Drama

Regi: Mona J. Hoel

Natt

Med: Guri Glans, Jørgen Langhelle, Henrik Rafaelsen, Marie Louise Tank
Kinofilm

Tobarnsmor og lege Emma (Glans) får brått beskjed om at ho har berre nokre månader att å leva, og då hastar det med å få avklart at den valdelege eksmannen (Langhelle) får omsorgsansvar for ungane. For at veninna (Tank) skal få hovudomsorga, må Emma gjennom eit rettssystem og møter heldigvis på juristen med hjarte av gull (Rafaelsen).

Kamera går

Det er relativt kort tid sidan sist Mona J. Hoel-film hadde kinooppsetjing, då med dogmeinnspelte Skal dere gå allerede? (2019) som hadde lege over ti år urørt før han blei klipt saman. Den handhaldne kamerastilen med naturleg lyssetjing, altså Lars von Triers dogmemetode, er for det meste bytt ut med profesjonell kameraføring.

Eg seier «for det meste» fordi ein del av klippa frå Nord-Noreg til tider er så grumsete og uklare at eg knapt kan tru det er same Andreas Hoft som filmar både dette og resten av filmen. Det gjev eit amatørpreg til delar av filmen som eg synest bryt med den proffe og nesten glatte produksjonen elles. Men det kan vel vera tilsikta, all den tid hovudpersonen opplever ei meir grumsete røynd sjølv på akkurat denne turen nordover?

På liv og død

Det skortar ikkje på dei store spørsmåla i Natt, likevel brukar ikkje eigentleg regissøren tida på Emma for å utbrodera vidare at ho faktisk skal døy om kort, kort tid. Her er det viktigare å få fram at ungane er det einaste som betyr noko, at dei må få veksa opp trygge og gode, sjølv utan mor.

Byråkratiet går sin gang, akkurat som livet sjølv, men den bitre pilla vert godt sukra av Asbjørn, juristen, som kjem inn som ein slags byråkratriddar i beige rustning. Tilbakeblikka på eksmannen Falk, godt tolka av no avdøde Jørgen Langhelle, overlèt ikkje noko til tvilen. Her er det ikkje snakk om samværssabotasje, men om å redda borna frå ein psykopatisk mann og far.

Til å ta opp eit så alvorleg tema er Natt underleg rett fram og nærast konvensjonell i tilnærminga. Kanskje det å døy av kreft er så vanleg, i alle fall på film, at den store bøygen er korleis ein skal etterlata verda, heller enn det å faktisk forlata henne? Det er i så fall ei særs interessant vinkling som på eit vis kjennest frigjerande, om enn litt forvirrande. Mona J. Hoel får i gang tankekverna samtidig som ho lagar eit slags romantisk TV-drama, og den kombinasjonen vil eg seia eg ikkje så ofte støyter på.

Brit Aksnes

Brit Aksnes er skribent, programskapar, kulturarbeidar og fast filmmeldar i Dag og Tid.