Vital leseoppleving
Anfinnsen overforklarer ikkje, men lèt lesaren gå inn og trekke samanhengar sjølv.
Kjersti Feldt Anfinnsen fekk tre prisar for gjennombrotsromanen som kom ut i 2019.
Foto: Marius Fiskum
Roman
Kjersti Anfinnsen:
Øyeblikk for evigheten
Kolon forlag
For romanen De siste kjærtegn (2019) fekk Kjersti Anfinnsen tre litterære prisar. Gjennombrotsromanen, som handla om den pensjonerte hjartekirurgen Birgitte Solheim, har no fått sin oppfølgjar i romanen Øyeblikk for evigheten.
Hjartekirurgen bur framleis i Paris og er no på tampen av sine eigne tilmålte hjarteslag; ho er komen i alderen for «patetiske hjemmeulykker og trygghetsalarmer».
Humor og alvor
Kjærasten til Birgitte Solheim, den tidlegare arkitekten Javiér, slit med sitt mentale forfall. Det blir stadig vanskelegare å vite kvar Javiér er eller ikkje er, men òg fordi Birgitte har si eiga leilegheit, så ho er ikkje alltid til stades. Birgitte på si side har hjelp av og selskap i eit par menneske, særleg Michel M, som lagar mat og hjelper henne med dagleg stell i leilegheita. Ei grandniese kjem så vidt inn i bildet etter kvart. Elles samtalar Birgitte med ei avdød søster, i mangel av altfor mange levande vener og slektningar: «Mitt liv er avfolket.»
Ho ser dårleg, har dårleg balanse, er blitt gløymsk og er generelt frustrert over denne avgrensande vendinga livet har tatt. Samstundes finn ho glede og meining både i notida og i hendingar frå fortida som ho kan hente fram og dvele ved, på ein usentimental måte. Ho er ei usentimental dame. Humor er her òg, som då Javiér hamnar på institusjon og Birgitte kjem på besøk: «Jeg møtte en elefant i heisen her,» sier han. «Er ikke det rart? Elefanter skal jo være i Afrika, de.» «Ja,» sier jeg.
Om Birgitte Solheim har problem med å føte seg, har ikkje forfattar Anfinnsen problem med balansen mellom alvor og humor.
Rom for lesaren
Forfattaren er ingen maksimalist. Den vesle romanen på 109 sider er korthogd og stram, og han har mykje til felles med kortprosaen. Kapitla har alle kvar sin tittel som «Elsket», «Barneensomhet», «Svik», «Detaljer», «Forberedelser», der nokre av kapitla fungerer som enkelttekstar, som denne, med tittelen «Flyt»:
«Jeg har aldri riktig vært i vinden. Da jeg var barn, var ikke barn viktige. Da jeg studerte og arbeidet, var det en klar fordel a° være mann. Og na°, na°r jeg er virkelig gammel, skal man visst være ung i denne verden.»
Likevel er det ei klar historie som utspelar seg, det er lett å følgje handlinga kring hjartekirurgen og den kommande sortien hennar. Dette er ikkje avantgardepoesi forkledd som roman. Anfinnsen tilbyr snarare ein komposisjon som ikkje overforklarer, som ikkje fyller ut alle romma, men lèt lesaren gå inn og trekke samanhengane sjølv. Det skapar ei vital lesaroppleving.
I tillegg ligg det samanhengar mellom handlinga og dei kortare «utsegnene»: I opninga er Birgitte og Javiér på ei tilstelling på Rikshospitalet der Birgitte skal ta imot ei utmerking. Situasjonen fortel om yrket hennar og knyter dessutan årets roman til forgjengaren. Mens dette sitatet seier noko om kven ho som tar imot utmerkinga, er, og kva erfaringar ho har gjort seg: «Det har aldri kommet noe godt ut av mennesker i flokk. Lag pa° lag av korrigeringer ligger like under applausen.»
I eit slikt samspel blir denne korte romanen rikare og meir mangfaldig enn fleire andre romanar med større volum.
Ingvild Bræin
Ingvild Bræin er forfattar, nordist og fast bokmeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Roman
Kjersti Anfinnsen:
Øyeblikk for evigheten
Kolon forlag
For romanen De siste kjærtegn (2019) fekk Kjersti Anfinnsen tre litterære prisar. Gjennombrotsromanen, som handla om den pensjonerte hjartekirurgen Birgitte Solheim, har no fått sin oppfølgjar i romanen Øyeblikk for evigheten.
Hjartekirurgen bur framleis i Paris og er no på tampen av sine eigne tilmålte hjarteslag; ho er komen i alderen for «patetiske hjemmeulykker og trygghetsalarmer».
