Hålogaland Teater

Jon Fosse:

Drøm om høsten

Omsett til nordnorsk av Ragnar Olsen
Regi: Victoria Meirik
Scenografi: Norunn Standal
Komponist: Anneli Drecker
Kostyme: Alva Brosten

Hålogaland Teater har eit prosjekt med å presentere Jon Fosse på nordnorsk, forsiktig «omsett» av Ragnar Olsen. For to år sidan presenterte dei Sonen/Sønnen, der dei nok gjorde litt meir ut av temaet fråflytting enn originalteksten gir rom for, men utan at det blei plagsamt. Denne hausten har dei teke for seg Draum om hausten, som i Tromsø har fått tittelen Drøm om høsten.

Mellom gravsteinar

Erfarne Victoria Meirik har regien, og ho har vore svært tru mot Jon Fosses tekst. Det mest spesielle ved denne oppsetjinga – og tvillaust det mest originale – er Norunn Standals scenografi. Handlinga går i sin heilskap føre seg mellom gravsteinane på ein kyrkjegard, og med sin særeigne scenografi har Standal gjort publikum til ein del av handlinga. Det er vi som utgjer kyrkjegarden, slik vi sit halvt nedsenka på rekke og rad, som både døde og gravsteinane deira, så kan personane i stykket vandre mellom oss. Vi er omslutta på alle sider av det som skjer.

Denne scenografien skaper ein nærleik til handlinga vi elles ikkje opplever i teateret, sjølv om avstanden til skodespelarane innimellom kan bli litt lang, slik kyrkjegarden her strekkjer seg over heile teatersalen. Scenografien gjer òg, trur eg, at når vi ved «teppefall» stig opp av grava igjen, kjenner vi oss nærast tvinga til å reflektere over det vi nettopp har vore med på. Kan hende gir plasseringa av stykket i eit nordnorsk språkunivers eit tilleggsmoment for folk nordfrå, men det scenografien tilfører, gjeld oss alle.

Med kyrkjegarden som arena ligg motsetninga liv–død sjølvsagt heilt oppe i dagen og inviterer til tankar om levd liv og kva ein kunne ha gjort annleis. Ikkje minst i kjærleiken, som står sentralt i Fosses tekst.

Ulike tidsplan

Framsyninga, som teksten sjølv, vekslar heile tida mellom ulike tidsplan, fortid, nåtid og framtid, det er som om tida er oppløyst. Kanskje har Fosse tenkt stykket som eit tilbakeblikk på livet frå ein som står på kanten av grava. Då får også den stadige vekslinga mellom lys og mørker, nærleik og avstand, som regien er bygd opp rundt, ein tydeleg funksjon. Dette kjem som ekko av dialogen mellom dei to som møtest på kyrkjegarden, to som har sett kvarandre før, fatta interesse for kvarandre, kanskje også forelsking, utan at det av ulike grunnar har blitt til noko meir.

Framsyninga er godt ensemblespel, der alle dei medverkande gjer ein fin innsats. Jørn Fuller-Gee og Kristine Cornelie M. Hartgen speler dei to som møtest etter mange år, og dei får fint fram både begjæret og uvissa. Han vert dessutan dregen mellom ønsket om å gi seg over til kvinna og truskap mot henne han er gift med. Som mor hans leverer Guri Johnson ei fin tolking, med små komiske innslag, medan far hans (John Sigurd Kristensen) og kona hans (Kristine Henriksen) blir meir fjerne. Anneli Dreckers spesialskrivne musikk legg seg i uttrykk og stemning tett opptil det som skjer i stykket, og kan stundom verke litt (for) anonym.

Men alt i alt er dette ei framsyning som absolutt ikkje gjer skam på vår ypparste samtidsdramatikar.

Jan H. Landro

Jan H. Landro er journalist og forfattar og fast skribent i Dag og Tid.