Bok
I tjukt og tynt
Trass i nokre humpar er debutanten Kjersti Bergersen på rett veg.
Kjersti Bergersen er utdanna psykolog og arbeider som forlagsredaktør.
Foto: Oda Berby
Før eller sidan hamnar mange av oss hos psykologen. Hos debutanten Kjersti Bergersen startar vi der. I den første av åtte noveller i samlinga Palliasjon er vi på innsida av hovudet til ei kvinne som ligg eit hestehovud føre psykologen i sjølvransaking, og i ransaking av psykologen sjølv. Sidan skal vi titte inn novellevindauget til ei dødssjuk kvinne, til par i ulik grad av samhald og lausriving, til rolla barn kan spele i t, anten ein har dei eller ikkje, og til små og store kriser og livsval.
Eg må med ein gong seie at eg ikkje blei heilt overtydd i møte med opningsnovella. Det er noko oppbrukt over dette med utstrekt sjølvmedvit hos psykologen. Eg synest heller ikkje denne teksten fortel meg mykje, anna enn å by på ein ganske pressa orkidémetafor. Så kjem det seg utover i samlinga, og i den siste novella, «Ariel», som eg ikkje kan seie noko om av fare for å røpe sentrale vendingar, har Bergersen mi fulle merksemd.
Utsnitt frå røyndomen
Forfattaren skriv knapt og nøkternt, nokre av tekstane er små kammerspel: utsnitt frå røyndomen. Det er fint skildra når kvinna på palliativ avdeling ser ut av vindauget på ei dramatisk hending med ei mor og ein son. I «Trappevask» dirrar det i ein spent streng mellom ein mann og ei kvinne. Det er elegant når det i Den usynlige mannen sakte, men sikkert demrar for oss kva som bur i hovudpersonen Thomas, som er blitt forlaten av kona.
Men sjølv om eg kjem om bord etter kvart, er det ting som skurrar undervegs, beklagar at eg hoppar tilbake til nedovertommelen akkurat når de trudde eg var ferdig med det. Det eine er at eg av og til saknar ei meir litterær løysing på situasjonar. På ein stad i opningsnovella, hos psykologen, ønsker eg meg for eksempel meir show, don’t tell: «Han tillater seg å smile, kjenner meg godt nok nå til å vite at jeg har selvironi. Det vil si, jeg er i stand til å pakke selvforakten min inn i humor, sånn at den blir sosialt akseptabel.» Dette er jo svært pratete, og overforklarande, til novelle å vere. Då er det meir spennande når det i same teksten finst ein observasjon frå kvinna over psykologen: «Han lener seg fremover, det er avslørende, han tror vi nærmer oss et avgjørende øyeblikk.» Om eg aldri så mykje er lei av kløktige psykolog-avsløringar frå pasientar.
Det andre er at ein kunne gått ein runde til med språket. Det verkar unødvendig å ty til klisjear som: «Grønne trær virker som noe helt uoppnåelig, som å vinne i lotto.» Av og til kjennest også bildebruken tafatt utført: «Utenfor vinduet har himmelen samme farge som lettmelk.» Andre gongar er ordstablinga klønete: «Så spennende det fikk meg til å føle meg.»
Digital tilgang – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
