Teater Vestland og Riksteatret

Tore Renberg:

Tollak til Ingeborg

Dramatisert av Tore Renberg
Regi: Miriam Prestøy Lie
Scenografi og kostyme: Milja Salovaara
Komponist og lyddesignar: Selma Stang

Tore Renberg er ein betre romanforfattar enn dramatikar. Det syner seg ved at dramatiseringa av suksessromanen hans, Tollak til Ingeborg (70.000 selde eksemplar), er blitt for mykje monolog og for lite teater.

Og mørket synest sterkare her enn i boka. Men dette er likevel blitt ei sjåverdig framsyning som skal ut til 68 spelestader over heile landet.

Med denne framsyninga opna Nynorskhuset i Førde dørene for Teater Vestland (som her har fått ein større og betre scene), NRK og avisa Firda.

Tollak (Kyrre Eikås Ottersen) er ein mann som har gått ut av samtida, blitt utidsmessig og vender vrangsida mot alt han ikkje skjønar eller vil skjøne, slikt som smakar av «framsteg». Drikk for mykje gjer han òg. Fornying og tilpassing er ikkje ord han har i vokabularet eller tankar han har i hovudet. Etter at kona Ingeborg (Andrine Sæther) døydde, lever han saman med den psykisk tilbakeståande son sin, Oddo (Sebastian Biong), på sagbruket som knapt har kundar att. Men han har nokre løyndommar som han kjenner han må dele med dei to andre borna sine. Difor har han bede dei komme heim til han.

På scenen er Tollak plassert i ein manesjeliknande ring full av sagflis, eit bilete på kor isolert han er. Berre heilt mot slutten flyttar han seg ut av sirkelen sin, og det er knapt så den konfronterande dottera Hillevi (Malene Wadel) og den meir forsonlege sonen Jan Vidar (Harald Ottesen Nødtvedt) tek steget inn til han.

Aldri har eg sett Kyrre Eikås Ottersen betre. Rett nok kan han stundom bli litt deklamerande og høgtropande i monologane sine, men han får godt fram fortvilinga og sinnet i ein aldrande mann som tida har gått så ubønhøyrleg ifrå. Andrine Sæther får lite å spele på, for ho er god der ho er med, men for mykje blir fortalt som skulle vore spelt, slik blir figuren noko eindimensjonal. Eit godt val er det å hente inn dansaren Sebastan Biong til å «danse» den uartikulerte Oddo, det gir framsyninga ein ekstra dimensjon.

Jan H. Landro