Den magiske åtinga
Stølsvegen, som er undersolt og der snøen smeltar seint, vart åta 5. mai. 25. mai er det tydeleg skilnad. Åtinga har påskunda smeltinga med minst éin meter. 25. mai åta vi òg litt lenger nede i vegen.
Alle foto: Svein Gjerdåker
Snøen ligg enno tjukk på Dag og Tid-stølen, knappe 800 meter over havet. Den planlagde buføringa 24. juni står i fare. Snøen skal ikkje berre smelta, men beitet må gro minst éi veke etter at snøen er borte, slik at Symra og dei andre kyrne får nok mat. Geitene klarer seg betre og kan eta nyutsprunge lauv.
Men vi er ikkje heilt hjelpelause. Vi har åta stølsvegen nokre stader der sola slepper dårleg til, slik at vi kjem oss til støls med den vesle mjølketanken når det er nok beite på stølstreet.
Åting, eller å mylda, er nærast som å trylla og vart brukt mykje på fjellgardar der det var snøtungt. Ein nytta mold eller oske som ein spreidde på snøen som låg på den dyrka marka. Det gjorde at snøsmeltinga kunne ta kortare tid om det var mildt og nok sol: Ein kunne framskunda smeltinga med 14 dagar.
Grunnen til at åting fungerer så godt, er enkel: Svart absorberer varme som gjer at energien frå sola vert verande i den mørke åtejorda, som deretter smeltar snøen rundt seg.
Elleve sekker med jord gjekk med. Det er eit slitsamt arbeid å spreia jord i blaut snø, men vel vert strevet. I år er det 10-årsjubileum for Dag og Tid-stølen.
Svein Gjerdåker
er stølsdreng og redaktør.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Snøen ligg enno tjukk på Dag og Tid-stølen, knappe 800 meter over havet. Den planlagde buføringa 24. juni står i fare. Snøen skal ikkje berre smelta, men beitet må gro minst éi veke etter at snøen er borte, slik at Symra og dei andre kyrne får nok mat. Geitene klarer seg betre og kan eta nyutsprunge lauv.
Men vi er ikkje heilt hjelpelause. Vi har åta stølsvegen nokre stader der sola slepper dårleg til, slik at vi kjem oss til støls med den vesle mjølketanken når det er nok beite på stølstreet.
Åting, eller å mylda, er nærast som å trylla og vart brukt mykje på fjellgardar der det var snøtungt. Ein nytta mold eller oske som ein spreidde på snøen som låg på den dyrka marka. Det gjorde at snøsmeltinga kunne ta kortare tid om det var mildt og nok sol: Ein kunne framskunda smeltinga med 14 dagar.
Grunnen til at åting fungerer så godt, er enkel: Svart absorberer varme som gjer at energien frå sola vert verande i den mørke åtejorda, som deretter smeltar snøen rundt seg.
Elleve sekker med jord gjekk med. Det er eit slitsamt arbeid å spreia jord i blaut snø, men vel vert strevet. I år er det 10-årsjubileum for Dag og Tid-stølen.
Svein Gjerdåker
er stølsdreng og redaktør.
Fleire artiklar
Fargerikt om tolsemd
Me får garantert høyra meir til komponisten Eilertsen.
Teikning: May Linn Clement
Til å verta kvalm av
Birger Emanuelsen har skrive både romanar, essay og sakprosa etter debuten i 2012.
Foto: Christopher Helberg
Endringar til godt og vondt
Birger Emanuelsen skriv om folk slik at ein trur på det.
Me drog til månen av di det var teknologisk mogleg. Eit strålande døme på det teknologiske imperativet. Her vandrar astronaut Buzz Aldrin frå Apollo 11 rundt og les sjekklista si på venstre arm på ekte ingeniørvis.
Kjelde: Nasa
Teknologisk imperativ!
«Birkebeinerne på ski over fjellet med kongsbarnet».
Foto: Morten Henden Aamot
Eit ikonisk stykke kunst er kome heim
Medan gode krefter arbeider for å etablere eit museum for kunstnarbrørne Bergslien på Voss, har den lokale sparebanken sikra seg ein originalversjon av eit hovudverk av målaren Knud Bergslien.