Det har vore snakka mykje om fotball dei siste vekene. Naturleg nok. Om Neymar, til dømes. Fotballstjerna som rullar seg rundt i graset til stadigheit. Det har vore snakka litt om Lionel Messi også. Fotballstjerna som ikkje skin slik ho pleidde. Og det russiske landslaget, som er korrupt og dopa. Og Diego Maradona, som pattar på sigarar sjølv om stadionet er røykfritt. Og vi har snakka om den svenske grana. Og vi har snakka om den danske trenaren. Men det laget vi har snakka mest om i desse vekene med verdsmeisterskap, er eit smågutelag frå Thailand. Og ein trenar som også er munk og har lært barna å meditere fleire tusen meter inni eit fjell.

Meditere for å overleve. For ikkje å få panikk. Ikkje miste alt håp.

– Og du, Jon, seier eg til Jon Fosse.

– Det er kan hende ei litt spuriøs kopling, men du har jo budd i ei grotte i lang tid no. Har thailandske styresmakter vore i kontakt?

Vi sit i graset i Slottsparken. Jon ler lågt og lenge før han svarar:

– Nei, nei. Ikkje som eg veit. Ikkje som eg har fått med meg.

– Men du veit litt om å bu i grotte, seier eg. – Sjølv om kong Maha Vajiralongkorn openbert ikkje les bøkene dine. Korleis er det, eigentleg?

– Det høyrest nok litt verre ut enn det er. Det gjer det nok. Det er mest fredeleg her. Ja. Her er det fredeleg, seier Jon.

Og legg ikkje skjul på at det er sånn han vil ha både heimen og livet: fredeleg, uforstyrra.

Ein liten vind finn seg til rette i trea rundt oss. Himmelen er klar og blå. Vi tenkjer på det innesperra laget. På mørket under fjellet. Og lufta som snart ikkje er til å puste i.

– Kva trur du dei gutane vil ha for å bli glad, spør eg.

– Det er enkelt, seier Jon, dei vil berre ha det dei hadde for nokre veker sidan. Dei vil ut av grotta.

– Men for deg, i grotta di, kva vil du ha?

– Det spørsmålet er uendeleg meir komplisert.

– Ja?

– Å ja. Grotta truar jo ikkje livet mitt. Og då må spørsmålet graderast. For snakkar vi meir om ei absolutt lykke, eller ei meir proporsjonal ei? Lykkeleg for alltid, eller her og no. Samstundes som ein veit at den absolutte lykka ikkje er for denne verda uansett. Lykke i denne verda handlar mykje om sjølvkontroll og lausriving. Lykka er ikkje å leve, lykka er å halde livet frå livet.

– Status omnium bonorum aggregatione perfectos, seier eg.

Jon ser raskt på meg:

– Du snakkar latin? Det hadde eg aldri trudd. Men ja, du er inne på det der.

Så blir me stille litt. Så legg eg til, som eit PS:

– Tenk å ha eit heilt fjell over seg.

– Men vi har alle det, seier Jon. – På ulike vis. Livet er det som skjer medan vi ventar på dykkarane.

Nils-Øivind
Haagensen

Nils-Øivind Haagensen er forfattar og forleggar.