Lytt til artikkelen:

Vatn kan vere det enklaste som finst. Det er berre å opne springen, stikke tunga ut når det regnar, krumme nevane ned i ein bekk, smelte ei bøtte med snø eller kondensere ei sky, det, så drikk du deg utyrst. For vatn har vi overalt, og alt overalt har vatn – kring 60 prosent av kroppen vår, 80 prosent av ei gulrot, 90 prosent av ein mjølkedrope, ja, 71 prosent av heile den store, varierte, kompliserte planeten vår er vatn.

Men det var sjølvsagt ikkje nok. Ikkje for oss menneske, ikkje i overflodsdelen av verda, vi kan ikkje nøye oss med vanleg vatn lenger. Vi må drikke alkalisk vatn, og no har det – ifylgje produsenten – endeleg kome til Noreg: «Cool-vannet er norsk vann, bare bedre», seier produsenten som no lanserer sitt nye «supervann» mellom anna på 7-Eleven og som abonnementsteneste: «Det er 100 % rent vann fullt av mineraler. Mineralene gir vannet en pH verdi på +/–8 som gir en frisk god smak og er sunt for kroppen», held dei fram. Ja, gründer Harald Maartmann er endå meir konkret til bransjetidsskriftet Dagligvarehandelen: «Dette er med på å balansere syrenivået i kroppen, hvilket kan ha en helsemessig gunstig effekt», seier han her.

Årsak eller verknad

Basisk vatn, altså, sidan pH-verdien er ei grad over det nøytrale 7, frå ein skala som går frå 0 (som oftast dødeleg surt) til 14 (gjerne like dødeleg basisk). Der er middelvegen ofte eit godt alternativ: Alle legar i verda er samde om at pH-balansen i kroppen vår ikkje bør kome i uorden. Men der stoggar semja.

Til dømes meiner Harald Maartmann på si side at å drikke alkalisk (basisk) vatn kan hjelpe kroppen å handtere sjukdommen kronisk metabolsk acidose – ein tilstand som «er årsaken til at mange utvikler degenerative sykdommer som gikt, leddgikt, nyrestein og type 2 diabetes».

Ifylgje NHI – Norsk Helseinformatikk, utgjevar av Norsk Elektronisk Legehåndbok – er kronisk metabolsk acidose ei forstyrring i syre–base-balansen til kroppen med eit overskot av syre. Så langt, så samde. Men i denne versjonen av historia er det ikkje kronisk metabolsk acidose som fører til dei andre sjukdommane, det er tvert om: Det er særleg personar med diabetes, nyresvikt eller akutte infeksjonar som får slike syre–base-forstyrringar. Og får du det, bør du gå til meir drastiske tiltak enn ein halvliter vatn til 27 kroner på 7-Eleven.

Når du drikk vatn

Det er altså lite truleg at det å drikke alkalisk vatn bergar livet ditt. Mest truleg bidreg det rett og slett ikkje i det heile. For kva skjer eigentleg inne i kroppen etter du har drukke vatn?

Fyrst hamnar vatnet i matrøyret. Det er eit lukka røyr som transporterer væske og mat til magesekken. Her møter altså pH 8-vatnet magesyre med pH ein stad mellom 2 og 3. Vidare er kroppen så viseleg innretta at han ikkje lèt magesyrepåverka og grisesurt vatn sleppe rett ut i blodet, som helst skal ha ein pH på 7,4. Den mekanismen heiter bukspyttkjertelen og produserer fordøyingssaft som lèt mat og vatn verte tilgjengelege næringsstoff, og denne fordøyingssafta er basisk. Ho vil altså i seg sjølv sørge for at vatnet som treffer blodet, nyrene og heile resten av den etter alle solemerke balanserte kroppen din, er akkurat så basisk som det skal vere.

Eit aldri så lite morofaktum til slutt: I undersøkingane mine for å skrive denne vesle skriftstubben kom eg heilt tilfeldig over ei side som synte kvaliteten på drikkevatnet i Oslo. Her var det mellom anna gjeve opp dei normale variasjonane i pH-verdiane til byvatnet. Og har du sett: Vatnet frå Skullerud vannbehandlingsanlegg (Elvågå) kan kome heilt opp i pH 8,00 og framleis vere heilt normalt.

Skulle du vilje drikke basisk, men sleppe å betale 54 kroner per liter, kan du altså berre flytte til Skullerud. Eller, om vi skal tru Store medisinske leksikon, om lag kor som helst elles: Ifylgje dei skal nemleg surleiksgrada til drikkevatn ligge mellom 8 og 8,5.

Noreg – og verda – klarar seg godt utan Cool alkalisk vatn. Nok lureri no.

Siri Helle