Underleg vent
I Sjögrens lyrikk er ein i verdskvervelen av skaping og øydelegging.
Lennart Sjögren er busett på Öland og har skrive poesi i over 60 år.
Foto: Mattias Johansson
DIKT
Lennart Sjögren:
I greinverket
Gjendikta av Jostein Sæbøe
Nordsjøforlaget
Lennart Sjögren har skrive drygt tretti diktbøker sidan 1950-åra og må reknast som ein nestor i svensk lyrikk. Den norske gjendiktinga av I greinverket kjem ut nesten samtidig som den svenske originalutgåva. Det er gjævt gjort av Nordsjøforlaget.
I greinverket er ei underleg og ven diktbok. Dikta talar utvunge med dyr og steinar, og ein istapp fortel om livet sitt, og eget oppsøker bossdunken «der eg har vore før/ og trudd eg høyrde metalla snakka». Lesaren kjem i stuss om kva plass ein er, når ein les følgjande: «På ei vogn trekt av store insekt/ syner heilt bortgøymde skapningar seg og slike/ som enno ikkje er fødde.»
I det vesle kursiverte opningsdiktet finst ei oppmoding: «Unnvik ikkje ekstasen/ no når tørken/ breier seg stendig meir over dei indre områda.» Diktet peikar på det å stå utover seg sjølv og å vere bortrykt, slik ein er i ekstasen. Det er kanskje nett den rørsla som vert påtala i Lennart Sjögrens lyrikk, at grensene mellom dyr, ting og menneske vert overskridne, nesten oppløyste – og likevel ikkje.
Verket
Dikta fører lesaren inn i ei uforklarleg mellomtilstand der det korkje er dag eller natt, der alt finst og ikkje finst på same tid. Ein tredje stad der ein kan treffe på «ein fugl som knapt er fugl/ likevel rekna til fuglane». Kanskje er det dette som er å vere levande. Det er som om dikta gryr fram or paradokset, «reiser» seg i «splinteret» eller kvervelen av eit språk som heile tida øydelegg seg og formar seg om – og er det same.
Gløttar ein på det andre leddet i tittelen på boka, verk, siktar ordet til handling, i tillegg til at det markerer smerte, kan tyde ei mekanisme eller ein konstruksjon og er ein heilskap. Eg trur dette kan vere moglege punkt å ha med seg når ein les Sjögrens dikt.
Ein lengt
Det finst ein lengt i dikta, underleg, han òg. Lengten strekkjer seg mot det me ikkje veit kva er, mot ei forståing som finst bortanfor det rasjonelt forståelege. Lengten har eit paradoksalt uttrykk, for han vender seg mot det jordiske og opp, men i ein stil som er tilbakehalden, beskrivande, konstaterande. Det er som om det ukjende vert føregripe og får form i Lennart Sjögrens lyrikk.
Sindre Ekrheim
Sindre Ekrheim er lyrikar og fast bokmeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
DIKT
Lennart Sjögren:
I greinverket
Gjendikta av Jostein Sæbøe
Nordsjøforlaget
Lennart Sjögren har skrive drygt tretti diktbøker sidan 1950-åra og må reknast som ein nestor i svensk lyrikk. Den norske gjendiktinga av I greinverket kjem ut nesten samtidig som den svenske originalutgåva. Det er gjævt gjort av Nordsjøforlaget.
I greinverket er ei underleg og ven diktbok. Dikta talar utvunge med dyr og steinar, og ein istapp fortel om livet sitt, og eget oppsøker bossdunken «der eg har vore før/ og trudd eg høyrde metalla snakka». Lesaren kjem i stuss om kva plass ein er, når ein les følgjande: «På ei vogn trekt av store insekt/ syner heilt bortgøymde skapningar seg og slike/ som enno ikkje er fødde.»
