JavaScript is disabled in your web browser or browser is too old to support JavaScript. Today almost all web pages contain JavaScript, a scripting programming language that runs on visitor's web browser. It makes web pages functional for specific purposes and if disabled for some reason, the content or the functionality of the web page can be limited or unavailable.

Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

DiktetKultur

Diktet: Olav Kaste

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
1989
20230414
1989
20230414

Olav Kaste (1902–1991) var ein lyrikar frå Heddal i Telemark som gav ut åtte diktsamlingar 1946–1979. Av yrke var han lærar på Nordbygda skule 1927–1970. Dikta er strenge og iblant tunge, i tradisjonen etter Olav Aukrust, med eit kriste livssyn. Alt i debuten La visne dei blomar stod han fram som ein
alvorsmann som ikkje ville ta del i fredsjubelen etter krigen. Ragnvald Skrede skreiv: «For han er ikkje diktinga leik eller fåfengd, det ligg han ikkje på hjarta å syna kor livsklok og dugande mann han er: diktinga er ein del av livsstriden hans, ein veg til frigjering og vokster.»

Dikta vart lagde merke til av skribentar som Paal Brekke og Erling Christie, Alfred Hauge og Asbjørn Aarnes. Han var ein stillferdig lyrikar. Iblant kalla han seg «ein religiøs grublar». Men no er dikta i ferd med å verta gløymde, etter omsvinget i norsk lyrikk i 1960-åra. I dag er Olav Kaste med i dei færraste antologiar.

Gunvor Hofmo skreiv ein kronikk i Dagbladet i 1951, «Mennesket og respekten», om korleis Heddal-diktaren vart møtt av kritikken: «Med nedlatende skulderklapp, med absolutt uforstand, med skjult hån.» Og siterer diktet «Livsens tre», der siste strofe lyder: «Blenkte eit lys i natt,/ liksom eit lyn slo ned,/ løyste seg brått or skodd/ krossen som livsens tre.»

Også her er graset grønt var Kastes siste samling. Det siste diktet der er «Skrubbedalsnatten», ein kjend topp på Heddalsåsen, 340 moh. Diktet handlar om å leva i ein natur som mennesket ikkje kan måla seg mot. Men mennesket kan elska naturen. Natten er her eit ord som tyder nuten.

Jan Erik Vold

Skrubbedalsnatten

Du står der traust

og stirer ned

på tunet mitt.

Det er slik fred

med deg.

Du løyp ’kje av

om eg drar ut

med ferdastav.

Eg ynkar deg

til tider.

Ingen ferdaveg

for deg er lagt.

Dei same nutar

må du stå

evindeleg

og stire på

i stram giv akt.

Eg ynkar deg,

men veit for visst

du nyt ein føremun

til sist:

Ein morgon skin ei sol

på deg

som ikkje skin på meg.

Olav Kaste

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

Olav Kaste (1902–1991) var ein lyrikar frå Heddal i Telemark som gav ut åtte diktsamlingar 1946–1979. Av yrke var han lærar på Nordbygda skule 1927–1970. Dikta er strenge og iblant tunge, i tradisjonen etter Olav Aukrust, med eit kriste livssyn. Alt i debuten La visne dei blomar stod han fram som ein
alvorsmann som ikkje ville ta del i fredsjubelen etter krigen. Ragnvald Skrede skreiv: «For han er ikkje diktinga leik eller fåfengd, det ligg han ikkje på hjarta å syna kor livsklok og dugande mann han er: diktinga er ein del av livsstriden hans, ein veg til frigjering og vokster.»

Dikta vart lagde merke til av skribentar som Paal Brekke og Erling Christie, Alfred Hauge og Asbjørn Aarnes. Han var ein stillferdig lyrikar. Iblant kalla han seg «ein religiøs grublar». Men no er dikta i ferd med å verta gløymde, etter omsvinget i norsk lyrikk i 1960-åra. I dag er Olav Kaste med i dei færraste antologiar.

Gunvor Hofmo skreiv ein kronikk i Dagbladet i 1951, «Mennesket og respekten», om korleis Heddal-diktaren vart møtt av kritikken: «Med nedlatende skulderklapp, med absolutt uforstand, med skjult hån.» Og siterer diktet «Livsens tre», der siste strofe lyder: «Blenkte eit lys i natt,/ liksom eit lyn slo ned,/ løyste seg brått or skodd/ krossen som livsens tre.»

Også her er graset grønt var Kastes siste samling. Det siste diktet der er «Skrubbedalsnatten», ein kjend topp på Heddalsåsen, 340 moh. Diktet handlar om å leva i ein natur som mennesket ikkje kan måla seg mot. Men mennesket kan elska naturen. Natten er her eit ord som tyder nuten.

Jan Erik Vold

Skrubbedalsnatten

Du står der traust

og stirer ned

på tunet mitt.

Det er slik fred

med deg.

Du løyp ’kje av

om eg drar ut

med ferdastav.

Eg ynkar deg

til tider.

Ingen ferdaveg

for deg er lagt.

Dei same nutar

må du stå

evindeleg

og stire på

i stram giv akt.

Eg ynkar deg,

men veit for visst

du nyt ein føremun

til sist:

Ein morgon skin ei sol

på deg

som ikkje skin på meg.

Olav Kaste

Emneknaggar

Fleire artiklar

Gravfølgjet for Mohammad Mahdi Ammar og Abbas Fadel Yassin, båe drepne av eksploderande personsøkjarar i Beirut. Ammar er son til ein framståande medlem av Hizbollah-rørsla.

Gravfølgjet for Mohammad Mahdi Ammar og Abbas Fadel Yassin, båe drepne av eksploderande personsøkjarar i Beirut. Ammar er son til ein framståande medlem av Hizbollah-rørsla.

Foto: Mohamed Azakir / Reuters / NTB

KommentarSidene 2-3

Krig med personsøkjarar i folkerettsleg gråsone

Kvelden før personsøkjaråtaket endra Israels krigskabinett målsetjingane med krigen i nord. Ei eskalering låg derfor i kjømda.

Cecilie Hellestveit
Gravfølgjet for Mohammad Mahdi Ammar og Abbas Fadel Yassin, båe drepne av eksploderande personsøkjarar i Beirut. Ammar er son til ein framståande medlem av Hizbollah-rørsla.

Gravfølgjet for Mohammad Mahdi Ammar og Abbas Fadel Yassin, båe drepne av eksploderande personsøkjarar i Beirut. Ammar er son til ein framståande medlem av Hizbollah-rørsla.

Foto: Mohamed Azakir / Reuters / NTB

KommentarSidene 2-3

Krig med personsøkjarar i folkerettsleg gråsone

Kvelden før personsøkjaråtaket endra Israels krigskabinett målsetjingane med krigen i nord. Ei eskalering låg derfor i kjømda.

Cecilie Hellestveit
Laila Goody, Maria Ómarsdóttir Austgulen, Trond Espen Seim og John Emil Jørgenrud i nachspielet frå helvete som stykket til Edward Albee blir kalla.

Laila Goody, Maria Ómarsdóttir Austgulen, Trond Espen Seim og John Emil Jørgenrud i nachspielet frå helvete som stykket til Edward Albee blir kalla.

Foto: Erika Hebbert

TeaterMeldingar
Jan H. Landro

Sterkt om livsløgn og overleving

Gode skodespelar­prestasjonar i intens kamp på liv og død.

Den nye statsministeren i Frankrike, Michel Barnier, blir klappa inn av den utgåande, Gabriel Attal, i ein seremoni på Hôtel Matignon i Paris 5. september.

Den nye statsministeren i Frankrike, Michel Barnier, blir klappa inn av den utgåande, Gabriel Attal, i ein seremoni på Hôtel Matignon i Paris 5. september.

Foto: Stephane De Sakutin / Reuters / NTB

KommentarSamfunn
Bjørn Kvalsvik Nicolaysen

Ny statsminister med gjeld, utan budsjett

No lyt alt skje raskt i fransk politikk for å avverje nye kriser.

Justis- og beredskapsminister Emilie Enger Mehl på veg til pressetreffet om motarbeiding av kriminalitet. Også statsminister Jonas Gahr Støre og finansminister Trygve Slagsvold Vedum deltok.

Justis- og beredskapsminister Emilie Enger Mehl på veg til pressetreffet om motarbeiding av kriminalitet. Også statsminister Jonas Gahr Støre og finansminister Trygve Slagsvold Vedum deltok.

Foto: Thomas Fure / NTB

Samfunn
Sofie May Rånes

– No ser me effekten av færre politifolk

Det er mykje regjeringa kunne gjort som dei ikkje har gjort. Me er ikkje imponerte, seier Helge André Njåstad (FrP).

Då nordmennene kom til Færøyane, eller Fårøyane, rundt 800 var «hagane fulle av sau, som irane hadde ale upp, bergi tekte med fugl, nøgdi med rekved til husbyggjing, fisk og kval utanfor døri og vetrar so milde at sau og hest levde ute», skreiv landsfaderen Jóannes Patursson i boka Frå Færøyane i 1925.  I dag er det om lag 70.000 sauer som går fritt ikring, også rundt Tórshavn.

Då nordmennene kom til Færøyane, eller Fårøyane, rundt 800 var «hagane fulle av sau, som irane hadde ale upp, bergi tekte med fugl, nøgdi med rekved til husbyggjing, fisk og kval utanfor døri og vetrar so milde at sau og hest levde ute», skreiv landsfaderen Jóannes Patursson i boka Frå Færøyane i 1925. I dag er det om lag 70.000 sauer som går fritt ikring, også rundt Tórshavn.

Alle foto: Hallgeir Opedal

ReportasjeFeature

Nytt frå vestfronten

Ute i Atlanterhavet ligg Færøyane som ein front mot lågtrykk, vestavêr og liberale haldningar.

Hallgeir Opedal
Då nordmennene kom til Færøyane, eller Fårøyane, rundt 800 var «hagane fulle av sau, som irane hadde ale upp, bergi tekte med fugl, nøgdi med rekved til husbyggjing, fisk og kval utanfor døri og vetrar so milde at sau og hest levde ute», skreiv landsfaderen Jóannes Patursson i boka Frå Færøyane i 1925.  I dag er det om lag 70.000 sauer som går fritt ikring, også rundt Tórshavn.

Då nordmennene kom til Færøyane, eller Fårøyane, rundt 800 var «hagane fulle av sau, som irane hadde ale upp, bergi tekte med fugl, nøgdi med rekved til husbyggjing, fisk og kval utanfor døri og vetrar so milde at sau og hest levde ute», skreiv landsfaderen Jóannes Patursson i boka Frå Færøyane i 1925. I dag er det om lag 70.000 sauer som går fritt ikring, også rundt Tórshavn.

Alle foto: Hallgeir Opedal

ReportasjeFeature

Nytt frå vestfronten

Ute i Atlanterhavet ligg Færøyane som ein front mot lågtrykk, vestavêr og liberale haldningar.

Hallgeir Opedal

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis