JavaScript is disabled in your web browser or browser is too old to support JavaScript. Today almost all web pages contain JavaScript, a scripting programming language that runs on visitor's web browser. It makes web pages functional for specific purposes and if disabled for some reason, the content or the functionality of the web page can be limited or unavailable.

Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

BokMeldingar

Gripande gange

Morten Bjerga skriv medrivande om å gå seg ut av sorga og inn på nye spor.

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
Morten Bjerga, som er lektor og busett på Sandnes, er aktuell med roman nummer fire.

Morten Bjerga, som er lektor og busett på Sandnes, er aktuell med roman nummer fire.

Foto: Tommy Ellingsen

Morten Bjerga, som er lektor og busett på Sandnes, er aktuell med roman nummer fire.

Morten Bjerga, som er lektor og busett på Sandnes, er aktuell med roman nummer fire.

Foto: Tommy Ellingsen

3005
20190517
3005
20190517

Roman

Morten Bjerga:

Dødevegen. El Camino de los Muertos

Samlaget

Det har vist seg før at kombinasjonen av å gå og skrive kan vere fruktbar, eitt av dei mest konkrete eksempla er Tomas Espedals roman . I Morten Bjergas roman Dødevegen. El Camino de los Muertos legg hovudpersonen ut på den kjende pilegrimsferda mot Santiago de Compostela heilt sør i Spania. Han byrjar i Irún aust i Baskarland. Han har nettopp mista kona si i sjukdom og er langt nede. No får han sjå om det lar seg gjere å gå seg opp igjen.

Vi vekslar mellom landevegen og skildringar frå eit fengselstilvære, som òg er hovudpersonen sitt, to år etter vandringa. Han talar med dei døde og minnest dei levande, han filosoferer over kva som er godt og vondt, rett og gale.

Fengslande forteljing

Mykje av spenninga er knytt til spørsmålet om kvifor han er hamna i fengsel, men like viktig for drivet i romanen er den fengslande forteljemåten til Morten Bjerga. Mens hovudpersonen vandrar, luftar han tankar med seg sjølv om sitt eige liv og om filosofiske spørsmål, men han bringar òg kunnskap til lesaren om andre helgenar enn apostelen Jakob, som er hans eige mål for reisa.

Det er mykje historie å få med seg på vandringa. Om relikviesamling, som har vore stor sport i mange hundre år, får vi blant anna høyre om kurfyrste Fredrik den vise av Sachsen, som «må ha meint at det var mengda som var avgjerande. Han hadde 17443 relikviar i slottskapellet sitt i Wittenberg».

Bjerga skriv om å skrive: «Eg ramsar opp detaljar, årstal, namn, og ikkje noko av det er avgjerande i den store samanhengen. Men det hjelper. Det å skriva om det, det å prøva å få eit slags tak på det.» Han skriv om at vandraren, som aldri har gått noko særleg, no finn heilt nye krefter i seg sjølv og kan halde same farten oppover som bortover. Han blir ein ny mann. Han ser insekt på bakken og rundt seg, og observerer at Spania tydelegvis ikkje berre er flamenco, tyrefekting, festing og fyll, dagens VG og vaflar i sjømannskyrkja, men «alt det andre». Vakkert, variert landskap og først og fremst alle menneska, gjestfrie, pratsame eller tilbaketrekte. Han skriv om reinsinga: «Ein gjekk, og det var alt. Og på vegen strøymde augeblinkane mot ein.»

Tankane rekk langt

Om fengselet må eg halde tett, årsaka til den vendinga i livet får lesaren finne ut sjølv. Men det skapar dynamikk i romanen å veksle mellom desse to stadene: det fullstendig frie livet på landevegen og det fullstendig ufrie bak murane. Begge stader opplever hovudpersonen likevel at ein ikkje treng mykje for å klare seg: eit par sko, klede, mat, andre menneske. Ein kan komme langt i tankane òg.

Skrivestilen til Bjerga er både nøktern og kjensleg, men alltid medrivande, og vennleg, inkluderande. Ein får vere med på ferda, på godt og vondt.

Ingvild Bræin

Ingvild Bræin er litteraturvitar og fast bokmeldar i Dag og Tid.

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

Roman

Morten Bjerga:

Dødevegen. El Camino de los Muertos

Samlaget

Det har vist seg før at kombinasjonen av å gå og skrive kan vere fruktbar, eitt av dei mest konkrete eksempla er Tomas Espedals roman . I Morten Bjergas roman Dødevegen. El Camino de los Muertos legg hovudpersonen ut på den kjende pilegrimsferda mot Santiago de Compostela heilt sør i Spania. Han byrjar i Irún aust i Baskarland. Han har nettopp mista kona si i sjukdom og er langt nede. No får han sjå om det lar seg gjere å gå seg opp igjen.

Vi vekslar mellom landevegen og skildringar frå eit fengselstilvære, som òg er hovudpersonen sitt, to år etter vandringa. Han talar med dei døde og minnest dei levande, han filosoferer over kva som er godt og vondt, rett og gale.

Fengslande forteljing

Mykje av spenninga er knytt til spørsmålet om kvifor han er hamna i fengsel, men like viktig for drivet i romanen er den fengslande forteljemåten til Morten Bjerga. Mens hovudpersonen vandrar, luftar han tankar med seg sjølv om sitt eige liv og om filosofiske spørsmål, men han bringar òg kunnskap til lesaren om andre helgenar enn apostelen Jakob, som er hans eige mål for reisa.

Det er mykje historie å få med seg på vandringa. Om relikviesamling, som har vore stor sport i mange hundre år, får vi blant anna høyre om kurfyrste Fredrik den vise av Sachsen, som «må ha meint at det var mengda som var avgjerande. Han hadde 17443 relikviar i slottskapellet sitt i Wittenberg».

