Sentralbadet
i Bergen

Vinge/Müller:

Panini-BoysRoom

Det sprutar framleis av det norsk-tyske teaterparet Vinge/Müller, men helst med effektar vi har sett før, effektar som sjokkerer første gong, men som i performanceinstallasjonen Panini-BoysRoom kjennest velbrukte. Vi har sett Vegard Vinge drikke sin eigen «urin», vi har sett han drite og ete «ekskrement» (sjokoladepudding). Sterkast inntrykk gjer det å skulle sitje i seks timar på hardt underlag og utan ryggstø.

Det mest imponerande ved Panini-BoysRoom er scenografien, med ein norsk einebustad frå 1970-talet som sentrum. Veggane i denne «katedralen», som vi lenge berre ser glimt av innsida frå på videoskjerm, men etter kvart blir tekne med inn i, er dekte med teikna kopiar av fotballkort (Panini-kort) med spelarane på dei ulike landslaga som spelte i VM 1982, pluss det norske landslaget som sensasjonelt slo England i kvalifiseringa året før, men likevel ikkje nådde sluttspelet. Og oppe under kuppelen svever ikkje Michelangelos Gud, men tidas fotballgudar. Medrekna alt dekkjer scenografien om lag 35–40 breiddemeter, med rom for både fotballbane, katedral, klokketårn og meir til.

Multimedieshow

Det er råd å spørje seg: Får dei to teaterskaparane sagt meir på seks timar enn andre klarer på halve tida? Svaret mitt er nei. Panini-BoysRoom er eit slags totalteater og multimedieshow som skal påverka alle sansane, og der insisterande repetisjonar hamrar inn «bodskapen». Men innan framsyninga endar i oppløysing og meiningsløyse, som saktens kan gi meining i seg sjølv, har vi opplevd for mykje tomgang og for liten intensitet. Mot slutten tek dei også til å demontere scenegolvet. Stundom hadde eg ei kjensle av at dei var ute etter å teste tolmodet til publikum. At mindre enn helvta av publikum heldt ut til siste slutt, var som ein kunne vente.

Framsyninga kan best karakteriserast som ein happening, der opphoping av ulike element er eit poeng i seg sjølv. Spør du kva Vinge/Müller – eller festspeldirektøren – vil med dette, blir eg svar skuldig. Det er som om det kompromisslause radarparet vil skape verda om att, eller lage si heilt eiga. Vinge har sagt at han eingong trudde på teateret, men at han no berre trur på fotballen og Gud. Kanskje er det nettopp dette han ønskjer å få fram med denne oppsetjinga? Sjølv maktar eg ikkje å skape klar meining av mangfaldet av idear og inntrykk etter å ha sett stykket berre ein gong.

I beste multimediale ånd er framsyninga full av musikalske, litterære og allmennkulturelle referansar, i tillegg – sjølvsagt – til blod og skit, skrik og rop og høg, dunkande, enerverande puls. Her er motorsagmassakre og sex med ei utstillingsdokke som først må få bora opp kjønnsopningar, her er barnemishandling og videovald. Splatter og meir splatter.

Påfunn

Ibsen skal vere ein slags gjennomgangsfigur i desse produksjonane, og fleire scener frå Peer Gynt (mellom anna opninga, Hægstadtunet og Anitra) kling med. Men det ville vore interessant om dei hadde gjort meir ut av Ragnar Brovik, den tekniske teiknaren som byggmeister Solness held nede for ikkje å sleppe ungdommen og den nye tida fram. Det er morosamt, men heller ikkje meir, når det blir blanda styrkedrikk av bananar, proteinpulver og avrivne tekstsider frå Byggmester Solness, spedd på med litt Nietzsche og ein skvett Ferrante-vin.

Lenge går det meste føre seg på dei to biletskjermane (som ikkje alltid viser det same), men etter kvart som fotballen blir dominerande, skjer det stadig meir på scenen. Der må vi sjå det italienske fotballandslaget anno 1982 defilere forbi i bortimot ein halv time, «Dag Solstad» held på nesten like lenge med å lese opningskapitla frå den første fotballboka han skreiv i lag med Jon Michelet. Slik «Solstad» gjentar og gjentar at fotball er verken kunst eller kultur, men berre fotball, kan vi konkludere at påfunn ofte også er berre det – påfunn.

Jan H. Landro

Jan H. Landro er journalist, forfattar og fast skribent i
Dag og Tid.