JavaScript is disabled in your web browser or browser is too old to support JavaScript. Today almost all web pages contain JavaScript, a scripting programming language that runs on visitor's web browser. It makes web pages functional for specific purposes and if disabled for some reason, the content or the functionality of the web page can be limited or unavailable.

Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

Kultur

Eit Venezia i forfall

Turistane legg på langt nær att nok pengar til å førebygge slitasje, eit problem vi ser verda over.

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen

Foto: Eva Furseth

Foto: Eva Furseth

2187
20240830
2187
20240830

Det er paradoksalt at årets biennale har Foreigners Everywhere som tema, utan å nemne at byen er i ferd med å drukne av framande. Venezia har vakse fram gjennom fleire hundre år med velstand. Sjøfart og handel mellom aust og vest gav rom til ein fantastisk arkitektur, pryda med nokre av dei flottaste måleria og skulpturane verda har sett.

I dag står mange av dei tidlegare praktfulle bygningane tomme. Kikar ein inn gjennom sprekkene i veggane, dei støvete vindauga, ser du inn i eit forfall som er forbi det som kan reparerast. Det har gått så langt at Unesco i fjor trua med å fjerne byen frå verdsarvlista.

Kva er årsaka til dette brutale forfallet? Sjølvsagt er konsekvensane av klimaendringane tydelege, byen er sårbar for både flaum og tørke. Det største problemet er likevel masseturismen. Turistane legg på langt nær att nok pengar til å førebygge slitasje, eit problem vi ser verda over.

Dei mange millionane som stimlar hit, har vridd utviklinga av byen inn på eit snevert spor. Turismen vert som ein slange som et halen sin. Jobbar som ikkje har med turisme å gjere, har tørka ut i byen. Samstundes har presset frå ferierande fått prisane på husvære til å skyte i vêret.

Medan det var 175.000 fastbuande i 1950, er det godt under 50.000 i dag, truleg langt mindre i og med at mange leiger ut til turistar og sjølve bur på fastlandet. I tillegg er det svært kostbart å halde ved like bygningar i ein by utan bilvegar. Alt materiale må fraktast gjennom kanalane og deretter slepast på kjerrer gjennom dei smale og folksame gatene.

Som eit botemiddel er det innført ein turistskatt. Han er svært låg, 3 euro per natt for overnattingsgjester. I sommar var det dessutan ein test på innføring av skatt på 5 euro for dagsturistar, ein sum som skal doblast neste sommar.

Men dette er berre småpengar. Det trengst meir drastiske tiltak, og det må handlast raskt. Elles vil ikkje berre bygningane forvitre, men utan venetianarar vil den eigenarta kulturen også forsvinne. Utan innbyggarar vert endåtil ein vakker by som Venezia berre eit tomt skal.

Eva Furseth

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

Det er paradoksalt at årets biennale har Foreigners Everywhere som tema, utan å nemne at byen er i ferd med å drukne av framande. Venezia har vakse fram gjennom fleire hundre år med velstand. Sjøfart og handel mellom aust og vest gav rom til ein fantastisk arkitektur, pryda med nokre av dei flottaste måleria og skulpturane verda har sett.

I dag står mange av dei tidlegare praktfulle bygningane tomme. Kikar ein inn gjennom sprekkene i veggane, dei støvete vindauga, ser du inn i eit forfall som er forbi det som kan reparerast. Det har gått så langt at Unesco i fjor trua med å fjerne byen frå verdsarvlista.

Kva er årsaka til dette brutale forfallet? Sjølvsagt er konsekvensane av klimaendringane tydelege, byen er sårbar for både flaum og tørke. Det største problemet er likevel masseturismen. Turistane legg på langt nær att nok pengar til å førebygge slitasje, eit problem vi ser verda over.

Dei mange millionane som stimlar hit, har vridd utviklinga av byen inn på eit snevert spor. Turismen vert som ein slange som et halen sin. Jobbar som ikkje har med turisme å gjere, har tørka ut i byen. Samstundes har presset frå ferierande fått prisane på husvære til å skyte i vêret.

Medan det var 175.000 fastbuande i 1950, er det godt under 50.000 i dag, truleg langt mindre i og med at mange leiger ut til turistar og sjølve bur på fastlandet. I tillegg er det svært kostbart å halde ved like bygningar i ein by utan bilvegar. Alt materiale må fraktast gjennom kanalane og deretter slepast på kjerrer gjennom dei smale og folksame gatene.

Som eit botemiddel er det innført ein turistskatt. Han er svært låg, 3 euro per natt for overnattingsgjester. I sommar var det dessutan ein test på innføring av skatt på 5 euro for dagsturistar, ein sum som skal doblast neste sommar.

Men dette er berre småpengar. Det trengst meir drastiske tiltak, og det må handlast raskt. Elles vil ikkje berre bygningane forvitre, men utan venetianarar vil den eigenarta kulturen også forsvinne. Utan innbyggarar vert endåtil ein vakker by som Venezia berre eit tomt skal.

Eva Furseth

Emneknaggar

Fleire artiklar

Tordis Ørjasæter er 97 år gamal og reflekterer rundt det å bli eldre, om litteratur, og dagane som går, og tida som har gått.

Tordis Ørjasæter er 97 år gamal og reflekterer rundt det å bli eldre, om litteratur, og dagane som går, og tida som har gått.

Foto: Mari Parelius Wammer / Cappelen Damm

LitteraturKultur

Å gå på vatnet i ein blå draum

– Alt er så sterkt no som døden er så nær. Og eg drøymer så mykje og så intenst, ei natt drøymde eg at eg gjekk på vatnet!

Hilde Vesaas
Tordis Ørjasæter er 97 år gamal og reflekterer rundt det å bli eldre, om litteratur, og dagane som går, og tida som har gått.

Tordis Ørjasæter er 97 år gamal og reflekterer rundt det å bli eldre, om litteratur, og dagane som går, og tida som har gått.

Foto: Mari Parelius Wammer / Cappelen Damm

LitteraturKultur

Å gå på vatnet i ein blå draum

– Alt er så sterkt no som døden er så nær. Og eg drøymer så mykje og så intenst, ei natt drøymde eg at eg gjekk på vatnet!

Hilde Vesaas
Martin Baldysz debuterte i 2013 og er no ute med roman nummer tre.

Martin Baldysz debuterte i 2013 og er no ute med roman nummer tre.

Foto: Helle Frogner

BokMeldingar
Hilde Vesaas

Tronge sinn ved det vide havet

Martin Baldysz skriv seg inn i eit fortidig ungjentesinn.

Det går mykje kjøt gjennom anlegga til Nortura i desse dagar. Men kva veit dei eigentleg om kvaliteten på det?

Det går mykje kjøt gjennom anlegga til Nortura i desse dagar. Men kva veit dei eigentleg om kvaliteten på det?

Foto: Gorm Kallestad / NTB

Frå matfatetKunnskap
Siri Helle

Slaktetid

Så er det offisielt: Kvalitetssjekken på slakteria er ikkje anna enn eit volummål.

Skodespelarane er plasserte i ein kvit kube.

Skodespelarane er plasserte i ein kvit kube.

Foto: Den Nationale Scene

TeaterMeldingar
Jan H. Landro

Den vanskelege, men nødvendige venskapen

I vårt sted byr på fint samspel i ein rik og lågmælt tekst, som kunne tent på å bli kutta litt.

Kor mykje skal den enkelte forelder ha å seie over barnet? Spørsmålet er til vurdering når barnelova skal oppdaterast.

Kor mykje skal den enkelte forelder ha å seie over barnet? Spørsmålet er til vurdering når barnelova skal oppdaterast.

Foto: Sara Johannessen Meek / NTB

PolitikkSamfunn

Flytterett eller vetorett?

Skal mor eller far kunne ta med seg barna og flytte langt bort etter eit samlivsbrot? Barne- og familiedepartementet vil gjere det vanskelegare for fleire, men møter motstand.

Christiane Jordheim Larsen
Kor mykje skal den enkelte forelder ha å seie over barnet? Spørsmålet er til vurdering når barnelova skal oppdaterast.

Kor mykje skal den enkelte forelder ha å seie over barnet? Spørsmålet er til vurdering når barnelova skal oppdaterast.

Foto: Sara Johannessen Meek / NTB

PolitikkSamfunn

Flytterett eller vetorett?

Skal mor eller far kunne ta med seg barna og flytte langt bort etter eit samlivsbrot? Barne- og familiedepartementet vil gjere det vanskelegare for fleire, men møter motstand.

Christiane Jordheim Larsen

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis