JavaScript is disabled in your web browser or browser is too old to support JavaScript. Today almost all web pages contain JavaScript, a scripting programming language that runs on visitor's web browser. It makes web pages functional for specific purposes and if disabled for some reason, the content or the functionality of the web page can be limited or unavailable.

Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

Kunnskap

Makrell i tomat

Særnorsk smak er ikkje særnorsk bak pakningen.

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
Namnlaus boks med makrell i tomat. Skal tru kvar han har vore?

Namnlaus boks med makrell i tomat. Skal tru kvar han har vore?

Foto: Obli / Wikimedia Commons

Namnlaus boks med makrell i tomat. Skal tru kvar han har vore?

Namnlaus boks med makrell i tomat. Skal tru kvar han har vore?

Foto: Obli / Wikimedia Commons

3550
20200424
3550
20200424

Brødskive. Ikkje berre éi, ikkje berre to, ikkje berre tre heller – for ikkje berre éin, ikkje berre to, men gjerne tre gonger om dagen et vi brød her til lands. Brødskiver til frukost, lunsj og kveldsmat er noko temmeleg særnorsk.

Og kanskje er dei endå bitte lite grann meir særnorske akkurat no, sidan det kanskje mest spesielle pålegget av dei alle til sjuande og sist høver betre på skiver som vert etne heime, enn skiver som kjem ut av ein matboks: Luktsterk makrell blanda med blaut tomatsaus gjer seg temmeleg dårleg ferdig påsmurd i ein matboks. Kanskje er det difor vi har fått makrell i tomat i så mange ulike former for innpakning dei siste åra.

Stabburet lagar no elleve ulike former for makrell i tomat (pluss ein peparmakrell). Sjølvsagt har alle det til felles at dei inneheld makrell og tomat. I alt frå små porsjonspakningar via dei tradisjonelle sprutande hermetikkboksane til dei store tubane blandar Orkla-eigde Stabburet filetert, kokt makrell med mild tomatsaus i store nok kvantum til å dekke ein million brødskiver kvar einaste dag. Men dette er ikkje det einaste boksane og tubane deler: Ingen av dei er nemleg fylte i Noreg.

Alt i 2007 flytta Stabburet produksjonen av det tradisjonsrike pålegget (makrellboksen har sett ut og smakt temmeleg likt heilt sidan 1958) frå fabrikken deira i Fredrikstad og rett over grensa til Sverige.

Den manøveren deler dei òg med den største makrellkonkurrenten: King Oscar flytta fabrikken sin frå Davanger på Askøy til Gniewino i Polen i 2008.

Nesten slutt

Er det altså slik at vi ikkje klarer – eller ynskjer, eller tek oss råd til, eller ser noko poeng i, alt etter korleis ein ser det – å produsere makrell i tomat i makrellfiske- og brødskivelandet Noreg?

Vi er der nesten, men ikkje heilt. Éin makrell i tomat-boks klamrar seg fast innanfor landegrensene: Hjå Maritim Foods fabrikk i Gjerdsvika på Sunnmøre lagar dei framleis Noregs einaste makrell i tomat, men produksjonen hang nyleg i ein syltynn tråd.

Sidan 2004 og fram til i fjor har Maritim Foods levert makrell i tomat merkt First Price til Norgesgruppen. First Price er Norgesgruppens billegmerkevare. I alle Norgesgruppens kjedebutikkar, Spar, Meny, Joker og så bortetter, representerer First Price det såkalla prisgunstige alternativet. Sidan butikkane og kjedene likevel må kjøpe inn varene til ein pris produsenten kan leve med, inneber det ofte at dei sel desse varene med tap – eit tap dei må ta inn att ved å auke prisane på andre varer, slik at sluttsummen på kassalappen til deg og meg ofte vert den same, men lat no det ligge for i dag.

Siste skanse

Dagens poeng er nemleg at då Norgesgruppen i 2019 sa opp kontrakten med Maritim Food, heldt Noreg rett og slett på å gå heilt tom for makrell i tomat-produsentar. Samstundes heldt 30 tilsette ved fabrikken i Gjerdsvika på å miste jobben.

Slik gjekk det likevel ikkje. Maritim Food klamra seg fast til hermetikkproduksjonen og held fram med makrell i tomat – mellom anna under eiga merkevare, Sunnmøre. Finn du henne, og likar makrell i tomat, så nøl ikkje. Kjøp henne, straks og med ein gong, og hamstr gjerne bitte lite grann. Med slike boksar i kjøkkenskapet er det ikkje sikkert dei vert ståande der så lenge likevel.

Kjøper eg makrell i tomat frå Stabburet eller King Oscar? Nei takk, ingen av delane er naudsynte når eg kan få nett same vara utan å reise lenger enn til Sunnmøre.

Siri Helle

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

Brødskive. Ikkje berre éi, ikkje berre to, ikkje berre tre heller – for ikkje berre éin, ikkje berre to, men gjerne tre gonger om dagen et vi brød her til lands. Brødskiver til frukost, lunsj og kveldsmat er noko temmeleg særnorsk.

Og kanskje er dei endå bitte lite grann meir særnorske akkurat no, sidan det kanskje mest spesielle pålegget av dei alle til sjuande og sist høver betre på skiver som vert etne heime, enn skiver som kjem ut av ein matboks: Luktsterk makrell blanda med blaut tomatsaus gjer seg temmeleg dårleg ferdig påsmurd i ein matboks. Kanskje er det difor vi har fått makrell i tomat i så mange ulike former for innpakning dei siste åra.

