Lyrikk som kombinerer kropp og kunnskap
Nils Chr. Moe-Repstad er ei særprega skriftrøyst i norsk samtidspoesi. Dikta etablerer sjokkarta samband gjennom veldige rom- og tidsspenn.
Nils Chr. Moe-Repstad debuterte i 1996 og har gjeve ut elleve diktsamlingar.
Foto: André Løyning
Dikt
Nils Chr. Moe-Repstad:
Devon
Flamme Forlag
Tittelen på Nils Chr. Moe-Repstads siste diktbok, Devon, syner til nemninga på den geologiske perioden på jorda då enkelte dyr utvikla lunger, og til den geografiske staden Devonshire i England.
I forhold til den nesten monstrøse diktboka Wunderkammer (2016) som var på over 800 sider, var De vakre, hvite draperiene frå 2018, med barokkens overflod som omdreiingspunkt, tydeleg mindre omfangsrik. Årets bok er endå spinklare. Men enkeltdikta i alle desse samlingane liknar i forma.
Stram, open struktur
Dei er prega av ein stram, men open struktur, særeigen rytme og uortodoks teiknsetjing – og ei evne til å etablere sjokkarta samband gjennom veldige rom- og tidsspenn. Dikta famnar eit stort og omfattande kunnskapsstoff, frå fysikk til mytestoff – og ikkje minst ei skjult glede over kunnskapane. I Devon vil ein sjå at dei ni mellomtitlane ofte har essayets karakteristiske «Om» i tittelen: «Om biografi». Ja, det vil vere vanskeleg å lese desse dikta om ein ikkje freistar falde ut litt av kunnskapane dikta rugar på.
Mange sjikt
Det finst mange sjikt og moglege motiviske samanhengar i Devon-dikta. Banar, syklusar, planetsystemet og årstider er nokre av dei, og ofte skjer det eit brot eller ei forstyrring: «Først flyttet vi oss etter årstidene og himmelretningene, men jeg er et barn/ av den neolittiske perioden, da vi kultiverte vekstene».
Opningsdiktet verkar nesten som det sluttar ein ring, eller bryt ut av ringen, berre for å bli fanga på ny i ein annan: «Vi holder hverandre, forsiktig som visne eikeblader, det er så lett/ kanskje Aktaion, fortært av sine egne hunder/ ville forstått oss». Diktet søker tilflukt i den antikke myten om jegeren Aktaion som observerte Artemis naken då ho bada. Artemis ville hindre at det blei fortalt vidare og omskapte Aktaion til ein hjort som deretter vart drepen av sine eigne hundar. Jegeren blir sjølv jakta på og felt som eit bytte.
Ein grip seg sjølv, slik ein grip eigne tankar i sjølvrefleksjonen. I diktet vert dette formilda med moment av vald og øydelegging, som om det er eit samband mellom «fortært» og «forstått». Det finst avdelingar som nett verkar som dei behandlar vald og brutalitet seinare i diktboka.
Moe-Repstads essayistiske dikt gir rom for lesaren, men dette rommet blir mykje større om lesaren er merksam og freistar følgje vendingane og dreiingane, som lyser opp uventa samband. Merksemd er heller ikkje nok. Det finst ein rest: «Det vakreste blir igjen i analysen».
Sindre Ekrheim
Sindre Ekrheim er lyrikar og fast bokmeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Dikt
Nils Chr. Moe-Repstad:
Devon
Flamme Forlag
Tittelen på Nils Chr. Moe-Repstads siste diktbok, Devon, syner til nemninga på den geologiske perioden på jorda då enkelte dyr utvikla lunger, og til den geografiske staden Devonshire i England.
I forhold til den nesten monstrøse diktboka Wunderkammer (2016) som var på over 800 sider, var De vakre, hvite draperiene frå 2018, med barokkens overflod som omdreiingspunkt, tydeleg mindre omfangsrik. Årets bok er endå spinklare. Men enkeltdikta i alle desse samlingane liknar i forma.
Stram, open struktur
Dei er prega av ein stram, men open struktur, særeigen rytme og uortodoks teiknsetjing – og ei evne til å etablere sjokkarta samband gjennom veldige rom- og tidsspenn. Dikta famnar eit stort og omfattande kunnskapsstoff, frå fysikk til mytestoff – og ikkje minst ei skjult glede over kunnskapane. I Devon vil ein sjå at dei ni mellomtitlane ofte har essayets karakteristiske «Om» i tittelen: «Om biografi». Ja, det vil vere vanskeleg å lese desse dikta om ein ikkje freistar falde ut litt av kunnskapane dikta rugar på.
Mange sjikt
Det finst mange sjikt og moglege motiviske samanhengar i Devon-dikta. Banar, syklusar, planetsystemet og årstider er nokre av dei, og ofte skjer det eit brot eller ei forstyrring: «Først flyttet vi oss etter årstidene og himmelretningene, men jeg er et barn/ av den neolittiske perioden, da vi kultiverte vekstene».
Opningsdiktet verkar nesten som det sluttar ein ring, eller bryt ut av ringen, berre for å bli fanga på ny i ein annan: «Vi holder hverandre, forsiktig som visne eikeblader, det er så lett/ kanskje Aktaion, fortært av sine egne hunder/ ville forstått oss». Diktet søker tilflukt i den antikke myten om jegeren Aktaion som observerte Artemis naken då ho bada. Artemis ville hindre at det blei fortalt vidare og omskapte Aktaion til ein hjort som deretter vart drepen av sine eigne hundar. Jegeren blir sjølv jakta på og felt som eit bytte.
Ein grip seg sjølv, slik ein grip eigne tankar i sjølvrefleksjonen. I diktet vert dette formilda med moment av vald og øydelegging, som om det er eit samband mellom «fortært» og «forstått». Det finst avdelingar som nett verkar som dei behandlar vald og brutalitet seinare i diktboka.
Moe-Repstads essayistiske dikt gir rom for lesaren, men dette rommet blir mykje større om lesaren er merksam og freistar følgje vendingane og dreiingane, som lyser opp uventa samband. Merksemd er heller ikkje nok. Det finst ein rest: «Det vakreste blir igjen i analysen».
Sindre Ekrheim
Sindre Ekrheim er lyrikar og fast bokmeldar i Dag og Tid.
Nils Chr. Moe-Repstads essayistiske dikt gir rom for lesaren.
Fleire artiklar
Fiskemiddag: Ja, men pass på – det er ikkje berre paneringa som skjuler noko her.
Foto: Pxhere.com
Du skal aldri, aldri, aldri skode fisken på pakningen.
Foto: Agnete Brun
Med den monumentale boka Sjøfareren Erika Fatland gitt oss eit uvant, og skremmande, perspektiv på europeisk kolonialisme.
Kongsbonden Johan Jógvanson bur i den Instagram-venlege bygda Saksun. Men sjølv om han skjeller ut turistar, er det ikkje dei han er forbanna på. Det er politikarane inne i Tórshavn.
Alle foto: Hallgeir Opedal
Turistinvasjonen har gjort Johan Jógvanson til den sintaste bonden på Færøyane.
Finansminister Trygve Slagsvold Vedum (Sp) på pressekonferanse etter framlegginga av statsbudsjettet måndag. For dei som er opptekne av klima, var ikkje budsjettet godt nytt.
Foto: Fredrik Varfjell / NTB
Kapitulasjon i klimapolitikken
Regjeringa veit ikkje om statsbudsjettet bidreg til å redusere eller å auke klimagassutsleppa. Derimot er det klart at det nasjonale klimamålet for 2030 ikkje blir nådd.
Foto: Gyldendal
Erfaringar av tap og nytt liv
Debutdikta til Anngjerd Rustand eig omhug for omverda og er skrivne med klårleik og vent, sanseleg nærvær.