Kommentar
Utpakking
Det er sommar, langs Middelhavet demonstrerer folk mot masseturisme, og frå ei ny høgd over Oslo ser reiselitteraturen igjen annleis ut.
Ein forbiletleg positur, i måleriet «Jove decadent» frå 1899, av Ramon Casas.
I juni var det demonstrasjonar mot masseturisme over heile Europa, særleg i Spania, Portugal og Italia. I gatene samla folk seg med vasspistolar retta mot dei reisande. Dei protesterer mot Airbnb og andre strukturar som gjer det vanskeleg å føle eigarskap til eins eigen stad. Raseriet er rettvist, og det retter seg katartisk mot den typen turisme som gjerne tenker på seg sjølv som meir høgverdig enn til dømes pakkereiser til strandpromenadar; den som peilar seg inn mot europeiske storbyar og tråkkar ned fortaua mellom musea der.
Det er særleg lett å sympatisere med demonstrantane nett no, for det er sommar, og hetebølgene og folkemassane gjer sivilisasjonanes mange vogger mindre forlokkande. Sommaren er den einaste tida på året då det siste eg vil, er å reise, då det å flytte på seg over kartet blir meir som eit fjernt grunnarbeid, som om det skal bli verdt noko, må bli forvalta og forvella i stillstand.
Dette tenker eg på medan eg denne veka pakkar meg ut i ny leilegheit. Samstundes les eg Walter Benjamins essay Unpacking my library. Der skriv han om å gi seg over til det midlertidige kaoset som flytteprosessen er, og nyte at bøkene og tinga hamnar i nye system, i ein orden som står i kontrast til den heilt grunnleggande uordenen som kassane fulle av levd liv ber bod om.
Benjamin seier at det i samlaren finst ei dialektisk spenning mellom uorden og orden, og at medan «all lidenskap grensar til det kaotiske, så grensar lidenskapen til samlaren til minnets kaos». Samlarens djupaste begjær, seier han, er «å fornye den gamle verda».
Eg tømmer kassa markert «reiselitteratur» og stablar innhaldet i høgd med mitt eige hovud, på høgre hand når eg sit ved skrivebordet, før eg innser at dette går ikkje, all denne sirenesongen blir for påtrengande, for masete om verda akkurat her og akkurat der og akkurat no. Eg bestemmer meg for heller å flytte dei opp i høgda bak meg, ut av synsfeltet, og byte dei ut med meir tidlause og stadlause tekster som eg vonar vil gjere meg mindre rastlaus, meir moden og panoramisk i hovudet, mindre koloniserande i føtene.
Opp på øvste hylle, under taket, dit skal eg flytte bøkene om Wanderlust og verdien av å gå seg vill i framande byar, og så skal eg sitte her mellom suvenirane mine, og gjere mindre, stire mest mogleg tomt ut i lufta, slå atter nye røter, reisevaksinert av Kafka, som sa: «Du treng ikkje forlate rommet ditt. Berre bli ved skrivebordet og lytt. Ikkje lytt eingong, berre vent. Ver tyst, stille og åleine. Verda vil frivillig gi seg hen til deg, maskelaus, ho har ikkje noko val, ho vil rulle i ekstase for føtene dine.»
Digital tilgang – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
