Dette er ei spalte som tek opp så vel små som store spørsmål frå matverda. No, rett føre ferien, synest det på sin plass å ta opp eit av dei små: Burde vi ete meir sylta raudlauk?  

Sjølv har eg lagt min elsk på produktet. Ein trist liten ostebit på eit litt for gamalt brød vert med eitt ein leik om han får selskap av ei lita søt-sur-sprø-sterk laukskive eller fem. Ein grøn salat vert så mykje meir enn kaninfôr. Taco vert leveleg. Men aller størst er skilnaden på ein burgar: Byt ut fersk agurk og lauk med sylta variantar og få ei heilt ny smaksoppleving.

Kvifor? Eg har så vidt vore inne på det: fordi sylta raudlauk er innom nesten alle smakane vi har. Å konservere – for det er jo det sylting i røynda er – lauken med søtt sukker og sur eddik, set preg på smaken, som framleis har litt småsterkt laukpreg, i tillegg til å vere frisk og lett. Det einaste som manglar i smaksbiletet, er salt og feitt – der burgaren kjem inn og gjer sin del av jobben.

Litt sukker i spel

Men vi må vende attende til inngangsspørsmålet: Er ikkje god smak i seg sjølv alltid nok til å ete meir av eit produkt? Lat oss difor utforske vidare: Er sylta raudlauk sunt?

Vi går gjennom ingredienslista. Raudlauk, så klart, fersk og sprø og eksploderande full av burgunderraude (nokon vil kanskje seie lilla?) antioksidantar. Den skjer vi i skiver og har på eit reint glas. Så kokar vi opp vatn med – til dømes – like mengder eddik og sukker og gjerne nokre peparkorn og laurbærblad. Den varme væska heller vi over lauken, set på lokket, og vips, har vi sylta raudlauk.

Her er altså litt sukker inne i biletet. Men ein god del av dette sukkeret bur i laken, så om du lèt lauken renne litt av på gaffelen før du mumsar han i deg, vil det meste av sukkeret halde seg i glaset.

Det treng derimot ikkje alle dei gode bakteriane gjere. Med sukker og eddik på eit glas legg vi opp til ei fin fermentering – med mjølkesyrebakteriar som resultat. Og kort fortalt: Fordøyingssystemet ditt elskar mjølkesyrebakteriar.

Og vidare på ferda: Er sylta raudlauk vanskeleg å lage? Sylting og safting og fermentering og slikt har rykte på seg for å vere både tidkrevjande, klissete og grisete. Men som framgangsmåten over syner, er det mykje meir myte enn sanning. Rett frå panne til glas til kjøleskap – ikkje mykje griseri involvert her. Og sjølv om lauken vert ekstra god (og sylta) om han får stå i lukka glas ein dag eller to, er han heilt eteklar etter ein halvtimes tid òg.

Imponeringspotensial

Og ikkje minst: Nettopp fordi produktet har rykte på seg for å vere vanskelegare å lage enn det faktisk er, er imponeringspotensialet stort. Så pass stort at eg lenge har undra meg over at industrien ikkje har kome med ferdigalternativ til eit produkt som har halde seg såpass hipt såpass lenge.

No har industrien svara. Eg finn to variantar: Ein eigen merkevarevariant hjå Meny og ein frå Waldemars AS hjå Coop. Sjølv om begge to held seg monaleg innanfor ekte råvareparametrane våre, gjev dei to ulike svar på det andre spørsmålet denne spalta stilte: Det om kor sunt det var.

For der Waldemars klarar seg med 5,6 prosent sukker, slår Meny til med å fylle heile 20 prosent av boksen med slik næringstom stivelse. Så lenge gidd eg ikkje halde gaffelen, trur eg; det synest verken naudsynt eller godt. Det skal trass alt vere skilnad på sylta og syltetøy.

Kjøper eg sylta raudlauk frå Meny? Nei takk, dersom syltetrongen kjem over meg midt under bilferien eller strandturen eller på veg til grillfesten, klarar eg meg fint med sukkerinnhaldet i raudlauken frå Waldemars AS.

Siri Helle