Travel diktarhøvding
Edvard Hoem inne i sin kanskje travlaste periode.
– Eg har aldri hatt det betre, seier diktarhøvdingen.
Edvard Hoem runda 71 år 10. mars og meiner han aldri har hatt det betre.
Foto: Jan Inge Fardal / NPK
– Velkommen, men det blir verken handtrykk eller klem, seier verten når me stig inn i det heimekoselege kontoret hans i etasjen over puben The Dubliner i Rådhusgata i Oslo.
– Me må ta det som skjer med koronaviruset, på største alvor. Og for oss over 70 år er dette ikkje ein spøk, mange eldre blir sjuke og døyr. Me er folk, me òg! Dessutan finst det nok av døme i historia på kor gale det kan gå når slike epidemiar tek av.
Edvard Hoem er aktiv som aldri før. Først var det kongeleg heider då han vart slått til kommandør av St. Olavs orden.
– Det er ei stor ære som eg verkeleg set pris på, seier han.
Forfattaren trivst når han kan sitja og skriva, helst frå klokka 09.00 til 19.00 kvar einaste dag, men han likar òg å vera på farten.
– Dei siste 25 åra har eg reist mykje rundt i landet, snakka om bøkene mine, halde føredrag og møtt folk. Eg skriv alltid når eg er på reise.
– Du er lett å kjenna att, blir du ofte snakka til på gata?
– Ja, det er mange som vil slå av ein prat. Nesten alle er positive, og då brukar eg å ta meg god tid, enten det er på gata eller på trikken. Eg er takksam og glad for at folk vil snakka om bøkene mine. Eller om eigne liv ut frå opplevingar som bøkene mine har gjeve dei.
– Eg høyrde deg snakka om bøkene om Nesje-slekta og utvandringa i Balestrand i fjor. Du snakka i tre kvarter, og etter det eg kunne sjå, var det utan manus. Stemmer det?
– Ja, når eg snakkar om eigne verk, er det utan manus. Eg har drive på med dette i nokre år. Eg reiste rundt og heldt kanskje 100 føredrag i året om Bjørnson i fleire år. Ein får god trening av det. Men når eg i morgon skal til Hamar for å halda føredrag om Kolbein Falkeid, er det med manus.
Laurdag 7. mars hende det andre store som gjer Edvard Hoem aktuell no: urpremieren på Slåttekar i himmelen på Det Norske Teatret.
– Det er eit flott ensemble som står bak oppsetjinga. Men korleis andre vil oppleva dette, ut frå dei bileta dei har skapt seg i eigne hovud gjennom å lesa boka, veit eg ikkje.
– Kva betyr mest, kommandør av St. Olav eller urpremiere?
– Det er heilt uråd å samanlikna, men begge skapar mykje merksemd, og det skal ikkje ein forfattar kimsa av.
Han har ikkje eingong tenkt på å slutta å skriva. Han klarar ikkje sjå føre seg eit liv som pensjonist.
– Det skjer nok ikkje før nokon fortel meg at det eg leverer, ikkje er bra nok. Då får me sjå, kanskje eg startar ein blogg, seier han og smiler.
Elles avslører forfattaren at han lir av same sjuka som dei fleste andre som har skrive ei stund. Dei første utkasta blir for lange. Då må han setja seg ned med redaktøren og kutta.
Det er lenge sidan Edvard Hoem har opplevd at det har spelt noka stor rolle for publikum at han skriv på nynorsk – ikkje ein gong for «fine fruer på Frogner».
– Det store gjennombrotet kom i 2014–2015. Nynorsk er heilt naturleg i alle samanhengar der eg er no.
– Kvifor trur du det har vorte slik?
– Først og fremst fordi nynorsken me brukar, ikkje er antikvarisk. Me skriv slik at folk forstår. Ein god og moderne nynorsk har kanskje gjort det ideologiske mindre viktig. Faktum er at bøkene mine no har eit minst like stort publikum i Lillesand som i Ørsta, iallfall nesten.
Jan Inge Fardal, NPK
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
– Velkommen, men det blir verken handtrykk eller klem, seier verten når me stig inn i det heimekoselege kontoret hans i etasjen over puben The Dubliner i Rådhusgata i Oslo.
– Me må ta det som skjer med koronaviruset, på største alvor. Og for oss over 70 år er dette ikkje ein spøk, mange eldre blir sjuke og døyr. Me er folk, me òg! Dessutan finst det nok av døme i historia på kor gale det kan gå når slike epidemiar tek av.
Edvard Hoem er aktiv som aldri før. Først var det kongeleg heider då han vart slått til kommandør av St. Olavs orden.
