DIKT

Cecilie Almberg Størkson:

Ein alvorleg sjukdom

Cappelen Damm

Denne debutantboka opererer med ein tydeleg forteljande struktur. Ein kreftsjukdom har råka det unge eget. Frå dikt til dikt følgjer ein behandlinga og livsutsiktene slik dei endrar seg og fortonar seg for den sjuke.

Sjukdomen endrar på alt frå etablerte familierelasjonar til sanseinntrykk. Den nøkterne, eksakte og undrande stilen som pregar denne diktboka, søkjer også inn i sjukdomsårsakene på klinisk vis: «På bildet brukt for å illustrere dette/ ligg cellene alltid på ei bein rekke/ fint inntil kvarandre».

Allmenn soge

Sjukdomen er umogleg å identifisere seg med for den sjuke, sidan det verkar naturstridig å gjere det som øydelegg eksistensen til eit definerande trekk ved han. Dikta dreier seg om tap av rådvelde, om framandgjeringa gjennom byråkratiske rutinar og medisinsk terminologi. Slik er ikkje dette berre ei unik individuell sjukdomshistorie, ho skriv seg inn i ei kollektiv og allmenn soge fordi det ligg i lagnaden til den sjuke å bli allmenngjord og underkasta ein systematikk.

Men like mykje som utgreiinga, behandlinga og omkalfatringa av livet er i søkjelyset i dikta, reflekterer dei ope over språket som kontrollerer heile dette området, og som også råkar den sjuke. Dikta refererer til alt frå den franske tenkjaren Michel Foucault til den amerikanske poeten Anne Boyer, men utan at det vert til plagsam name-dropping.

Fint avdempa

Sjukdomsspråket er laga av dei friske, ofte av menn: «andre menn har namngitt dei inste delane/ også dei spesifikt kvinnelege/ skreve Graaf sine folliklar/ med tusj på eggsekkane». Den mest sentrale referansen er Susan Sontags bok Sykdom som metafor, der Sontag syner at språket ofte peikar attende på den sjuke og indirekte gir vedkomande skuld for sjukdomen.

Det er ei heilstøypt bok, direkte og klår i forma. Kanskje gjer det skjerpa medvitet kring det språklege uttrykket forfattaren forsiktig. For av og til er det som om dei poetiske avtrykka blir vekke i det allmenne, i systematikken, og ikkje tek splittinga i kropp og ånd, som eg oppfattar at dikta kjempar imot, heilt på alvor.

Men kanskje er det også snakk om at eget berre må gi seg over. På sett og vis er det også veldig fint og rokkar ikkje ved det gjennomførte og fint avdempa ved denne diktdebuten.

Sindre Ekrheim

Sindre Ekrheim er lyrikar og fast bokmeldar i Dag og Tid.