Diktet: Wetle Holtan
Foto: Rolf M. Aagaard / Kolon forlag
Samandrag
Oppsummeringa er laga av AI-vertkøyet ChatGTP
Dette diktet er henta frå Det er mange veier til et rom (1998). Det er den andre og siste diktsamlinga til Wetle Holtan (1970–2015). Førre gong eg skreiv, tok eg føre meg «Jeg strekket meg ut i sengen» frå debutboka, Høsten er et påskudd (1996). Debuten er konsentrert om einskildindividet, naturen ikring – særleg om vinteren og hausten – og det forgjengelege. Eit anna godt dikt frå debuten er «Et rom», der fyrste strofe lyder slik: «Et Rom/ der man i gode stunder/ sitter under stålampen/ sammenklemt i magnifikk munterhet/ der mus krafser inni veggene/ og forsøker å rigge seg til for vinteren/ bygger sine reder».
Også dette diktet inneheld den underlege blandinga av det laussleppte og det konsentrerte – iblanda korte grøss. Setninga «sammenklemt i magnifikk munterhet» er eit funn! Diktet set opp to parallelle busituasjonar: det til menneske og det til musa. Og så kjem grøsset: Denne situasjonen liknar på kista i grava.
I neste samling, som diktet ovanfrå er ifrå, set han søkjeljos på menneskeleg samkvem, eller skort på samkvem. Alt det fyrste diktet i boka varslar denne tematikken: «Kanskje er det meningen at man av og til må/ glimre med sitt fravær/ for å ikke føle seg tilsidesatt». Vi ser Holtans gode grep om ordspel og retoriske paradoks. Når det gjeld innhald, handlar det om fiktive grunnar til å gje det å vera einsam ei meining.
Ordkunsten dukkar òg opp i diktet ovanfor: Liksom den barokke antitesen «magnifikk munterhet» opnar dette diktet òg storslege, samstundes som det går over i ein antitese. «Det er mange vegar til rom», då tenkjer vi sjølvsagt på det heilage Roma, pave- og renessansebyen. Det storslegne kjem òg til uttrykk gjennom ein partnar som blir nemnd lenger nede – gjennom kjærleik og elskhug, men Holtan dreg det ned med «reproduseringen/ forøking og fordunklingens spasmer». «Mange vegar» har òg sin negative parallell i «alle irrgangene». Det handlar om eit «magnifikt rom» til kjærleik, men som likevel «kantrar» fordi alt er gale. Om innhaldet er pessimistisk, er det uttrykt med ein språksans med rom for barokke kontrastar.
Ronny Spaans
DET ER MANGE VEIER
TIL ET ROM, så vent ikke på meg
for her har den aller helligste
skapt en verden som kantrer
selv den stødigste blant oss
og et landskap der ikke engang
jord og himmel
har noe med hverandre å gjøre
og selv om jeg ikke skal banne på
at dette stedet har sin gyldighet
så befinner det seg i det minste
et godt stykke unna reproduseringen
forøking og fordunklingens spasmer
som preger forholdene inne hos henne
som ligger og sover i rommet
jeg kjenner alle irrgangene til
Wetle Holtan
Fleire artiklar
Fekk ikkje plass til alt
– Det er ikkje vår oppgåve å drive med polemikk. Vi har levert eit fagleg arbeid, seier kommunikasjonsdirektør Ola Anders Skauby i Sokkeldirekoratet.
Hjortelusflugene er spesialiserte parasittar som føder levande ungar og lever heile det vaksne livet nede i pelsen til elg, hjort og rådyr.
Foto via Wikimedia Commons
Svermingstid for hjortelusfluga
Göran Fristorp døydde 3. september. Han vart 76 år gammal.
Foto: Sara Johannessen Meek / NTB
Göran Fristorp (1948–2024)
Det kjem an på storleiken, men det er ein fordel å sleppe å trene inni bilen.
Bene Riobó / Wikimedia commons
I form med bilen
Michael Keaton er attende i den ikoniske rolla som Beetlejuice.
Foto: Warner Bros. Discovery
Beetlejuice Beetlejuice: Nesten dødsfestleg
Sjølv om det er eit gledeleg gjensyn, saknar eg snerten.