Uovertydande beibi
Ubehaget i Baby Jane kallar meir på irritasjon enn på medkjensle.
Piki (Maria Ylipaa) og Jonna (Roosa Söderholm) møtest då Jonna flyttar til hovudstaden.
Foto: Another World Entertainment
Drama
Regi: Katja Gauriloff
Baby Jane
Med: Roosa Söderholm, Maria Ylipää, Nelly Kärkkäinen
Unge Jonna (Söderholm) flyttar til hovudstaden for å starta livet som vaksen. Den fyrste ho møter på lesbebaren ho oppsøkjer, er tøffe Piki (Ylipää) og venene hennar, inkludert eksen Bossa (Kärkkäinen). Ei blanding av bondage, kjærleik og sjalusi knyter dei saman, men ikkje på den sunnaste måten.
Flatt
Den finsk-estiske forfattaren Sofi Oksanen har gjeve ut ei rekkje sterke, klart feministiske bøker sidan ho debuterte med Stalins kyr i 2003. Ho er heller ikkje redd for å ta opp psykiske problem, og det er det som er hovudtema i Baby Jane. Problemet med overføring frå bok til film er ofte at det som framstår som ektefølt og intenst på papiret, verkar tilgjort og overflatisk på lerretet. Det ekte tragiske over panikkangsten til Piki, slik eg kan tenkja meg at han er skriven ut i boka (sjølv har eg berre lese Utrensking), kjennest klisjéaktig og melodramatisk i filmen. Det er synd. Eg vert lite engasjert i hovudpersonane, dei kjennest som sjablongar av djupe og kompliserte utgangspunkt. Og sjablongar er det vanskeleg å leva seg inn i. Det symbolske nærbiletet av høge hælar som sklir ut i snøen, kjennest like forslite som skoa Jonna har på seg.
Ubehaget
Oksanen skriv ikkje solskinshistorier. Sjølv om ein slags kjærleik ved fyrste blikk-situasjon oppstår mellom Piki og Jonna, får ein aldri kjensla av harmoni. Pikis androgyne framtoning og aggressive seksuelle energi får henne til å verka meir som ein konebankar enn ei trygg hamn, som er det Jonna tydeleg er på leit etter. Maktspelet som oppstår mellom henne og eksen Bossa, understrekar ubehaget. Det er også det eg synest er mest spennande i Baby Jane: Kan Jonna også forsona seg med å vera meir sosialarbeidar enn kjærast? Svaret kjem ved hjelp av eit usedvanleg uelegant hopp i tid. Om eg ikkje var begeistra for filmen før det, kan eg forsikra om at det ikkje tek seg opp på slutten. Kva er det som gjer at filmskaparar så ofte trur at gode bøker alltid lèt seg gjera om til gode filmar?
Brit Aksnes
Brit Aksnes er frilans kulturarbeidar og fast filmmeldar i
Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Drama
Regi: Katja Gauriloff
Baby Jane
Med: Roosa Söderholm, Maria Ylipää, Nelly Kärkkäinen
Unge Jonna (Söderholm) flyttar til hovudstaden for å starta livet som vaksen. Den fyrste ho møter på lesbebaren ho oppsøkjer, er tøffe Piki (Ylipää) og venene hennar, inkludert eksen Bossa (Kärkkäinen). Ei blanding av bondage, kjærleik og sjalusi knyter dei saman, men ikkje på den sunnaste måten.
Flatt
Den finsk-estiske forfattaren Sofi Oksanen har gjeve ut ei rekkje sterke, klart feministiske bøker sidan ho debuterte med Stalins kyr i 2003. Ho er heller ikkje redd for å ta opp psykiske problem, og det er det som er hovudtema i Baby Jane. Problemet med overføring frå bok til film er ofte at det som framstår som ektefølt og intenst på papiret, verkar tilgjort og overflatisk på lerretet. Det ekte tragiske over panikkangsten til Piki, slik eg kan tenkja meg at han er skriven ut i boka (sjølv har eg berre lese Utrensking), kjennest klisjéaktig og melodramatisk i filmen. Det er synd. Eg vert lite engasjert i hovudpersonane, dei kjennest som sjablongar av djupe og kompliserte utgangspunkt. Og sjablongar er det vanskeleg å leva seg inn i. Det symbolske nærbiletet av høge hælar som sklir ut i snøen, kjennest like forslite som skoa Jonna har på seg.
Ubehaget
Oksanen skriv ikkje solskinshistorier. Sjølv om ein slags kjærleik ved fyrste blikk-situasjon oppstår mellom Piki og Jonna, får ein aldri kjensla av harmoni. Pikis androgyne framtoning og aggressive seksuelle energi får henne til å verka meir som ein konebankar enn ei trygg hamn, som er det Jonna tydeleg er på leit etter. Maktspelet som oppstår mellom henne og eksen Bossa, understrekar ubehaget. Det er også det eg synest er mest spennande i Baby Jane: Kan Jonna også forsona seg med å vera meir sosialarbeidar enn kjærast? Svaret kjem ved hjelp av eit usedvanleg uelegant hopp i tid. Om eg ikkje var begeistra for filmen før det, kan eg forsikra om at det ikkje tek seg opp på slutten. Kva er det som gjer at filmskaparar så ofte trur at gode bøker alltid lèt seg gjera om til gode filmar?
Brit Aksnes
Brit Aksnes er frilans kulturarbeidar og fast filmmeldar i
Dag og Tid.
Brit Aksnes
Fleire artiklar
To unge mormonmisjonærar, søster Paxton (Sophie Thatcher) og søster Barnes (Chloe East), blir tvinga til å setje trua si på prøve i møtet med herr Reed (Hugh Grant).
Foto: Ymer Media
«Mange av skrekkfilmane no til dags liknar meir på filmar frå syttitalet»
I tillegg til å vere forfattar er Kristina Leganger Iversen også litteraturvitar, samfunnsdebattant og omsetjar.
Foto: Sara Olivia Sanderud
Nedslåande sanning
Kristina Leganger Iversen leverer eit grundig studium av noko som burde vere opplagt for fleire.
Teikning: May Linn Clement
«Me har ikkje grunnlag for å seia at bokmålsbrukarar har kvassare penn enn andre, men nokre av dei evnar å kløyva kvass i to.»
Gjennom Hitlers progagandaminister Joseph Goebbels får vi eit innblikk i sanninga bak Nazi-Tysklands propagandamaskin.
Foto: Another World Entertainment
Propaganda på agendaen
Fører og forfører er ein drivande historietime om tidenes skumlaste skrønemakar.
Ein mann med tomlar opp i ruinane i ein forstad sør i Beirut etter at fredsavtalen mellom Hizbollah og Israel vart gjeldande 27. november.
Foto: Mohammed Yassin / Reuters / NTB
Fredsavtale med biverknader
Avtalen mellom Israel og Libanon kan få vidtrekkjande konsekvensar.