Dikta som deler seg
Du er et levende sted er ei av årets beste diktbøker.
Marte Huke har så langt skrive fire diktsamlingar og éin roman.
Foto: Lena Knutli
DIKT
Marte Huke:
Du er et levende sted
Tiden forlag
Fleire diktbøker både i fjor og i år krinsar kring graviditet, fødsel, barsel og ungar. Det er for enkelt å kalle dette ein trend, til det er bøkene for ulike. At fødsel hamnar i søkjelyset i samtidspoesien, er ikkje rart. Livet får auka tyding når den økologiske utslettinga, krigane og terroren rugar over samtida. Det er ikkje slik at poetane skriv om fødsel for at dei kan surre rundt i sitt snevre middelklasseliv – det er iallfall ikkje tilfelle med Marte Hukes siste diktbok.
Dikt og prosa
På same vis som celledelinga er eit sentralt voksterprinsipp, er diktboka gjennomsyra av ei dobling, ei spalting, som heile tida overlappar kvarandre: «Gjennom magen ble vi ett/ for å kunne bli to.» I Hukes bok vil ein finne att denne vendinga, tvidelinga, dette at «et dobbelt hjerte» slår og forplantar seg på fleire nivå, legg seg i lag på kvarandre.
Boka vekslar mellom dikt og prosatekstar; geografisk kløyver tekstane seg mellom Trondheim og Berlin. Berlin er sjølv ein by som har vore delt, ideologisk, politisk. Vidare byter skrifta på å vere sjølvbiografisk, ei dagbokliknande, kjapt registrerande livsskrift, og på å vere vend mot samfunnet, politikken, krigen og terroren. Ein vil òg sjå at Huke set dikta sine i ein konstellasjon der mellom andre DDR-forfattaren Christa Wolfs bok Englenes by, inngår. Englenes by (2010) er ein sjølvbiografisk sjangerhybrid der glimt frå amerikansk levemåte vert vovne saman med fortida og refleksjonar over utviklinga etter foreininga av Tyskland.
Forbløffande rikt
Kasta kan vere store i Hukes dikt. Det uskuldsreine barnet, gleda over samværet og utviklinga av lemmar og språk har ein motpol i den utslettande, meiningslause terroren. Det finst eit 22. juli-dikt her, som gjennom daglegdagse hendingar og enkelt språk verkeleg evnar å påkalle redsla og den matte maktesløysa. Det er eit dikt som også er redd for å bli skrive ned, redd for at det ikkje har verdi.
Du er et levende sted veks under auga på lesaren. Boka har uvanlege kvalitetar, som gjer ho til ei av dei beste poesibøkene av året. Det gjeld mellom anna energien i enkelttekstane, komposisjonen, biletkrafta og måten hovudmotiva utviklar seg på, og korleis dei ulike delane i verket byrjar snakke saman. Tilsynelatande så enkelt gjort, alt saman, men likevel så forbløffande rikt.
Sindre Ekrheim
Sindre Ekrheim er lyrikar og fast bokmeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
DIKT
Marte Huke:
Du er et levende sted
Tiden forlag
Fleire diktbøker både i fjor og i år krinsar kring graviditet, fødsel, barsel og ungar. Det er for enkelt å kalle dette ein trend, til det er bøkene for ulike. At fødsel hamnar i søkjelyset i samtidspoesien, er ikkje rart. Livet får auka tyding når den økologiske utslettinga, krigane og terroren rugar over samtida. Det er ikkje slik at poetane skriv om fødsel for at dei kan surre rundt i sitt snevre middelklasseliv – det er iallfall ikkje tilfelle med Marte Hukes siste diktbok.
Dikt og prosa
På same vis som celledelinga er eit sentralt voksterprinsipp, er diktboka gjennomsyra av ei dobling, ei spalting, som heile tida overlappar kvarandre: «Gjennom magen ble vi ett/ for å kunne bli to.» I Hukes bok vil ein finne att denne vendinga, tvidelinga, dette at «et dobbelt hjerte» slår og forplantar seg på fleire nivå, legg seg i lag på kvarandre.
Boka vekslar mellom dikt og prosatekstar; geografisk kløyver tekstane seg mellom Trondheim og Berlin. Berlin er sjølv ein by som har vore delt, ideologisk, politisk. Vidare byter skrifta på å vere sjølvbiografisk, ei dagbokliknande, kjapt registrerande livsskrift, og på å vere vend mot samfunnet, politikken, krigen og terroren. Ein vil òg sjå at Huke set dikta sine i ein konstellasjon der mellom andre DDR-forfattaren Christa Wolfs bok Englenes by, inngår. Englenes by (2010) er ein sjølvbiografisk sjangerhybrid der glimt frå amerikansk levemåte vert vovne saman med fortida og refleksjonar over utviklinga etter foreininga av Tyskland.
Forbløffande rikt
Kasta kan vere store i Hukes dikt. Det uskuldsreine barnet, gleda over samværet og utviklinga av lemmar og språk har ein motpol i den utslettande, meiningslause terroren. Det finst eit 22. juli-dikt her, som gjennom daglegdagse hendingar og enkelt språk verkeleg evnar å påkalle redsla og den matte maktesløysa. Det er eit dikt som også er redd for å bli skrive ned, redd for at det ikkje har verdi.
Du er et levende sted veks under auga på lesaren. Boka har uvanlege kvalitetar, som gjer ho til ei av dei beste poesibøkene av året. Det gjeld mellom anna energien i enkelttekstane, komposisjonen, biletkrafta og måten hovudmotiva utviklar seg på, og korleis dei ulike delane i verket byrjar snakke saman. Tilsynelatande så enkelt gjort, alt saman, men likevel så forbløffande rikt.
Sindre Ekrheim
Sindre Ekrheim er lyrikar og fast bokmeldar i Dag og Tid.
Du er et levende sted veks under auga på lesaren.
Fleire artiklar
Cecilie Grundt med Vigleik Storaas, David Andersson og Fredrik Villmow.
Foto: Sigbjørn Berven
Solide røter
Cecilie Grundt har sett saman eit lojalt lyttande band.
Eivind Trædal har sete i Oslo bystyre for MDG sidan 2015. I vår kom det fram at han stiller seg til disposisjon for stortingslista til MDG.
Foto: Cappelen Damm
Den tunge kampen mot bileufori
Eivind Trædal viser fram politikkens fallitt på transportfeltet i boka På ville veier.
Donald Trump talar til tilhengarane i Traverse i Michigan 25. oktober.
Foto: Jim Watson / AFP / NTB
Trump ord for ord
Kva seier Trump på folkemøta? For å få eit inntrykk av kva han vil formidla til møtelyden, trykkjer vi den første delen av talen han heldt i vippestaten Michigan førre helg.
Una og Diddi er to storforelska studentar som må halde forholdet skjult, fordi Diddi alt har ein kjærast.
Foto: Arthaus
Gjennombrotet
Elín Hall herjar i dette vakre, velskrivne dramaet av Rúnar Rúnarsson.
Stian Jenssen (t.v.) var alt på plass i Nato då Jens Stoltenberg tok til i jobben som generalsekretær i 2014. Dei neste ti åra skulle dei arbeide tett i lag. Her er dei fotograferte i Kongressen i Washington i januar i år.
Foto: Mandel Ngan / AFP / NTB
Nato-toppen som sa det han tenkte
Stian Jenssen fekk kritikk då han som stabssjef i Nato skisserte ei fredsløysing der Ukraina gjev opp territorium i byte mot Nato-medlemskap. – På eit tidspunkt må ein ta innover seg situasjonen på bakken, seier han.