Eg har skrive det før, og eg kjem truleg til å skrive det igjen: Nordmenn elskar å grille. Ifylgje Matprat.no er ni av ti nordmenn innom grillen ein eller annan gong mellom april og september. Til samanlikning har berre åtte av ti handla på internett eller gått ein tur i skog og fjell det siste året.

Vi elskar dyre, flotte gassgrillar av velkjende, etablerte merke, og vi piffar opp grillane våre med pizzasteinar, trepellets (som skal gje ulike røyksmakar), rotisseri, reingjeringssett, grillampar (til kveldsgrilling), forkle (ja, endåtil for menn) og store steikespadar.

Det einaste vi tilsynelatande ikkje investerer så mange kroner og øre i, er maten vi serverer. I det minste kan det synast slik, så ivrige som alle daglegvarekjedene er på å dynke oss i billeg grillmat frå mai til oktober.

Norgesgruppen satsar på Sticks – små pakningar med ulike variantar av tilarbeidd kjøt, fisk og ost til å hive på grillen. Eg seier tilarbeidd fordi dei ulike variantane har det til felles at dei er krydra og/eller marinerte: Kylling marinert med sitrus og chili, reker med same krydderblanding, svinekjøtet har fått chili og appelsin og ein oppdelt storfemørbrad har fått smak av korean barbeque – ei blanding av sukker, tomatpuré, paprika og sjampinjongekstrakt, mellom anna. Pakningane kostar mellom 40 og 50 kroner per stykk.

Nett same pris som grillprodukta Rema 1000 sel det dei kan av for tida: Under merkenamnet Grill Bites finn vi kyllingnuggets, jalapeno poppers, falafel sticks – og ferdig marinert scampi, kylling og laks.

Det er vel dette vi vil ha, då? Billeg, ferdigmarinert mat vi berre kan slenge rett på grillen? Nordmenn er vel vortne eit slik folk, då – eit som er meir oppteke av måltidet enn av maten, som ser kor viktig det er å samle seg kring middagsbordet (eller grillbrettet). Det må likevel ikkje bety timevis ved kjøkkenbenken i førevegen når nokon har laga det så enkelt til for oss at ferdigprodukt av god kvalitet er å finne på butikken fem minutt nede i vegen?

Vi som er grillnoreg

Ja, vi er slik, vi som utgjer grillnoreg. Berre ikkje alle. Kanskje er grillnoreg fyrst og fremst eit godt bilete på resten av matnoreg – ein røyndom der vi deler oss stadig meir i to leirar, der den eine ikkje kan få nok av nye, eksklusive og gjerne dyre råvarer, og tungvinte og kompliserte framstillingsprosessar, medan den andre leiren vert stadig meir opptekne av enkelt, raskt og billeg.

Og kor mykje kan vi eigentleg forvente at folk skal kunne om matlaging? Må alle vite kva urter som høver saman med kva slags kjøtslag, eller kva som skil ein koreansk barbeque frå ein vietnamesisk satay?

Sjølvsagt ikkje. Det fyrste vi i staden kan lære oss, er at vi ikkje treng marinadar for å grille. Særleg ikkje om vi har gode, smakfulle råvarer – ein enkelt lammekotelett, til dømes, treng ikkje meir enn salt og pepar for å smake godt. Ein heil tomat kan leggast på grillen akkurat som han er, og kome av grillen igjen som ei smaksbombe.

Det er som om vi har gløymt årsaka til at vi grillar: At grillen sjølv, kolet, varmen som er annleis enn på komfyren, skal få sette smak på maten.

Mengda er problemet

Det er heller ikkje noko gale i å marinere grillmaten – på same måte som det ikkje er noko gale i at det er ferdigmarinert grillmat å få kjøpt på butikken. Problemet oppstår når det vert så mykje ferdigmarinert grillmat å få kjøpt at han fordriv råvarene som ligg bak.

Heldigvis finst det framleis både kyllingfilet, laks, mørbrad, lammekotelettar og heilt rein kjøtdeig i butikken. Desse produkta ligg berre ikkje fremst i kampanjehyllene eller tilbodskatalogane. Du kan måtte leite litt.

Denne sommaren har eg tenkt å gjere det. Leite etter råvarene, marinere sjølv om eg føler for det. Eller late vere.

Slik får eg fleire smakar, og eg sparar pengar. For Sticks-produkta Spar og Kiwi kastar etter deg til tre–fire tikronarar, er ikkje like billege om du ser på kiloprisen: rekesticks og mørbradsticks kostar begge 415 kroner per kilo. På same butikken får eg frosne reker til 249 kroner, mørbrad til 289. Dei pengane kan eg få mykje godt ut av – heilt på min eigen måte.

Siri Helle