Kvar synest best om si norm?
Ønskjer du å delta i debatten? Då kan du sende innlegget ditt til ordskifte@dagogtid.no
Språk
Kjell Arild Pollestad er framleis opprørt over korrekturen i Dag og Tid og gir tydeleg uttrykk for det i eit innlegg i førre nummer. Der utvidar han også klagemålet: Nynorsken ligg på sotteseng. Pollestad fryktar at det er så få igjen av «den gamle nynorskadelen» at nynorsk «som eit ‘bruksspråk’ på eit breitt, folkeleg grunnlag» ikkje står til å redde.
I alle dei åra eg har arbeidd med språk, har eg høyrt klagesongen om at nynorsken ligg på sotteseng. Somme meiner språket vil døy ut fordi norma ikkje er tilpassa den moderne røynda, andre trur det same vil skje fordi ihuga samnorskingar tek inn for mange bokmålsord i ordlistene. Somme trur nynorsken vil gå i grava fordi han har for mange valfrie former, andre seier det er fordi nynorsknorma er for snever. Om berre alle hadde skrive nynorsk som eg, meiner desse ottefulle menneska, ville nynorsken gått ei trygg framtid i møte.
Eg kan ikkje sjå inn i framtida, men eg registrerer at pasienten trass i alle spådommar verkar forunderleg livskraftig, og eg vågar den påstanden at nynorsken, til liks med kristendommen, vil overleve både Pollestad og meg.
Dag og Tid har mange skribentar med svært ulik stil. Vi kunne valt å leggje alle på ei prokrustesseng og tvinge dei inn i éi einskapleg form. Eg trur det ville ha hemma skribentane og skapt mykje uro, og vi ville fått ei dårlegare avis. Derfor gjer vi ikkje det. Men vi ønskjer at skribentane skal halde seg innanfor det som er gjeldande nynorsk rettskriving (dette er ikkje noko eg har funne på, slik Pollestad synest å meine, men vi har ei offisiell nynorsknorm i Noreg, og den finn vi mellom anna i Nynorskordboka på nettet).
Pollestad seier at han held seg til Arvid Langelands Nynorsk ordliste, som inneheld skriveformer og bøyingsmåtar som ikkje er i samsvar med offisiell rettskriving. Men han krev rett til gå utanfor også den norma og skrive «ei gleda» og «har etterlete», skrivemåtar som er framande for både Alf Helleviks og Arvid Langelands ordliste. Han vil ha si eiga personlege norm.
Det er krevjande nok å lese korrektur på eit femtital skribentar med kvar sin stil om ein ikkje også skal vurdere om kvart normbrot er ein skrivefeil eller eit medvite avvik.
Ole Jan Borgund er korrekturlesar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Ønskjer du å delta i debatten? Då kan du sende innlegget ditt til ordskifte@dagogtid.no
Språk
Kjell Arild Pollestad er framleis opprørt over korrekturen i Dag og Tid og gir tydeleg uttrykk for det i eit innlegg i førre nummer. Der utvidar han også klagemålet: Nynorsken ligg på sotteseng. Pollestad fryktar at det er så få igjen av «den gamle nynorskadelen» at nynorsk «som eit ‘bruksspråk’ på eit breitt, folkeleg grunnlag» ikkje står til å redde.
I alle dei åra eg har arbeidd med språk, har eg høyrt klagesongen om at nynorsken ligg på sotteseng. Somme meiner språket vil døy ut fordi norma ikkje er tilpassa den moderne røynda, andre trur det same vil skje fordi ihuga samnorskingar tek inn for mange bokmålsord i ordlistene. Somme trur nynorsken vil gå i grava fordi han har for mange valfrie former, andre seier det er fordi nynorsknorma er for snever. Om berre alle hadde skrive nynorsk som eg, meiner desse ottefulle menneska, ville nynorsken gått ei trygg framtid i møte.
Eg kan ikkje sjå inn i framtida, men eg registrerer at pasienten trass i alle spådommar verkar forunderleg livskraftig, og eg vågar den påstanden at nynorsken, til liks med kristendommen, vil overleve både Pollestad og meg.
Dag og Tid har mange skribentar med svært ulik stil. Vi kunne valt å leggje alle på ei prokrustesseng og tvinge dei inn i éi einskapleg form. Eg trur det ville ha hemma skribentane og skapt mykje uro, og vi ville fått ei dårlegare avis. Derfor gjer vi ikkje det. Men vi ønskjer at skribentane skal halde seg innanfor det som er gjeldande nynorsk rettskriving (dette er ikkje noko eg har funne på, slik Pollestad synest å meine, men vi har ei offisiell nynorsknorm i Noreg, og den finn vi mellom anna i Nynorskordboka på nettet).
Pollestad seier at han held seg til Arvid Langelands Nynorsk ordliste, som inneheld skriveformer og bøyingsmåtar som ikkje er i samsvar med offisiell rettskriving. Men han krev rett til gå utanfor også den norma og skrive «ei gleda» og «har etterlete», skrivemåtar som er framande for både Alf Helleviks og Arvid Langelands ordliste. Han vil ha si eiga personlege norm.
Det er krevjande nok å lese korrektur på eit femtital skribentar med kvar sin stil om ein ikkje også skal vurdere om kvart normbrot er ein skrivefeil eller eit medvite avvik.
Ole Jan Borgund er korrekturlesar i Dag og Tid.
Fleire artiklar
To unge mormonmisjonærar, søster Paxton (Sophie Thatcher) og søster Barnes (Chloe East), blir tvinga til å setje trua si på prøve i møtet med herr Reed (Hugh Grant).
Foto: Ymer Media
«Mange av skrekkfilmane no til dags liknar meir på filmar frå syttitalet»
I tillegg til å vere forfattar er Kristina Leganger Iversen også litteraturvitar, samfunnsdebattant og omsetjar.
Foto: Sara Olivia Sanderud
Nedslåande sanning
Kristina Leganger Iversen leverer eit grundig studium av noko som burde vere opplagt for fleire.
Teikning: May Linn Clement
«Me har ikkje grunnlag for å seia at bokmålsbrukarar har kvassare penn enn andre, men nokre av dei evnar å kløyva kvass i to.»
Gjennom Hitlers progagandaminister Joseph Goebbels får vi eit innblikk i sanninga bak Nazi-Tysklands propagandamaskin.
Foto: Another World Entertainment
Propaganda på agendaen
Fører og forfører er ein drivande historietime om tidenes skumlaste skrønemakar.
Ein mann med tomlar opp i ruinane i ein forstad sør i Beirut etter at fredsavtalen mellom Hizbollah og Israel vart gjeldande 27. november.
Foto: Mohammed Yassin / Reuters / NTB
Fredsavtale med biverknader
Avtalen mellom Israel og Libanon kan få vidtrekkjande konsekvensar.