Stabburet lagar no elleve ulike former for makrell i tomat (pluss ein peparmakrell). Sjølvsagt har alle det til felles at dei inneheld makrell og tomat. I alt frå små porsjonspakningar via dei tradisjonelle sprutande hermetikkboksane til dei store tubane blandar Orkla-eigde Stabburet filetert, kokt makrell med mild tomatsaus i store nok kvantum til å dekke ein million brødskiver kvar einaste dag. Men dette er ikkje det einaste boksane og tubane deler: Ingen av dei er nemleg fylte i Noreg.

Alt i 2007 flytta Stabburet produksjonen av det tradisjonsrike pålegget (makrellboksen har sett ut og smakt temmeleg likt heilt sidan 1958) frå fabrikken deira i Fredrikstad og rett over grensa til Sverige.

Den manøveren deler dei òg med den største makrellkonkurrenten: King Oscar flytta fabrikken sin frå Davanger på Askøy til Gniewino i Polen i 2008.

Nesten slutt

Er det altså slik at vi ikkje klarer – eller ynskjer, eller tek oss råd til, eller ser noko poeng i, alt etter korleis ein ser det – å produsere makrell i tomat i makrellfiske- og brødskivelandet Noreg?

Vi er der nesten, men ikkje heilt. Éin makrell i tomat-boks klamrar seg fast innanfor landegrensene: Hjå Maritim Foods fabrikk i Gjerdsvika på Sunnmøre lagar dei framleis Noregs einaste makrell i tomat, men produksjonen hang nyleg i ein syltynn tråd.

Sidan 2004 og fram til i fjor har Maritim Foods levert makrell i tomat merkt First Price til Norgesgruppen. First Price er Norgesgruppens billegmerkevare. I alle Norgesgruppens kjedebutikkar, Spar, Meny, Joker og så bortetter, representerer First Price det såkalla prisgunstige alternativet. Sidan butikkane og kjedene likevel må kjøpe inn varene til ein pris produsenten kan leve med, inneber det ofte at dei sel desse varene med tap – eit tap dei må ta inn att ved å auke prisane på andre varer, slik at sluttsummen på kassalappen til deg og meg ofte vert den same, men lat no det ligge for i dag.

Siste skanse

Dagens poeng er nemleg at då Norgesgruppen i 2019 sa opp kontrakten med Maritim Food, heldt Noreg rett og slett på å gå heilt tom for makrell i tomat-produsentar. Samstundes heldt 30 tilsette ved fabrikken i Gjerdsvika på å miste jobben.

Slik gjekk det likevel ikkje. Maritim Food klamra seg fast til hermetikkproduksjonen og held fram med makrell i tomat – mellom anna under eiga merkevare, Sunnmøre. Finn du henne, og likar makrell i tomat, så nøl ikkje. Kjøp henne, straks og med ein gong, og hamstr gjerne bitte lite grann. Med slike boksar i kjøkkenskapet er det ikkje sikkert dei vert ståande der så lenge likevel.

Kjøper eg makrell i tomat frå Stabburet eller King Oscar? Nei takk, ingen av delane er naudsynte når eg kan få nett same vara utan å reise lenger enn til Sunnmøre.

Siri Helle

Er det altså slik at vi ikkje klarer å produsere makrell i tomat i makrellfiske- og brødskivelandet Noreg?

Emneknaggar

Fleire artiklar

Helsedirektoratet i Noreg tilrår same behandling for ME og kronisk utmatting.

Helsedirektoratet i Noreg tilrår same behandling for ME og kronisk utmatting.

Foto: NTB

Ordskifte

«I dag får ikkje ME-pasientane rett behandling.»

Bjørn K. Getz Wold
Helsedirektoratet i Noreg tilrår same behandling for ME og kronisk utmatting.

Helsedirektoratet i Noreg tilrår same behandling for ME og kronisk utmatting.

Foto: NTB

Ordskifte

«I dag får ikkje ME-pasientane rett behandling.»

Bjørn K. Getz Wold
Kathrine Nedrejord er forfattar, dramatikar og scenekunstnar. Ho er samisk med røter i Kjøllefjord i Finnmark, men har budd i Paris sidan 2011.

Kathrine Nedrejord er forfattar, dramatikar og scenekunstnar. Ho er samisk med røter i Kjøllefjord i Finnmark, men har budd i Paris sidan 2011.

Foto: Fartein Rudjord

BokMeldingar

Eg ropar om det heile tida

Boka til Kathrine Nedrejord er både pamflett og roman.

Hilde Vesaas
Kathrine Nedrejord er forfattar, dramatikar og scenekunstnar. Ho er samisk med røter i Kjøllefjord i Finnmark, men har budd i Paris sidan 2011.

Kathrine Nedrejord er forfattar, dramatikar og scenekunstnar. Ho er samisk med røter i Kjøllefjord i Finnmark, men har budd i Paris sidan 2011.

Foto: Fartein Rudjord

BokMeldingar

Eg ropar om det heile tida

Boka til Kathrine Nedrejord er både pamflett og roman.

Hilde Vesaas

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis