JavaScript is disabled in your web browser or browser is too old to support JavaScript. Today almost all web pages contain JavaScript, a scripting programming language that runs on visitor's web browser. It makes web pages functional for specific purposes and if disabled for some reason, the content or the functionality of the web page can be limited or unavailable.

Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

BokMeldingar

Saknar pust

Det kan vere at denne romanen er for observant for sitt eige beste.

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
Sigrid Merethe Hanssen fekk Blixprisen for novellesamlinga ho debuterte med i 2007. Etter det har ho skrive fleire bøker i ulike sjangrar.

Sigrid Merethe Hanssen fekk Blixprisen for novellesamlinga ho debuterte med i 2007. Etter det har ho skrive fleire bøker i ulike sjangrar.

Foto: Lena Sørensen

Sigrid Merethe Hanssen fekk Blixprisen for novellesamlinga ho debuterte med i 2007. Etter det har ho skrive fleire bøker i ulike sjangrar.

Sigrid Merethe Hanssen fekk Blixprisen for novellesamlinga ho debuterte med i 2007. Etter det har ho skrive fleire bøker i ulike sjangrar.

Foto: Lena Sørensen

3474
20220318
3474
20220318

Roman

Sigrid Merethe Hanssen:

Kom ei jente gåande

Samlaget

Eg møter Sigrid Merethe Hanssens andre roman Kom ei jente gåande med ein viss ambivalens. Litt slik eg møter frukta mango: Det hadde vore godt, hadde det ikkje vore for at det var så vondt. Eg skal forklare meg med éin gong: Hanssen etablerer ei historie det er lett å fatte interesse for, sidan ho kjem til syne litt etter litt – vi puslar saman ulike scenario.

Ei lita jente veks opp hos den eldre kvinna Molle i ei nordnorsk bygd på 60-talet. I ei scene svingar den ufrivillig barnlause Pauline forbi med legeektemannen Karl. Koplinga mellom desse to scenene er antyda alt i forlagsomtalen, men bakanfor ligg fleire løyndomar som hovudpersonen avdekker etter å ha fått sjokkerande, nye opplysingar på moras dødsleie.

Attkjennande bilde

Her er altså nok av dramatikk, skal det vise seg, men det er uråd å kalle det ein handlingsdriven roman. Dramatikken finst i glimt, som korte påstandar om hendingar ein gjerne må lese to gongar for å vere sikker: «Stod det verkeleg det?»

Det er først og fremst ein roman som er driven av observasjonsevne. Forfattaren lar ikkje ei setning felle til boka utan at ho er spekka med informasjon om kva personane ser, luktar, høyrer.

Og Hanssen er svært god til å la oss få ta del i opplevinga, for enkelte av oss òg gjennom eigen hugs og erfaring, når veslejenta for eksempel koplar trappeforma i Molles vaskebrett til den same forma i eska med fargestiftar. Som likskapen mellom den gule kjernen i ein prestekrage og ei nålepute. Som når vi les om å finne plastkamelar, hanar og hestar i alle fargar i adventskalenderen, eller å putte brune myntar med elg- og ekornmotiv, eller ein blank med ein hund på, i sparebøssa.

Nært blir til fjernt

Vel og bra. Men snart begynner eg å gleppe med auga. Det er for mykje informasjon; eg ser ikkje skogen for berre tre. Det er ingenting i vegen med det sanselege i dette: «Pleieheimen er bygd pa° ei flate og i ein halvsirkel. Fra° parkeringsplassen ser eg det heng stjerner i dei største vindauga. Ei gran nedanfor terrassen har lys, og pa° veggen heng eit glorete skilt med god jul pa°. Eg ga°r inn og følger etter lyden av skravling og servise som klirrar. I daglegstova sit dei eldre benka i grupper eller a°leine med ein kaffikopp, eit kakestykke pa° asjett.»

Eller med dette: «Ei ny bølge av glede da° ho kikkar ned pa° barnet i vogna, blikket mildt festa pa° det vesle fjeset, auga lukka, berre som strekar under den mjuke panna, naseborene rett over teppekanten, aldri ma° dei vere under. Ho bøyer seg over handtaket og glattar ut det hekla teppet, rettar pa° det, dyttar ned kantane, rullar opp nettingen framfor opninga (...).»

Men det blir utmattande med ei slik inngåande skildring av kvart sekund, i lengda, om det er aldri så presist utført. Paradoksalt nok blir det forfattarens eiga velutvikla evne til å skildre scener som står i vegen for opplevinga. Eg saknar dynamikk. Eg saknar nokre strekk som hadde brote opp frå dette hyperkomprimerte skrivemønsteret. Då hadde eg òg tolt desse nemnde eksempla, og andre.

Då hadde eg nok òg kunna sagt meir om korleis innhaldet i romanen verka. Men av og til må ein bokmeldar skrive om det laget som møter ein først. Og kor langt ein kjem med det.

Ingvild Bræin

Ingvild Bræin er forfattar, nordist og fast bokmeldar i Dag og Tid.

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

Roman

Sigrid Merethe Hanssen:

Kom ei jente gåande

Samlaget

Eg møter Sigrid Merethe Hanssens andre roman Kom ei jente gåande med ein viss ambivalens. Litt slik eg møter frukta mango: Det hadde vore godt, hadde det ikkje vore for at det var så vondt. Eg skal forklare meg med éin gong: Hanssen etablerer ei historie det er lett å fatte interesse for, sidan ho kjem til syne litt etter litt – vi puslar saman ulike scenario.

Ei lita jente veks opp hos den eldre kvinna Molle i ei nordnorsk bygd på 60-talet. I ei scene svingar den ufrivillig barnlause Pauline forbi med legeektemannen Karl. Koplinga mellom desse to scenene er antyda alt i forlagsomtalen, men bakanfor ligg fleire løyndomar som hovudpersonen avdekker etter å ha fått sjokkerande, nye opplysingar på moras dødsleie.

Attkjennande bilde

Her er altså nok av dramatikk, skal det vise seg, men det er uråd å kalle det ein handlingsdriven roman. Dramatikken finst i glimt, som korte påstandar om hendingar ein gjerne må lese to gongar for å vere sikker: «Stod det verkeleg det?»

Det er først og fremst ein roman som er driven av observasjonsevne. Forfattaren lar ikkje ei setning felle til boka utan at ho er spekka med informasjon om kva personane ser, luktar, høyrer.

Og Hanssen er svært god til å la oss få ta del i opplevinga, for enkelte av oss òg gjennom eigen hugs og erfaring, når veslejenta for eksempel koplar trappeforma i Molles vaskebrett til den same forma i eska med fargestiftar. Som likskapen mellom den gule kjernen i ein prestekrage og ei nålepute. Som når vi les om å finne plastkamelar, hanar og hestar i alle fargar i adventskalenderen, eller å putte brune myntar med elg- og ekornmotiv, eller ein blank med ein hund på, i sparebøssa.

Nært blir til fjernt

Vel og bra. Men snart begynner eg å gleppe med auga. Det er for mykje informasjon; eg ser ikkje skogen for berre tre. Det er ingenting i vegen med det sanselege i dette: «Pleieheimen er bygd pa° ei flate og i ein halvsirkel. Fra° parkeringsplassen ser eg det heng stjerner i dei største vindauga. Ei gran nedanfor terrassen har lys, og pa° veggen heng eit glorete skilt med god jul pa°. Eg ga°r inn og følger etter lyden av skravling og servise som klirrar. I daglegstova sit dei eldre benka i grupper eller a°leine med ein kaffikopp, eit kakestykke pa° asjett.»

Eller med dette: «Ei ny bølge av glede da° ho kikkar ned pa° barnet i vogna, blikket mildt festa pa° det vesle fjeset, auga lukka, berre som strekar under den mjuke panna, naseborene rett over teppekanten, aldri ma° dei vere under. Ho bøyer seg over handtaket og glattar ut det hekla teppet, rettar pa° det, dyttar ned kantane, rullar opp nettingen framfor opninga (...).»

Men det blir utmattande med ei slik inngåande skildring av kvart sekund, i lengda, om det er aldri så presist utført. Paradoksalt nok blir det forfattarens eiga velutvikla evne til å skildre scener som står i vegen for opplevinga. Eg saknar dynamikk. Eg saknar nokre strekk som hadde brote opp frå dette hyperkomprimerte skrivemønsteret. Då hadde eg òg tolt desse nemnde eksempla, og andre.

Då hadde eg nok òg kunna sagt meir om korleis innhaldet i romanen verka. Men av og til må ein bokmeldar skrive om det laget som møter ein først. Og kor langt ein kjem med det.

Ingvild Bræin

Ingvild Bræin er forfattar, nordist og fast bokmeldar i Dag og Tid.

Det er for mykje informasjon; eg ser ikkje skogen for berre tre.

Emneknaggar

Fleire artiklar

Ekstreme nedbørsmengder førte til ein katastrofe i Valencia i Spania 29. oktober. Minst 217 skal ha mista livet, og dei materielle øydeleggingane er kolossale.

Ekstreme nedbørsmengder førte til ein katastrofe i Valencia i Spania 29. oktober. Minst 217 skal ha mista livet, og dei materielle øydeleggingane er kolossale.

Foto: Susana Vera / Reuters / NTB

Samfunn

Prisen for det ville vêret

I forsikringsbransjen er det langt mellom klimaskeptikarane.

Per Anders Todal
Ekstreme nedbørsmengder førte til ein katastrofe i Valencia i Spania 29. oktober. Minst 217 skal ha mista livet, og dei materielle øydeleggingane er kolossale.

Ekstreme nedbørsmengder førte til ein katastrofe i Valencia i Spania 29. oktober. Minst 217 skal ha mista livet, og dei materielle øydeleggingane er kolossale.

Foto: Susana Vera / Reuters / NTB

Samfunn

Prisen for det ville vêret

I forsikringsbransjen er det langt mellom klimaskeptikarane.

Per Anders Todal
Eit hus i Ål kommune vart teke av jordskred under ekstremvêret "Hans" i august i fjor.

Eit hus i Ål kommune vart teke av jordskred under ekstremvêret "Hans" i august i fjor.

Foto: Frederik Ringnes / NTB

Samfunn
Per Anders Todal

Husforsikring i hardt vêr

Kan klimaendringane føre til at også norske heimar blir umoglege å forsikre?

Folkerørsla for lokalsjukehusa demonstrerer mot helseføretakmodellen utanfor Stortinget i 2017.

Folkerørsla for lokalsjukehusa demonstrerer mot helseføretakmodellen utanfor Stortinget i 2017.

Foto: Håkon Mosvold Larsen / NTB

Ordskifte
PerVaglum

Vestre må avslutte konflikter og beklage

«Svært mange av de 300.000 som jobber i Helse-
vesenet, merker daglig følgene av Helseforetaks-
modellen som nå videreføres av Ap og Sp.»

Teikning: May Linn Clement

KommentarSamfunn
Halvor Tjønn

Tid for realitetsorientering

Valet av Donald Trump til president er ikkje noka tilfeldig ulukke, men ei fylgje av dårleg politisk handverk gjennom lang tid.

Stemninga på valmøtet i Salem var ikkje sint, men fandenivaldsk og sjølvsikker.

Stemninga på valmøtet i Salem var ikkje sint, men fandenivaldsk og sjølvsikker.

Foto: Ida Lødemel Tvedt

Samfunn

Hjarte for huset

NEW YORK: Valnatta i New York kjendest som eit antiklimaks etter ei veke på reise i det som alt høyrdest ut som Trumps Amerika.

Ida Lødemel Tvedt
Stemninga på valmøtet i Salem var ikkje sint, men fandenivaldsk og sjølvsikker.

Stemninga på valmøtet i Salem var ikkje sint, men fandenivaldsk og sjølvsikker.

Foto: Ida Lødemel Tvedt

Samfunn

Hjarte for huset

NEW YORK: Valnatta i New York kjendest som eit antiklimaks etter ei veke på reise i det som alt høyrdest ut som Trumps Amerika.

Ida Lødemel Tvedt

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis