Skyhøge husleiger
Ønskjer du å delta i debatten? Då kan du sende innlegget ditt til ordskifte@dagogtid.no
Skattepolitikk
I Dag og Tid fredag 10. mars 2023 har Siri Helle eit innlegg om høge leigeprisar som gjer det vanskeleg å vere leigetakar. Ein får inntrykk av at ho meiner det er huseigarane som er ansvarlege for at leigeprisane er så høge, og ho foreslår mellom anna at ein kan sette tak på husleigeauke. Eit slikt tak vil i liten grad monne.
For å forstå dei skyhøge leigeprisane, som er eit problem både for leigetakaren og huseigaren, må ein sjå på skattepolitikken. Dette blir best utdjupa ved å gi eit realistisk eksempel på eit utleigeforhold:
Ei sjølveigarleilegheit på 180 kvadratmeter på Frogner i Oslo blir av skatteetaten taksert til 14 millionar kroner. Formuesskatten blir då 140.000 kroner. Dersom husleiga per månad er 20.000 kroner, blir årleg, brutto leigeinntekt 240.000 kroner. Med fellesutgifter på 70.000 kroner per år og eigedomsskatt på 17.400 kroner, blir leigeinntektene 152.600 kroner og skatt på leigeinntektene 33.572 kroner. Skatt til staten og kommunen blir totalt 190.972 kroner, og huseigar får eit underskot på 20.972 kroner. Husleiga blir i dette høvet for lita til at utleigeforholdet går i balanse.
Det er såleis skattepolitikken som er hovudårsaka til det usunne leigemarknaden. Det er urimeleg at stat og kommune skal krevje inn mesteparten av den høge leigesummen som ein stakkars leigetakar må betale. Ein huseigar vil ikkje over tid kunne leige ut med underskot. Før ein kan snakke om tak på utleigeprisar, må skattepolitikken endrast.
Erling Haaskjold er professor emeritus ved Universitet i Oslo.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Ønskjer du å delta i debatten? Då kan du sende innlegget ditt til ordskifte@dagogtid.no
Skattepolitikk
I Dag og Tid fredag 10. mars 2023 har Siri Helle eit innlegg om høge leigeprisar som gjer det vanskeleg å vere leigetakar. Ein får inntrykk av at ho meiner det er huseigarane som er ansvarlege for at leigeprisane er så høge, og ho foreslår mellom anna at ein kan sette tak på husleigeauke. Eit slikt tak vil i liten grad monne.
For å forstå dei skyhøge leigeprisane, som er eit problem både for leigetakaren og huseigaren, må ein sjå på skattepolitikken. Dette blir best utdjupa ved å gi eit realistisk eksempel på eit utleigeforhold:
Ei sjølveigarleilegheit på 180 kvadratmeter på Frogner i Oslo blir av skatteetaten taksert til 14 millionar kroner. Formuesskatten blir då 140.000 kroner. Dersom husleiga per månad er 20.000 kroner, blir årleg, brutto leigeinntekt 240.000 kroner. Med fellesutgifter på 70.000 kroner per år og eigedomsskatt på 17.400 kroner, blir leigeinntektene 152.600 kroner og skatt på leigeinntektene 33.572 kroner. Skatt til staten og kommunen blir totalt 190.972 kroner, og huseigar får eit underskot på 20.972 kroner. Husleiga blir i dette høvet for lita til at utleigeforholdet går i balanse.
Det er såleis skattepolitikken som er hovudårsaka til det usunne leigemarknaden. Det er urimeleg at stat og kommune skal krevje inn mesteparten av den høge leigesummen som ein stakkars leigetakar må betale. Ein huseigar vil ikkje over tid kunne leige ut med underskot. Før ein kan snakke om tak på utleigeprisar, må skattepolitikken endrast.
Erling Haaskjold er professor emeritus ved Universitet i Oslo.
Fleire artiklar
Teikning: May Linn Clement
«Rørslene me skildrar som vipping, er gjerne større og kjem mindre tett enn dei me omtalar som vibrering.»
Foto: Agnete Brun
Med den monumentale boka Sjøfareren Erika Fatland gitt oss eit uvant, og skremmande, perspektiv på europeisk kolonialisme.
Moss–Horten-ferja er den mest trafikkerte i landet. Skjer det noko uføresett, som då dei tilsette blei tatt ut i LO-streik i fjor, veks køane på begge sider av fjorden.
Foto: Terje Bendiksby / AP / NTB
Pengegaloppen i ferjetoppen
Det står ei Norled-ferje her og ei Torghatten-ferje der – innstilte. Ferja, ein livsnerve for mange, er eigd av folk vi ikkje aner kven er, utanfor vår kontroll.
Kongsbonden Johan Jógvanson bur i den Instagram-venlege bygda Saksun. Men sjølv om han skjeller ut turistar, er det ikkje dei han er forbanna på. Det er politikarane inne i Tórshavn.
Alle foto: Hallgeir Opedal
Turistinvasjonen har gjort Johan Jógvanson til den sintaste bonden på Færøyane.
Finansminister Trygve Slagsvold Vedum (Sp) på pressekonferanse etter framlegginga av statsbudsjettet måndag. For dei som er opptekne av klima, var ikkje budsjettet godt nytt.
Foto: Fredrik Varfjell / NTB
Kapitulasjon i klimapolitikken
Regjeringa veit ikkje om statsbudsjettet bidreg til å redusere eller å auke klimagassutsleppa. Derimot er det klart at det nasjonale klimamålet for 2030 ikkje blir nådd.