Den lange spansk-danske krigen
Danmark var i krig med den spanske byen Huéscar i 172 år.
Dei spanske soldatane introduserte framande skikkar, som cigarillorøyking, for danskane.
Illustrasjon: Koldinghus
Historie
peranders@dagogtid.no
Den spanske dokumentarfilmskaparen Jorge Rivera arbeider no med ein film om ein av dei lengste krigane i historia, skriv Weekendavisen, og avisa fortel i same slengen den bisarre soga om krigen mellom Huéscar og Danmark.
I utgangspunktet kom 13.000 spanske soldatar til Danmark i 1808 for å forsvare landet mot britane og kjempe mot svenskane. Både Spania og Danmark var på det tidspunktet allierte med Napoleon. Men seinare same år starta det spanske folkeopprøret mot franskmennene. Dei spanske soldatane i Danmark gjorde mytteri mot dei franske offiserane sine, og mange deserterte og rømte med britiske marineskip. Den spanske opprørsregjeringa braut i 1809 det diplomatiske sambandet med danskane. Og i byen Huéscar i Granada, der opprørsviljen var særleg sterk, vedtok byrådet like godt å erklære krig mot Danmark.
Etter nederlaget til Napoleon vart alt dette gløymt, inntil historikaren Vicente González Barbéran fann krigserklæringa i eit arkiv i Huéscar i 1981. «Borgarmeister, vi er i krig med Danmark», skal han ha ropa på rådhuset.
Byrådet vedtok samrøystes å slutte fred med Danmark, og den danske ambassadøren kom til Huéscar og signerte fredsavtalen med byen.
Medan denne krigen aldri fekk konsekvensar, sette dei spanske soldatane spor etter seg i Danmark. Ikkje berre røykte dei cigarillos eller sigarettar, som til da var nesten ukjende i landet. Truleg var òg spanske soldatar ved eit uhell skuld i at slottet Koldinghus brann ned i 1808.
Denne styrken sette òg spor i befolkninga: Ikkje alle spanjolane kom seg heim med Royal Navy, og ein del av dagens danskar har brune auge på grunn av opphaldet til dei spanske styrkane.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Historie
peranders@dagogtid.no
Den spanske dokumentarfilmskaparen Jorge Rivera arbeider no med ein film om ein av dei lengste krigane i historia, skriv Weekendavisen, og avisa fortel i same slengen den bisarre soga om krigen mellom Huéscar og Danmark.
I utgangspunktet kom 13.000 spanske soldatar til Danmark i 1808 for å forsvare landet mot britane og kjempe mot svenskane. Både Spania og Danmark var på det tidspunktet allierte med Napoleon. Men seinare same år starta det spanske folkeopprøret mot franskmennene. Dei spanske soldatane i Danmark gjorde mytteri mot dei franske offiserane sine, og mange deserterte og rømte med britiske marineskip. Den spanske opprørsregjeringa braut i 1809 det diplomatiske sambandet med danskane. Og i byen Huéscar i Granada, der opprørsviljen var særleg sterk, vedtok byrådet like godt å erklære krig mot Danmark.
Etter nederlaget til Napoleon vart alt dette gløymt, inntil historikaren Vicente González Barbéran fann krigserklæringa i eit arkiv i Huéscar i 1981. «Borgarmeister, vi er i krig med Danmark», skal han ha ropa på rådhuset.
Byrådet vedtok samrøystes å slutte fred med Danmark, og den danske ambassadøren kom til Huéscar og signerte fredsavtalen med byen.
Medan denne krigen aldri fekk konsekvensar, sette dei spanske soldatane spor etter seg i Danmark. Ikkje berre røykte dei cigarillos eller sigarettar, som til da var nesten ukjende i landet. Truleg var òg spanske soldatar ved eit uhell skuld i at slottet Koldinghus brann ned i 1808.
Denne styrken sette òg spor i befolkninga: Ikkje alle spanjolane kom seg heim med Royal Navy, og ein del av dagens danskar har brune auge på grunn av opphaldet til dei spanske styrkane.
Fleire artiklar
Butikkvindauge i Worth Avenue i Palm Beach i Florida.
Alle foto: Håvard Rem
Det blonde reservatet
PALM BEACH: Krig og folkevandring verkar inn på alle vestlege val. Eit amerikansk presidentval kan verka andre vegen òg.
Lewis Lapham på Lapham’s Quarterly-kontoret ved Union Square på Manhattan.
Ein lang marsj mot idiotveldet
NEW YORK: Sett frå minnestunda for Lewis Lapham ser den politiske dagsordenen i USA mindre ny ut.
VINNAREN: På søndag vart Herbert Kickls Fridomsparti (FPÖ) for første gongen største parti i det austerrikske parlamentsvalet. Får partiet makt, vil dei jobbe for å oppheve sanksjonar mot Russland.
Foto: Lisa Leutner / Reuters/ NTB
Politikk i grenseland
Austerrikarane ser på seg sjølv som ein fredsnasjon. Likevel røystar ein tredel på prorussiske høgrepopulistar.
Eldspåsetting og steinkasting i Ramels veg i Rosengård i Malmö. Ivar Hippe har intervjua innbyggarar i utsette bydelar i Vest-Sverige.
Foto: Johan Nilsson / TT / AP / NTB
– Det kjem til å bli stygt
Ivar Hippe fekk lyst til å sjå nærmare på dei svenske tilstandane. Etter tre års arbeid er Sverige 2024: Beretninger om et land i krise her. Staten må ta styring, seier han.
Yrka med det høgste sjukefråværet er kvinnedominerte med relasjonelt arbeid og høge emosjonelle krav, skriv Lill Sverresdatter Larsen.
Foto: Gorm Kallestad / NTB
Langvarig overbelastning gir rekordhøyt sykefravær
«Vi har lenge drevet en dugnad for å holde skuta flytende.»