I det vesle kursiverte opningsdiktet finst ei oppmoding: «Unnvik ikkje ekstasen/ no når tørken/ breier seg stendig meir over dei indre områda.» Diktet peikar på det å stå utover seg sjølv og å vere bortrykt, slik ein er i ekstasen. Det er kanskje nett den rørsla som vert påtala i Lennart Sjögrens lyrikk, at grensene mellom dyr, ting og menneske vert overskridne, nesten oppløyste – og likevel ikkje.
Verket
Dikta fører lesaren inn i ei uforklarleg mellomtilstand der det korkje er dag eller natt, der alt finst og ikkje finst på same tid. Ein tredje stad der ein kan treffe på «ein fugl som knapt er fugl/ likevel rekna til fuglane». Kanskje er det dette som er å vere levande. Det er som om dikta gryr fram or paradokset, «reiser» seg i «splinteret» eller kvervelen av eit språk som heile tida øydelegg seg og formar seg om – og er det same.
Gløttar ein på det andre leddet i tittelen på boka, verk, siktar ordet til handling, i tillegg til at det markerer smerte, kan tyde ei mekanisme eller ein konstruksjon og er ein heilskap. Eg trur dette kan vere moglege punkt å ha med seg når ein les Sjögrens dikt.
Ein lengt
Det finst ein lengt i dikta, underleg, han òg. Lengten strekkjer seg mot det me ikkje veit kva er, mot ei forståing som finst bortanfor det rasjonelt forståelege. Lengten har eit paradoksalt uttrykk, for han vender seg mot det jordiske og opp, men i ein stil som er tilbakehalden, beskrivande, konstaterande. Det er som om det ukjende vert føregripe og får form i Lennart Sjögrens lyrikk.
Sindre Ekrheim
Sindre Ekrheim er lyrikar og fast bokmeldar i Dag og Tid.
Det er som om dikta gryr fram or paradokset.
Fleire artiklar
Med jamne mellomrom legg Riksrevisjonen, her representert ved riksrevisor Karl Eirik Schjøtt-Pedersen, fram undersøkingar med nokså hard kritikk av korleis vedteken politikk vert gjennomført av forvaltinga.
Foto: Ole Berg-Rusten / NTB
Eit spørsmål om kontroll
I rapport etter rapport kritiserer Riksrevisjonen statlege institusjonar for feil og manglar. Men kva kjem det eigentleg ut av kritikken?
Odd Nordstoga slo gjennom som soloartist i 2004. No har han skrive sjølvbiografi.
Foto: Samlaget
Ein av oss
Odd Nordstoga skriv tankefullt om livet, ut frå rolla som folkekjær artist.
Stian Jenssen (t.v.) var alt på plass i Nato då Jens Stoltenberg tok til i jobben som generalsekretær i 2014. Dei neste ti åra skulle dei arbeide tett i lag. Her er dei fotograferte i Kongressen i Washington i januar i år.
Foto: Mandel Ngan / AFP / NTB
Nato-toppen som sa det han tenkte
Stian Jenssen fekk kritikk då han som stabssjef i Nato skisserte ei fredsløysing der Ukraina gjev opp territorium i byte mot Nato-medlemskap. – På eit tidspunkt må ein ta innover seg situasjonen på bakken, seier han.
President Joe Biden og visepresident Kamala Harris i august 2023. Den økonomiske politikken deira bidrog til å få ned arbeidsløysa, men inflasjonen som tok av i 2022, gjorde større inntrykk.
Foto: Evan Vucci / AP / NTB
Harris blir heimsøkt av inflasjonen
Kanskje vart presidentvalet i USA 2024 avgjort ved bensinpumpene og i matbutikkane.
Noreg er på tredjeplass i kokainbruk i Europa.
Foto: Beate Oma Dahle / NTB
– Meiningslaust å straffe sjuke
Ronny Rene Raveen, tidlegare politimann og rusmisbrukar, vil ha avkriminalisering av rusmisbrukarar og unge opp til 25 år.