JavaScript is disabled in your web browser or browser is too old to support JavaScript. Today almost all web pages contain JavaScript, a scripting programming language that runs on visitor's web browser. It makes web pages functional for specific purposes and if disabled for some reason, the content or the functionality of the web page can be limited or unavailable.

Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

DiktetKultur

Diktet: Camilla Groth

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen

Foto: Heidi Furre / Cappelen Damm

Foto: Heidi Furre / Cappelen Damm

2562
20220902
2562
20220902

Om det å turnere den krevjande sonettforma er eit sveinestykke i poesien, er sonettkransen sjølve meisterstykket. Eit døme er Sommerfugledalen (1991) av Inger Christensen (1935–2009), eit av verdas vakraste diktverk. Her går den strenge forma, motiva og tematikken opp i ei på same tid suveren og efemerisk eining.

Camilla Groth (f. 1972) har tidlegare omsett Christensens essaysamling Hemmelighetstilstanden (2000, på norsk i 2017), og i boka Rundt jorda (2020) er Groth tydeleg og ope inspirert. Rett nok er det fleire fluger enn sommarfuglar her, men det er vel så mykje ei helsing til eige verk, då ho har skrive om flugesurr tidlegare, mellom anna i diktsamlinga Hysj frå (2013). Sjølv om fluga kan hende er eit litt meir prosaisk vesen, viser Groth at ho eignar seg særs godt som poetisk grunnmateriale, om enn med eit visst komisk potensial. Groth viser òg at ho har godt grep om det poetiske handverket.

Sonetten finst i mange variantar, men dei to hovudformene blei skapte av Petrarca på 1300-talet og av Shakespeare rundt to hundre år seinare. Groth skriv tettare på tradisjonen etter Petrarca, der dei 14 verselinjene er delte inn i to kvartettar (strofer med fire linjer) og to tersettar, og der oktaven (dei åtte første) legg fram eit problem (demonstrasjon), medan sekstetten freistar å løyse det (konklusjon). Mellom dei to er det ei vending, som Groth gir eit frampeik på i starten av diktet: Her kjem eit aldri så lite verdsomveltande perspektivskifte.

Frå ein menneskeleg maktdemonstrasjon av eit klask går fluga frå å vere noko ein vil ha vekk, til noko som har eit liv, og som – og her kjem vendinga – attpåtil er laga av same stoff som mennesket. Denne ufatteleg nære koplinga mellom alle levande vesen – jorda rundt – er eit av grunntemaa i boka.

Groth har eit godt blikk for dei minste ting og vesen, og ein språkleg idérikdom som får fram deira særeigne eigenskapar eller den absurde «beinville» og svimlande situasjonen dei – og vi alle – eksisterer i.

Cathrine Strøm

Jeg velter verden over i et slag

for husflua den ligger her på ryggen

på bordet spreller beinvilt midt i skyggen

av mine fingertuppers hjertelag.

Om husflua kan komme fra sitt egg

og gjennomgå en full metamorfose

som samler flueliv, sin puppepose

før vinger løsner som en råtten vegg

så finnes langt, langt inn i fluedypet

det stoffet som også jeg er laget av

det sitrer stille i min fingerklype

og summer vilt i vingene, bønnordet

det høres ut som fluas sprellekrav

som stillhetens atomer i trebordet.

Camilla Groth

Frå Rundt jorda (2020)

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

Om det å turnere den krevjande sonettforma er eit sveinestykke i poesien, er sonettkransen sjølve meisterstykket. Eit døme er Sommerfugledalen (1991) av Inger Christensen (1935–2009), eit av verdas vakraste diktverk. Her går den strenge forma, motiva og tematikken opp i ei på same tid suveren og efemerisk eining.

Camilla Groth (f. 1972) har tidlegare omsett Christensens essaysamling Hemmelighetstilstanden (2000, på norsk i 2017), og i boka Rundt jorda (2020) er Groth tydeleg og ope inspirert. Rett nok er det fleire fluger enn sommarfuglar her, men det er vel så mykje ei helsing til eige verk, då ho har skrive om flugesurr tidlegare, mellom anna i diktsamlinga Hysj frå (2013). Sjølv om fluga kan hende er eit litt meir prosaisk vesen, viser Groth at ho eignar seg særs godt som poetisk grunnmateriale, om enn med eit visst komisk potensial. Groth viser òg at ho har godt grep om det poetiske handverket.

Sonetten finst i mange variantar, men dei to hovudformene blei skapte av Petrarca på 1300-talet og av Shakespeare rundt to hundre år seinare. Groth skriv tettare på tradisjonen etter Petrarca, der dei 14 verselinjene er delte inn i to kvartettar (strofer med fire linjer) og to tersettar, og der oktaven (dei åtte første) legg fram eit problem (demonstrasjon), medan sekstetten freistar å løyse det (konklusjon). Mellom dei to er det ei vending, som Groth gir eit frampeik på i starten av diktet: Her kjem eit aldri så lite verdsomveltande perspektivskifte.

Frå ein menneskeleg maktdemonstrasjon av eit klask går fluga frå å vere noko ein vil ha vekk, til noko som har eit liv, og som – og her kjem vendinga – attpåtil er laga av same stoff som mennesket. Denne ufatteleg nære koplinga mellom alle levande vesen – jorda rundt – er eit av grunntemaa i boka.

Groth har eit godt blikk for dei minste ting og vesen, og ein språkleg idérikdom som får fram deira særeigne eigenskapar eller den absurde «beinville» og svimlande situasjonen dei – og vi alle – eksisterer i.

Cathrine Strøm

Jeg velter verden over i et slag

for husflua den ligger her på ryggen

på bordet spreller beinvilt midt i skyggen

av mine fingertuppers hjertelag.

Om husflua kan komme fra sitt egg

og gjennomgå en full metamorfose

som samler flueliv, sin puppepose

før vinger løsner som en råtten vegg

så finnes langt, langt inn i fluedypet

det stoffet som også jeg er laget av

det sitrer stille i min fingerklype

og summer vilt i vingene, bønnordet

det høres ut som fluas sprellekrav

som stillhetens atomer i trebordet.

Camilla Groth

Frå Rundt jorda (2020)

Emneknaggar

Fleire artiklar

Ekstreme nedbørsmengder førte til ein katastrofe i Valencia i Spania 29. oktober. Minst 217 skal ha mista livet, og dei materielle øydeleggingane er kolossale.

Ekstreme nedbørsmengder førte til ein katastrofe i Valencia i Spania 29. oktober. Minst 217 skal ha mista livet, og dei materielle øydeleggingane er kolossale.

Foto: Susana Vera / Reuters / NTB

Samfunn

Prisen for det ville vêret

I forsikringsbransjen er det langt mellom klimaskeptikarane.

Per Anders Todal
Ekstreme nedbørsmengder førte til ein katastrofe i Valencia i Spania 29. oktober. Minst 217 skal ha mista livet, og dei materielle øydeleggingane er kolossale.

Ekstreme nedbørsmengder førte til ein katastrofe i Valencia i Spania 29. oktober. Minst 217 skal ha mista livet, og dei materielle øydeleggingane er kolossale.

Foto: Susana Vera / Reuters / NTB

Samfunn

Prisen for det ville vêret

I forsikringsbransjen er det langt mellom klimaskeptikarane.

Per Anders Todal
Eit hus i Ål kommune vart teke av jordskred under ekstremvêret "Hans" i august i fjor.

Eit hus i Ål kommune vart teke av jordskred under ekstremvêret "Hans" i august i fjor.

Foto: Frederik Ringnes / NTB

Samfunn
Per Anders Todal

Husforsikring i hardt vêr

Kan klimaendringane føre til at også norske heimar blir umoglege å forsikre?

Folkerørsla for lokalsjukehusa demonstrerer mot helseføretakmodellen utanfor Stortinget i 2017.

Folkerørsla for lokalsjukehusa demonstrerer mot helseføretakmodellen utanfor Stortinget i 2017.

Foto: Håkon Mosvold Larsen / NTB

Ordskifte
PerVaglum

Vestre må avslutte konflikter og beklage

«Svært mange av de 300.000 som jobber i Helse-
vesenet, merker daglig følgene av Helseforetaks-
modellen som nå videreføres av Ap og Sp.»

Teikning: May Linn Clement

KommentarSamfunn
Halvor Tjønn

Tid for realitetsorientering

Valet av Donald Trump til president er ikkje noka tilfeldig ulukke, men ei fylgje av dårleg politisk handverk gjennom lang tid.

Stemninga på valmøtet i Salem var ikkje sint, men fandenivaldsk og sjølvsikker.

Stemninga på valmøtet i Salem var ikkje sint, men fandenivaldsk og sjølvsikker.

Foto: Ida Lødemel Tvedt

Samfunn

Hjarte for huset

NEW YORK: Valnatta i New York kjendest som eit antiklimaks etter ei veke på reise i det som alt høyrdest ut som Trumps Amerika.

Ida Lødemel Tvedt
Stemninga på valmøtet i Salem var ikkje sint, men fandenivaldsk og sjølvsikker.

Stemninga på valmøtet i Salem var ikkje sint, men fandenivaldsk og sjølvsikker.

Foto: Ida Lødemel Tvedt

Samfunn

Hjarte for huset

NEW YORK: Valnatta i New York kjendest som eit antiklimaks etter ei veke på reise i det som alt høyrdest ut som Trumps Amerika.

Ida Lødemel Tvedt

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis