Glede ved setninga
Fredrik Hagen skriv overrumplande og biletrik prosalyrikk.
Fredrik Hagen debuterte som forfattar med ei diktsamling i 2017.
Foto: Linn Heidi Stokkedal
Prosadikt
Fredrik Hagen:
Han ligner en måte å sove på
Flamme forlag 2019
Han ligner en måte å sove på er tredje boka til Fredrik Hagen. Forfattaren held fram med det assosiative minnearbeidet som hans førre bok, Alt er barndom, innleidde.
Med første augekast tenkjer ein kanskje ikkje at dette er dikt, men heller ikkje at det er streite forteljingar. Snarare er det setningar, eller små episodiske prosatekstar åtskilte av blankliner, ein møter. Visse personar, punkt og stader kjem tekstane støtt attende til, og ein slags underleg samanheng vert likevel skapt.
Minnefragment
Men kva handlar tekstane om? Først om tilhøvet mellom Noa og eg-personen, om ting dei gjorde og opplevde som ungar, og som eg-personen minnest. Episodar frå notida finst òg. Over fleire sider fortel eg-personen om erfaringar som assistent på ein barneskule, i tillegg finst nokre daterte bolkar, slik som «mai 2015». Der får ein høyre at Noa og eg-personen ikkje har treft kvarandre på lenge, og om jobben på fabrikken i Tyssedal. Og så er det alle tinga og hendingane eg-personen hugsar og registrerer. Kan hende er bokas hovudkarakter minnet sjølv; menneskets måte å vere i tida på.
For sjølv om tekstane kryr av handgripelege minnefragment, handlar dei også om korleis minnet fungerer, korleis det kan forståast, kva det gjer med ein. Eg tek meg i å tenkje at Noa både refererer til ein person og er ei personifisering av minnet. Slik kan minnet likne «en måte å sove på».
Overskot
Minnet reproduserer ikkje fortida eksakt, det er ein ukontrollert og framand aktør i livet, som fordreiar og dukkar opp utan forvarsel. Minna kan glede eller vere til otte og bry, og det kan vere eit uttrykk for at eg-personen vil unngå å skaffe seg dei når han skriv at «Jeg prøver å få alle ukene til å bli like». Sjølv om minna kan plage ein, kan dei også bli omskapte: «Alle sår trenger ikke gro. Noen sår kan bli til nye munner; nye måter å ete eller kysse på.»
Fredrik Hagen kryssar poesi og prosa, notid og fortid, og lagar ein fruktbar og sterk assosiativ tekst prega av energi og overskot. Det eg merkar når eg les, er ei smittande glede over bileta og den overrumplande og småabsurde setninga som brått vert slyngd ut, slik som: «Kan man føde triste barn?»
Sindre Ekrheim
Sindre Ekrheim er lyrikar og fast bokmeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Prosadikt
Fredrik Hagen:
Han ligner en måte å sove på
Flamme forlag 2019
Han ligner en måte å sove på er tredje boka til Fredrik Hagen. Forfattaren held fram med det assosiative minnearbeidet som hans førre bok, Alt er barndom, innleidde.
Med første augekast tenkjer ein kanskje ikkje at dette er dikt, men heller ikkje at det er streite forteljingar. Snarare er det setningar, eller små episodiske prosatekstar åtskilte av blankliner, ein møter. Visse personar, punkt og stader kjem tekstane støtt attende til, og ein slags underleg samanheng vert likevel skapt.
Minnefragment
Men kva handlar tekstane om? Først om tilhøvet mellom Noa og eg-personen, om ting dei gjorde og opplevde som ungar, og som eg-personen minnest. Episodar frå notida finst òg. Over fleire sider fortel eg-personen om erfaringar som assistent på ein barneskule, i tillegg finst nokre daterte bolkar, slik som «mai 2015». Der får ein høyre at Noa og eg-personen ikkje har treft kvarandre på lenge, og om jobben på fabrikken i Tyssedal. Og så er det alle tinga og hendingane eg-personen hugsar og registrerer. Kan hende er bokas hovudkarakter minnet sjølv; menneskets måte å vere i tida på.
For sjølv om tekstane kryr av handgripelege minnefragment, handlar dei også om korleis minnet fungerer, korleis det kan forståast, kva det gjer med ein. Eg tek meg i å tenkje at Noa både refererer til ein person og er ei personifisering av minnet. Slik kan minnet likne «en måte å sove på».
Overskot
Minnet reproduserer ikkje fortida eksakt, det er ein ukontrollert og framand aktør i livet, som fordreiar og dukkar opp utan forvarsel. Minna kan glede eller vere til otte og bry, og det kan vere eit uttrykk for at eg-personen vil unngå å skaffe seg dei når han skriv at «Jeg prøver å få alle ukene til å bli like». Sjølv om minna kan plage ein, kan dei også bli omskapte: «Alle sår trenger ikke gro. Noen sår kan bli til nye munner; nye måter å ete eller kysse på.»
Fredrik Hagen kryssar poesi og prosa, notid og fortid, og lagar ein fruktbar og sterk assosiativ tekst prega av energi og overskot. Det eg merkar når eg les, er ei smittande glede over bileta og den overrumplande og småabsurde setninga som brått vert slyngd ut, slik som: «Kan man føde triste barn?»
Sindre Ekrheim
Sindre Ekrheim er lyrikar og fast bokmeldar i Dag og Tid.
Fredrik Hagen kryssar poesi og prosa, notid og fortid, og lagar ein assosiativ tekst prega av energi og overskot.
Fleire artiklar
Utvalsleiar Line Eldring leverer NOU-rapporten om EØS-avtalen til utanriksminister Espen Barth Eide (Ap).
Foto: Terje Pedersen / NTB
Kva er alternativet til EØS-medlemskap?
Anna Kleiva er forfattar og omsetjar.
Foto: Privat
Anna Kleiva er ny diktskribent i Dag og Tid
«Eg ser fram til å arbeida meir med einskilde dikt frå ulike forfattarar.»
Sofi Oksanen er av dei forfattarane som har fått flest prisar i Norden. Bøkene hennar er omsette til 46 språk. Biletet er frå bokmessa i Wien i 2022.
Foto: Nicola Montfort / Wikimedia Commons
Vald mot kvinner som våpen
Sofi Oksanen ønskte å skrive ei bok som er tilgjengeleg for vanlege lesarar, som kan lesast utan kart og utan at ein treng følgje krigsnyhenda dag for dag. At essayet Putins krig mot kvinner skulle bli så skremmande, såg ho ikkje heilt for seg.
For Balázs Orbán, som er politisk rådgjevar for statsministeren, er jobben å halda fast ved dei langsiktige måla til regjeringa mellom alle dei mindre og større oppgåvene i kvardagen.
Foto frå heimesida til Orbán Balázs i regjeringa
Verda ifølgje Orbán
BUDAPEST: I ei ny bok fortel ideologen til Viktor Orbán korleis Ungarn vil utfordra den liberale verdsordninga. Weekendavisen har møtt han.
Gjengkrim – ein varsla katastrofe
Det går knapt ein dag utan grove valdshendingar i Oslo. Bak står gjengar og mektige kriminelle nettverk som har vakse fram dei siste ti åra.
Papiravisa