Humor og alvor
Kjærasten til Birgitte Solheim, den tidlegare arkitekten Javiér, slit med sitt mentale forfall. Det blir stadig vanskelegare å vite kvar Javiér er eller ikkje er, men òg fordi Birgitte har si eiga leilegheit, så ho er ikkje alltid til stades. Birgitte på si side har hjelp av og selskap i eit par menneske, særleg Michel M, som lagar mat og hjelper henne med dagleg stell i leilegheita. Ei grandniese kjem så vidt inn i bildet etter kvart. Elles samtalar Birgitte med ei avdød søster, i mangel av altfor mange levande vener og slektningar: «Mitt liv er avfolket.»
Ho ser dårleg, har dårleg balanse, er blitt gløymsk og er generelt frustrert over denne avgrensande vendinga livet har tatt. Samstundes finn ho glede og meining både i notida og i hendingar frå fortida som ho kan hente fram og dvele ved, på ein usentimental måte. Ho er ei usentimental dame. Humor er her òg, som då Javiér hamnar på institusjon og Birgitte kjem på besøk: «Jeg møtte en elefant i heisen her,» sier han. «Er ikke det rart? Elefanter skal jo være i Afrika, de.» «Ja,» sier jeg.
Om Birgitte Solheim har problem med å føte seg, har ikkje forfattar Anfinnsen problem med balansen mellom alvor og humor.
Rom for lesaren
Forfattaren er ingen maksimalist. Den vesle romanen på 109 sider er korthogd og stram, og han har mykje til felles med kortprosaen. Kapitla har alle kvar sin tittel som «Elsket», «Barneensomhet», «Svik», «Detaljer», «Forberedelser», der nokre av kapitla fungerer som enkelttekstar, som denne, med tittelen «Flyt»:
«Jeg har aldri riktig vært i vinden. Da jeg var barn, var ikke barn viktige. Da jeg studerte og arbeidet, var det en klar fordel a° være mann. Og na°, na°r jeg er virkelig gammel, skal man visst være ung i denne verden.»
Likevel er det ei klar historie som utspelar seg, det er lett å følgje handlinga kring hjartekirurgen og den kommande sortien hennar. Dette er ikkje avantgardepoesi forkledd som roman. Anfinnsen tilbyr snarare ein komposisjon som ikkje overforklarer, som ikkje fyller ut alle romma, men lèt lesaren gå inn og trekke samanhengane sjølv. Det skapar ei vital lesaroppleving.
I tillegg ligg det samanhengar mellom handlinga og dei kortare «utsegnene»: I opninga er Birgitte og Javiér på ei tilstelling på Rikshospitalet der Birgitte skal ta imot ei utmerking. Situasjonen fortel om yrket hennar og knyter dessutan årets roman til forgjengaren. Mens dette sitatet seier noko om kven ho som tar imot utmerkinga, er, og kva erfaringar ho har gjort seg: «Det har aldri kommet noe godt ut av mennesker i flokk. Lag pa° lag av korrigeringer ligger like under applausen.»
I eit slikt samspel blir denne korte romanen rikare og meir mangfaldig enn fleire andre romanar med større volum.
Ingvild Bræin
Ingvild Bræin er forfattar, nordist og fast bokmeldar i Dag og Tid.
Den vesle romanen på 109 sider er korthogd og stram.
Fleire artiklar
Ole Paus døydde før sjølvbiografien var ferdigskriven.
Foto: Nina Djæff
Eit sandkorn i maskineriet
Ole Paus skriv mest om slektsbakgrunn og mindre om artistkarrieren i sjølvbiografien sin, men det forklarar likevel mennesket Ole Paus.
Eit hus i Ål kommune vart teke av jordskred under ekstremvêret "Hans" i august i fjor.
Foto: Frederik Ringnes / NTB
Husforsikring i hardt vêr
Kan klimaendringane føre til at også norske heimar blir umoglege å forsikre?
Folkerørsla for lokalsjukehusa demonstrerer mot helseføretakmodellen utanfor Stortinget i 2017.
Foto: Håkon Mosvold Larsen / NTB
Vestre må avslutte konflikter og beklage
«Svært mange av de 300.000 som jobber i Helse-
vesenet, merker daglig følgene av Helseforetaks-
modellen som nå videreføres av Ap og Sp.»
Teikning: May Linn Clement
Tid for realitetsorientering
Valet av Donald Trump til president er ikkje noka tilfeldig ulukke, men ei fylgje av dårleg politisk handverk gjennom lang tid.
James Rebanks på Lillehammer sist veke.
Foto: Morten A. Strøksnes
Ein mann for alle årstider
LILLEHAMMER: Etter å ha skrive to svært populære bøker om landbruk og sauehald hamna James Rebanks i ei krise som førte han til eit dunvær på Helgeland.