Sogn og Fjordane teater

Maria Tryti Vennerød og Julian Skar:

Jostedalsrypa – ein eventyrmusikal

Regi: Torkil Sandsund
Scenografi og dokkedesign: Tormod Lindgren
Kostyme og dokkedesign:
Dordi Strøm
Dokkemakar: Kari Noreger

Å lage musikal av den mest kjende segna frå Svartedauden er i seg sjølv eit overraskande grep. I tillegg syner det seg at den velkjende delen av legenda om Jostedalsrypa, jenta som åleine skal ha overlevd ein vinter på flukt frå pesten, i denne framsyninga berre er ei utvida rammeforteljing. I sentrum står eit eventyr om korleis jenta klarar seg i samspel og/eller konflikt med dyr som ulv og hjort, hare og lemen. Her speler teksten på kjende eventyr, og framsyninga blir ei blanding av vanleg teater og dokketeater – noko som fungerer godt. Især dei leikne lemena er eit vellukka innslag.

Først blir jenta send til slektningar som bur utanfor folkeskikken, men dei er så karikerte, egoistiske og grådige i maskefjesa at det er vanskeleg å skjøne kva all skriking og negativitet har å gjere i forteljinga.

Jostedalsrypa er ei historie om overleving, om å klare seg og – ikkje minst – om å overvinne redsla for det ukjente, det som blir opplevd som trugande. Men også, i barneteaterstil, om å «omvende» den vonde ulven med godheit og venskap til å bli noko han aldri kan bli. Men konvensjon er konvensjon.

Julian Skar har laga musikken, både til songnummera og som «underlagstonar» til mykje av handlinga elles. Det meste er henta frå popverda, med ekko av samtidsmusikk. Reidun Melvær Berge gjer igjen ein god innsats, syngje kan ho òg. Det musikalske høgdepunktet er duettane hennar med tippoldemora (Idun Losnegård).

Jan H. Landro