Alliansar

Tor Olav Hauge

Tettare samarbeid med Nato og USA eller «eit godt forhold til vårt store nabo i aust». Internasjonal kvinneliga for fred og frihet (IKFF) går for det siste.

Eg argumenterte i Dag og Tid nr. 28–30 for at dette ikkje er ein farbar veg slik Putin ter seg, og at Finland og Sverige har valt å gå motsett veg. Ein fordomsfull ordstraum om kor dumme dei (dvs. IKFF-skribentane) er, kallar Egil Astad dette i Dag og Tid nr. 32. Dumme har eg ikkje sagt dei er, og han lirar av seg sin eigen fordomsfulle og usaklege ordstraum. Eg skreiv at det uansett ikkje gav meining å gøyma atomvåpen i dei utpeika områda, som innsendarane var redde for, sidan poenget med atomvåpen er avskrekking (og løynde atomvåpen skremmer ingen). Det er Astad som les at argumentasjonen deira er dum, eg skreiv ikkje det. Det må vel gå an å imøtegå ein påstand med argument utan å bli skulda å seia at motparten er dum.

Avtalen som var utgangspunktet for IKFF-skribentane går ut på at USA vil få tilgang til utpeika område i ein krisesituasjon. Det er ikkje såleis basar det er snakk om, slik Astad skriv. Dette er ein del av Nato-samarbeidet, og Sverige og Finland har tilsvarande avtalar. Perfekte allierte finst ikkje, men for landa i Europa har det vore ein stor fordel å ha hatt USA som alliert etter Sovjet-kuppet i Tsjekkoslovakia i 1949. Men Europa burde ha tatt større ansvar for eige forsvar, ikkje overlate så mykje til USA. Det vil likevel ta lang tid å endra på dette, og i mellomtida må ein ordna seg så godt ein kan.

Råskap på begge sider, skriv Astad om Ukraina. Dette avslører kor han står. «There’s blame on both sides», som Donald Trump sa etter Charlottesville. Det er nå Russland som er angriparen, og så har Ukraina valt å forsvara seg! Men ifølgje Astad sin eigen «ordstraum» er visst krigen noko USA har funne på.

Russland som eit mafia- og oligarkregime er ein karakteristikk som står seg godt. Men eg gløymde kleptokratisk. Om drap i utlandet: Putin kunne nettopp ønskja velkommen heim ein av drapsmennene, FSB-offiseren Vadim Krasikov som var dømd til livstid for eit drap på ein opposisjonell i Tyskland, i lag med andre FSB-folk, i byte med russiske opposisjonelle og gislar. I 2018 prøvde dei å drepa Sergej Skripal og dottera i England med russisk nervegift, dei overlevde, men ei engelsk kvinne døydde av gifta. Skripal var del av ei tidlegare fangeutveksling. Putin vil ha både i pose og sekk.

Tidlegare Putin-avløysar Dmitrij Medvedev har seinare mint dei som blei utveksla til Vesten i år, om kor kort eksistensen deira i verda er (NTB 8. august). Ein ekte mafia-kommentar, spør du meg. Poenget mitt var at ein ikkje kan ha eit normalt tilhøve til eit slikt regime. Den russiske dama som for litt sidan lærte han at ein dårleg fred er betre enn ein god krig, kan heller fortelja dette til Putin.