Bjerga skriv om å skrive: «Eg ramsar opp detaljar, årstal, namn, og ikkje noko av det er avgjerande i den store samanhengen. Men det hjelper. Det å skriva om det, det å prøva å få eit slags tak på det.» Han skriv om at vandraren, som aldri har gått noko særleg, no finn heilt nye krefter i seg sjølv og kan halde same farten oppover som bortover. Han blir ein ny mann. Han ser insekt på bakken og rundt seg, og observerer at Spania tydelegvis ikkje berre er flamenco, tyrefekting, festing og fyll, dagens VG og vaflar i sjømannskyrkja, men «alt det andre». Vakkert, variert landskap og først og fremst alle menneska, gjestfrie, pratsame eller tilbaketrekte. Han skriv om reinsinga: «Ein gjekk, og det var alt. Og på vegen strøymde augeblinkane mot ein.»

Tankane rekk langt

Om fengselet må eg halde tett, årsaka til den vendinga i livet får lesaren finne ut sjølv. Men det skapar dynamikk i romanen å veksle mellom desse to stadene: det fullstendig frie livet på landevegen og det fullstendig ufrie bak murane. Begge stader opplever hovudpersonen likevel at ein ikkje treng mykje for å klare seg: eit par sko, klede, mat, andre menneske. Ein kan komme langt i tankane òg.

Skrivestilen til Bjerga er både nøktern og kjensleg, men alltid medrivande, og vennleg, inkluderande. Ein får vere med på ferda, på godt og vondt.

Ingvild Bræin

Ingvild Bræin er litteraturvitar og fast bokmeldar i Dag og Tid.

Skrivestilen til Bjerga er både nøktern og kjensleg, men alltid medrivande.

Emneknaggar

Fleire artiklar

Etter valet i 2016 blei det vanleg å seie at Trump vann fordi folk hadde oversett kjenslene til den kvite arbeiderklassa. Er biletet eit anna i denne omgangen?

Etter valet i 2016 blei det vanleg å seie at Trump vann fordi folk hadde oversett kjenslene til den kvite arbeiderklassa. Er biletet eit anna i denne omgangen?

Foto: Dustin Chambers / Reuters / NTB

UtanriksSamfunn

Overkorrigeringa

NEW YORK: Mark Lilla fekk enorm merksemd for sin diagnose av presidentvalet i USA i 2016. Eg oppsøker han for å få oppdaterte psykologiseringar av den amerikanske folkesjela anno 2024.

Ida Lødemel Tvedt
Etter valet i 2016 blei det vanleg å seie at Trump vann fordi folk hadde oversett kjenslene til den kvite arbeiderklassa. Er biletet eit anna i denne omgangen?

Etter valet i 2016 blei det vanleg å seie at Trump vann fordi folk hadde oversett kjenslene til den kvite arbeiderklassa. Er biletet eit anna i denne omgangen?

Foto: Dustin Chambers / Reuters / NTB

UtanriksSamfunn

Overkorrigeringa

NEW YORK: Mark Lilla fekk enorm merksemd for sin diagnose av presidentvalet i USA i 2016. Eg oppsøker han for å få oppdaterte psykologiseringar av den amerikanske folkesjela anno 2024.

Ida Lødemel Tvedt
Med jamne mellomrom legg Riksrevisjonen, her representert ved riksrevisor Karl Eirik Schjøtt-Pedersen, fram undersøkingar med nokså hard kritikk av korleis vedteken politikk vert gjennomført av forvaltinga.

Med jamne mellomrom legg Riksrevisjonen, her representert ved riksrevisor Karl Eirik Schjøtt-Pedersen, fram undersøkingar med nokså hard kritikk av korleis vedteken politikk vert gjennomført av forvaltinga.

Foto: Ole Berg-Rusten / NTB

Samfunn
Eva Aalberg Undheim

Eit spørsmål om kontroll

I rapport etter rapport kritiserer Riksrevisjonen statlege institusjonar for feil og manglar. Men kva kjem det eigentleg ut av kritikken?

Odd Nordstoga slo gjennom som soloartist i 2004. No har han skrive sjølvbiografi.

Odd Nordstoga slo gjennom som soloartist i 2004. No har han skrive sjølvbiografi.

Foto: Samlaget

BokMeldingar
ArildBye

Ein av oss

Odd Nordstoga skriv tankefullt om livet, ut frå rolla som folkekjær artist.

Stian Jenssen (t.v.) var alt på plass i Nato då Jens Stoltenberg tok til i jobben som generalsekretær i 2014. Dei neste ti åra skulle dei arbeide tett i lag. Her er dei fotograferte i Kongressen i Washington i januar i år.

Stian Jenssen (t.v.) var alt på plass i Nato då Jens Stoltenberg tok til i jobben som generalsekretær i 2014. Dei neste ti åra skulle dei arbeide tett i lag. Her er dei fotograferte i Kongressen i Washington i januar i år.

Foto: Mandel Ngan / AFP / NTB

IntervjuSamfunn
Christiane Jordheim Larsen

Nato-toppen som sa det han tenkte

Stian Jenssen fekk kritikk då han som stabssjef i Nato skisserte ei fredsløysing der Ukraina gjev opp territorium i byte mot Nato-medlemskap. – På eit tidspunkt må ein ta innover seg situasjonen på bakken, seier han.

Feature

Greske byggjeklossar

Eg dreg til Kreta og lærer om skilnaden på tyske og britiske turistar.

May Linn Clement
Feature

Greske byggjeklossar

Eg dreg til Kreta og lærer om skilnaden på tyske og britiske turistar.

May Linn Clement

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis