Dette diktet er skrive av ei kjend og kjær røyst for lesarar av Dag og Tid, Walid al-Kubaisi. Diktet er trykt i 100 dikt om krig (2003), redigert av Håvard Rem. Det er eit sjølvbiografisk dikt som fortel om vonløysa til flyktningar. Dei flyktar frå krig til fredelege land, men det inneber ikkje at dei får fred i hugen, snarare tvert imot. Al-Kubaisi fortel korleis lengt og dårleg samvit tærer på han innvendig. Han gjer det effektivt i ei kronologisk forteljing der han viser korleis han – langt heimanfrå – får høyre om den eine etter den andre tragedien i familien hans, utan at han kan vera der å trøyste og ta imot trøyst, heilt til han bryt saman i 2003, på ein kafé på Tøyen. «Sjador» er ei kappe som dekkjer hovud og kropp.

Tittelen kunne ha vore «Håpløshet», men diktet heiter «Håp». Det gjev faktisk meining, for håp var det som forma Walid al-Kubaisi, både som samfunnsdebattant og som kreftsjuk pasient – han døydde av kreft i 2018. Trass i motgang og smerter såg han alltid positivt på livet. Det same gjeld Shabana Rehman som gjekk bort i desember. Jamvel om ho ikkje hadde den same lagnaden som dette diktet fortel om – ho kom til Noreg frå Pakistan som eittåring – var der «mørkemenn» i kulturen og religionen hennar som ho måtte slåst imot. Til liks med al-Kubaisi opplevde ho ikkje å bli forstått av det norske samfunnet: Dei måtte somtid føre ein dobbel strid – både mot religiøs fanatisme og mot sine nye liberale landsmenn, som ein skulle forvente stødde dei. Men trass i motstand – vona og smilet bar dei alltid på. Det er imponerande. Med dette diktet vil eg heidre minnet deira.

Ronny Spaans

I 1981 flyktet jeg fra Bagdad

sammen med håpet

uten å kysse min fars hånd

og takke ham for alt

for krig vil en dag ta slutt

sa min mor

I 1984 savnet jeg å spille fotball

med min lillebror

når krigen en dag vil ta slutt

I 1986 savnet jeg å bære hans likkiste

til moskéen ved vårt hus

og dra hjem for å omfavne

min far og gråte

I 1991 savnet jeg å besøke min fars grav

og takke ham for alt

og hvile under min mors sjador og gråte

I 1993 savnet jeg å sitte ved siden av henne

på sykehuset

før hun sovnet siste gang

I 1998 savnet jeg å være til stede

da vårt hus ble bombet

På telefonen sa min søsters datter Lin:

Krig vil en dag ta slutt

I 2003 mistet Lin sine armer

da en rakett traff minareten

til moskéen ved vårt hus

Splintene nådde henne mens hun lekte

På telefonen sa hun:

Krig vil en dag ta slutt

I 2003 faller jeg i staver

på kaféen på Tøyen

Drømmer om å vende hjem

med håpet

om å gjenoppbygge minareten

til moskéen ved vårt hus

når krigen en dag vil ta slutt

Walid al-Kubaisi