I denne spalta skriv vi som regel om «vaksendikt». Denne gongen skriv eg om eit dikt for yngre lesarar: «Frøet» av Inger Hagerup (1905–1985), som finst i avdelinga «løse dikt» i Hagerups Samlede dikt.

Diktet fylgjer det klassiske oppsettet for vers i bunden form. Det har tre strofer, som kvar inneheld fire versliner. Heile diktet er gjennomført i ei fast metrisk form: versliner med fire jambar, alle med mannleg utgang. Skanderer vi diktet, merkar vi at vi legg eit ekstra lite trykk på «-lig» i «fredelig» – det er ikkje uvanleg i skandinaviske språk, som har mange ord på tre stavingar, i motsetnad til engelsk.

Rimmønsteret inneheld òg eit skjema for oppattakingar: Kvar strofe inneheld to parrim. Det siste ordet i fyrste og andre versline rimar på kvarandre, og så bortetter. Det er tale om heilrim av den tradisjonelle typen: «gror–jord». Parrim på «-or» dukkar to gonger opp i diktet. Det er òg bruk av bokstavrim, som i «sola smile», i tillegg til halvrim, som vi finn i denne verslina: «banket ganske sakte». Det er som om den bankande ljoden av regnet blir konkretisert gjennom desse tre stutte a-ane.

Vi ser òg bruk av enjambement mellom den andre og tredje strofa: Setninga blir ikkje fullført i verslina «en vakker dag blir du så stor», men held fram i den neste. Det er som om dette «steget» i språket illustrerer det steget det er for frøet «å løfte taket» og bryte opp i dagen.

Sist, men ikkje minst finn vi døme på besjeling. Frøet får menneskelege eigenskapar. Fyrst ligg det og «drikker vann og spiser jord», så lyfter det taket over seg, så det kan gå inn i verda. Frøet får hjelp til dette av både regnet og sola, som òg får menneskelege trekk. Det er ein varm og optimistisk tone gjennom heile diktet – som byggjer opp under temaet for diktet: Det underet eit lite frø har i seg, som openberrar seg når det spirer og blir ein plante. Utan at det blir tematisert i teksten, kan vi lesa heile diktet som ein allegori på liknande overgangar – til dømes ein barnefødsel. Orda «Lille bror» og «bitteliten sprekk» får oss særleg til å tenkje på ein liten gut som blir fødd.

Ronny Spaans

Frøet

Jeg ligger bare her og gror

og drikker vann og spiser jord.

Her er så varmt og mørkt og vått.

Her er så fredelig og godt.

I natt kom regnet lett på tå

og banket ganske sakte på.

Det hvisket til meg: Lille bror,

en vakker dag blir du så stor

at du kan løfte taket vekk.

Og i en bitteliten sprekk

vil hele verden åpne seg

og sola smile ned til deg.

Inger Hagerup