This ædnan is your ædnan
Forfriskande skildringar av føkkings Nesseby, om enn med litt overtenning på å koma det korrekte i forkjøpet.
Filmen til Egil Pedersen hadde verdspremiere på filmfestivalen i Toronto i september.
Foto: Ymer Media
Drama, komedie
Regi: Egil Pedersen
Biru Unjárga – Føkkings Nesseby
Med: Sarah Olaussen Eira, Ingá Elisá Påve Idivuoma, Aslat Mahtte Gaup, Nikolaj Coster-Waldau
Kinofilm
Unge Elvira (Eira) bur med mora (Idivuoma) som er lesbisk, og som fekk dottera med hjelp av ein fertilitetsklinikk i Danmark for sånn kring seksten år sidan. Elvira vil helst at faren skal vera skodespelar Nikolaj Coster-Waldau (som spelar seg sjølv her), men så dukkar fengselsfuglen Terje (Gaup) opp, og Elvira innser at kanskje versjonen til mora ikkje stemmer heilt.
«For mest av alt er sjølvsagt 'Biru Unjárga' ein ungdomsfilm.»
La Elvira leve
Du, kor fabelaktig at det stadig kjem spelefilmar og TV-seriar der samisk blir brukt for alt det er verdt. For det er verdt svært mykje, særleg når det blir satsa som her, på ungdomsfilm. Det er dessverre ikkje tvil om at mange samar framleis opplever det som ubehageleg å seia at dei er det.
Tilfanget av skodespelarar blir noko avgrensa, men trass i at Gaup-namnet dukkar opp i dei fleste rulletekstar, er det bra jobba å oppdriva såpass mange nye både unge og vaksne talent til å fylla rollene. Og med Eallogierdu (Tundraens voktere) tidlegare i år og suksessen Ellos eatnu (La elva leve) frå i fjor er det etter kvart såpass mange at dei kanskje snart slepp å bli litt urettferdig stempla «samisk film», men berre «film».
For mest av alt er sjølvsagt Biru Unjárga ein ungdomsfilm, ein identitetsutforskande, lettliva kik inn i eit lite samfunn der alle kjenner alle, og der den sjarmerande hovudpersonen Elvira ikkje fort nok kan koma seg vekk derifrå. Meir universelt kan du ikkje få det.
Tuppemor
Det er få reinsdyr, lavvoar og snøskuterar å sjå, ungdommane bryr seg mest om telefonane sine, å vera moteriktige og få så mange følgjarar på Instagram som mogleg. Sånn sett bra truverdig, utanom kompisen til Elvira som er heilt opphengd i Karl Marx – det er jo for godt til å vera sant. Det er likevel noko med manus som ikkje sit heilt. Her er så lessa på med engelske ord og uttrykk og referansar til woke og ironiske referansar til «arktisk tankegods» at filmen druknar i si eiga sjølvinnsikt.
Manusforfattar og regissør Egil Pedersen har fått litt overtenning, såleis uteblir både kritikken og komikken, og det var vel ikkje det som var meininga. Dynamikken mellom Elvira og den irriterande so-me-opphengde klasseveninna blir i overkant Tuppen og Lillemor, og igjen for overtydeleg om dette med kor overflatiske influensarar er. Eg kan ikkje forstå at dei som denne filmen er mynta på, kjøper dette, men IDK, som ungdommane sikkert ikkje lenger skriv og seier.
Brit Aksnes
Brit Aksnes er skribent, programskapar, kulturarbeidar og fast filmmeldar i Dag og Tid.
Biru Unjárga – Føkkings Nesseby
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Drama, komedie
Regi: Egil Pedersen
Biru Unjárga – Føkkings Nesseby
Med: Sarah Olaussen Eira, Ingá Elisá Påve Idivuoma, Aslat Mahtte Gaup, Nikolaj Coster-Waldau
Kinofilm
Unge Elvira (Eira) bur med mora (Idivuoma) som er lesbisk, og som fekk dottera med hjelp av ein fertilitetsklinikk i Danmark for sånn kring seksten år sidan. Elvira vil helst at faren skal vera skodespelar Nikolaj Coster-Waldau (som spelar seg sjølv her), men så dukkar fengselsfuglen Terje (Gaup) opp, og Elvira innser at kanskje versjonen til mora ikkje stemmer heilt.
«For mest av alt er sjølvsagt 'Biru Unjárga' ein ungdomsfilm.»
La Elvira leve
Du, kor fabelaktig at det stadig kjem spelefilmar og TV-seriar der samisk blir brukt for alt det er verdt. For det er verdt svært mykje, særleg når det blir satsa som her, på ungdomsfilm. Det er dessverre ikkje tvil om at mange samar framleis opplever det som ubehageleg å seia at dei er det.
Tilfanget av skodespelarar blir noko avgrensa, men trass i at Gaup-namnet dukkar opp i dei fleste rulletekstar, er det bra jobba å oppdriva såpass mange nye både unge og vaksne talent til å fylla rollene. Og med Eallogierdu (Tundraens voktere) tidlegare i år og suksessen Ellos eatnu (La elva leve) frå i fjor er det etter kvart såpass mange at dei kanskje snart slepp å bli litt urettferdig stempla «samisk film», men berre «film».
For mest av alt er sjølvsagt Biru Unjárga ein ungdomsfilm, ein identitetsutforskande, lettliva kik inn i eit lite samfunn der alle kjenner alle, og der den sjarmerande hovudpersonen Elvira ikkje fort nok kan koma seg vekk derifrå. Meir universelt kan du ikkje få det.
Tuppemor
Det er få reinsdyr, lavvoar og snøskuterar å sjå, ungdommane bryr seg mest om telefonane sine, å vera moteriktige og få så mange følgjarar på Instagram som mogleg. Sånn sett bra truverdig, utanom kompisen til Elvira som er heilt opphengd i Karl Marx – det er jo for godt til å vera sant. Det er likevel noko med manus som ikkje sit heilt. Her er så lessa på med engelske ord og uttrykk og referansar til woke og ironiske referansar til «arktisk tankegods» at filmen druknar i si eiga sjølvinnsikt.
Manusforfattar og regissør Egil Pedersen har fått litt overtenning, såleis uteblir både kritikken og komikken, og det var vel ikkje det som var meininga. Dynamikken mellom Elvira og den irriterande so-me-opphengde klasseveninna blir i overkant Tuppen og Lillemor, og igjen for overtydeleg om dette med kor overflatiske influensarar er. Eg kan ikkje forstå at dei som denne filmen er mynta på, kjøper dette, men IDK, som ungdommane sikkert ikkje lenger skriv og seier.
Brit Aksnes
Brit Aksnes er skribent, programskapar, kulturarbeidar og fast filmmeldar i Dag og Tid.
Biru Unjárga – Føkkings Nesseby
Fleire artiklar
Kunnskapsminister Kari Nessa Nordtun (Ap) la nyleg fram ei stortingsmelding for 5. til 10. trinn i grunnskulen. Der opnar ho for eit ordskifte om språkfaga i ungdomsskulen.
Foto: Lise Åserud / NTB
Språkfag i spel
Kunnskapsministeren vil gje fleire elevar høve til å velje arbeidslivsfag. Lærarar åtvarar mot å la det gå på kostnad av språkopplæringa.
Joaquin Phoenix spelar hovudrolla som Joker.
Foto: Warner Bros. Discovery
Dyster dobbeldose
Denne runden med Jokeren ber det same mørket med nye tonar.
I hamnebassenget om lag her lét Dia í Geil seg døype grytidleg ein kald oktobersøndag for snart 150 år sidan. Det var starten på vekkinga som gjorde Brø¿rasamkoman til eit livskraftig samfunn som framleis styrer mykje på Færøyane.
Alle foto: Hallgeir Opedal
Om Gud og lausriving
Siste dag i oktober i 1880 lét Dia í Geil seg døype i hamnebassenget i Tórshavn, og etter det skulle Færøyane aldri bli det same.
VINNAREN: På søndag vart Herbert Kickls Fridomsparti (FPÖ) for første gongen største parti i det austerrikske parlamentsvalet. Får partiet makt, vil dei jobbe for å oppheve sanksjonar mot Russland.
Foto: Lisa Leutner / Reuters/ NTB
Politikk i grenseland
Austerrikarane ser på seg sjølv som ein fredsnasjon. Likevel røystar ein tredel på prorussiske høgrepopulistar.
Lewis Lapham på Lapham’s Quarterly-kontoret ved Union Square på Manhattan.
Ein lang marsj mot idiotveldet
NEW YORK: Sett frå minnestunda for Lewis Lapham ser den politiske dagsordenen i USA mindre ny ut.