Meiner Bjørnson stadig er aktuell
Frode Helmich Pedersen er den første Bjørnson-forskaren som aldri har sett eit Bjørnson-stykke på scena. Men det er ikkje difor han ivrar for at Bjørnsons dramatikk skal få nytt liv.
Bjørnsons «Sigurd Slembe» er eit av dei aller beste historiske stykka i norsk litteratur, seier Bjørnson-forskaren. Her med Per Sunderland som Sigurd på Nationaltheatret i 1960.
Foto: Svein Abraham Sturlason / Nasjonalbiblioteket
Diktaren på Aulestad var ein pioner ikkje berre i norsk dramatikk, men i nordisk dramatikk. Han fornya dramasjangeren og skapte rom for ein kvardagsrealisme som aldri var sett på scena før. Og om han tok opp dagsaktuelle tema, er svært mange av dei like aktuelle i dag, hevdar den bergenske litteraturforskaren.
– I 2013 kom UiB-kollegaen din Erik Bjerck Hagen med ei bok om Bjørnsons «glemte kvaliteter», og no revurderer du samtidsdramatikken hans. Driv de ein Bjørnson-kampanje?
– Bjerck Hagens ærend har vore å lyfte fram tidlegare litteraturforsking og Bjørnson som ein del av henne. Boka mi er ein vitskapleg, filologisk Bjørnson-studie, men eg er takksam for at kollegaen min har gjort nasjonalskalden til eit legitimt forskingsobjekt att.
GODT BESØKT
Litteraturforskar Frode Helmich Pedersen (41) har teke for seg Bjørnsons samtidsdrama, sett på resepsjonen dei fekk og analysert nokre av dei i djupna. Han har konsentrert seg om De nygifte (1865), En fallit (1875), Kongen (1877), Det ny system (1879), Over Ævne II (1895) og Laboremus (1901).
At denne forfattarskapen, som var så viktig i samtida, stort sett er gløymt i dag, trur Helmich Pedersen skuldast reaksjonen som kom på 1960-talet, mot det pompøse Bjørnson-biletet som Francis Bull og fleire hadde skapt. Universitetsfolk, forfattarar og andre intellektuelle tok avstand frå det dei oppfatta som nasjonalistisk, og ofte avviste dei diktinga utan å ha lese henne.
Digital tilgang – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
