1837) russarane dyrkar. Mannen som med kjærleiksdikt og elegant, allmennmenneskeleg poesi framleis er folkeeige i landet. Med biografien Aleksandr Puškin. Russlands store dikter har Erik Egeberg, pensjonert professor i russisk litteratur ved Universitetet i Tromsø, fylt eit tomrom i litteraturhistoria her heime.
Egeberg fortel at den unge diktarspira veks opp i ein heim prega av fransk språk og kultur. Det blir snakka fransk, huslæraren er fransk, og bøkene han sluker i farens bibliotek, er også på fransk. Når mange likevel hevdar at Byron kanskje var den viktigaste inspirasjonskjelda for den unge forfattaren, meiner Egeberg at det er ei sanning med modifikasjonar.
– I ein tidleg periode var nok Byron svært viktig for Pusjkin. I tjueåra hadde han ein Byron-raptus, men den feberen gav seg fort. Seinare, som under arbeidet med blankversdramaet Boris Godunov, blei Shakespeare viktigare.
Men i botnen av diktarpersonlegdommen hans låg heile tida fransk klassisistisk tenking – klarleik og orden.
– Det kunne til tider bli mykje romantisk staffasje i det han skreiv, men han var ingen nasjonalromantikar. Kanskje heller, som det er blitt sagt, «ei klassisk ånd i ei romantisk tid».
– På eit tidspunkt kasta han seg over folkeeventyret?
Digital tilgang – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