– Det er ei stor ære som eg verkeleg set pris på, seier han.
Forfattaren trivst når han kan sitja og skriva, helst frå klokka 09.00 til 19.00 kvar einaste dag, men han likar òg å vera på farten.
– Dei siste 25 åra har eg reist mykje rundt i landet, snakka om bøkene mine, halde føredrag og møtt folk. Eg skriv alltid når eg er på reise.
– Du er lett å kjenna att, blir du ofte snakka til på gata?
– Ja, det er mange som vil slå av ein prat. Nesten alle er positive, og då brukar eg å ta meg god tid, enten det er på gata eller på trikken. Eg er takksam og glad for at folk vil snakka om bøkene mine. Eller om eigne liv ut frå opplevingar som bøkene mine har gjeve dei.
– Eg høyrde deg snakka om bøkene om Nesje-slekta og utvandringa i Balestrand i fjor. Du snakka i tre kvarter, og etter det eg kunne sjå, var det utan manus. Stemmer det?
– Ja, når eg snakkar om eigne verk, er det utan manus. Eg har drive på med dette i nokre år. Eg reiste rundt og heldt kanskje 100 føredrag i året om Bjørnson i fleire år. Ein får god trening av det. Men når eg i morgon skal til Hamar for å halda føredrag om Kolbein Falkeid, er det med manus.
Laurdag 7. mars hende det andre store som gjer Edvard Hoem aktuell no: urpremieren på Slåttekar i himmelen på Det Norske Teatret.
– Det er eit flott ensemble som står bak oppsetjinga. Men korleis andre vil oppleva dette, ut frå dei bileta dei har skapt seg i eigne hovud gjennom å lesa boka, veit eg ikkje.
– Kva betyr mest, kommandør av St. Olav eller urpremiere?
– Det er heilt uråd å samanlikna, men begge skapar mykje merksemd, og det skal ikkje ein forfattar kimsa av.
Han har ikkje eingong tenkt på å slutta å skriva. Han klarar ikkje sjå føre seg eit liv som pensjonist.
– Det skjer nok ikkje før nokon fortel meg at det eg leverer, ikkje er bra nok. Då får me sjå, kanskje eg startar ein blogg, seier han og smiler.
Elles avslører forfattaren at han lir av same sjuka som dei fleste andre som har skrive ei stund. Dei første utkasta blir for lange. Då må han setja seg ned med redaktøren og kutta.
Det er lenge sidan Edvard Hoem har opplevd at det har spelt noka stor rolle for publikum at han skriv på nynorsk – ikkje ein gong for «fine fruer på Frogner».
– Det store gjennombrotet kom i 2014–2015. Nynorsk er heilt naturleg i alle samanhengar der eg er no.
– Kvifor trur du det har vorte slik?
– Først og fremst fordi nynorsken me brukar, ikkje er antikvarisk. Me skriv slik at folk forstår. Ein god og moderne nynorsk har kanskje gjort det ideologiske mindre viktig. Faktum er at bøkene mine no har eit minst like stort publikum i Lillesand som i Ørsta, iallfall nesten.
Jan Inge Fardal, NPK
Fleire artiklar
Laila Goody, Maria Ómarsdóttir Austgulen, Trond Espen Seim og John Emil Jørgenrud i nachspielet frå helvete som stykket til Edward Albee blir kalla.
Foto: Erika Hebbert
Sterkt om livsløgn og overleving
Gode skodespelarprestasjonar i intens kamp på liv og død.
Den nye statsministeren i Frankrike, Michel Barnier, blir klappa inn av den utgåande, Gabriel Attal, i ein seremoni på Hôtel Matignon i Paris 5. september.
Foto: Stephane De Sakutin / Reuters / NTB
Ny statsminister med gjeld, utan budsjett
No lyt alt skje raskt i fransk politikk for å avverje nye kriser.
Justis- og beredskapsminister Emilie Enger Mehl på veg til pressetreffet om motarbeiding av kriminalitet. Også statsminister Jonas Gahr Støre og finansminister Trygve Slagsvold Vedum deltok.
Foto: Thomas Fure / NTB
– No ser me effekten av færre politifolk
Det er mykje regjeringa kunne gjort som dei ikkje har gjort. Me er ikkje imponerte, seier Helge André Njåstad (FrP).
Den oppdaterte boka om rettens ironi er ei samling av tekstar frå Rune Slagstad gjennom førti år.
Foto: André Johansen / Pax Forlag
Jussen som styringsverktøy
Rettens ironi, no i fjerde og utvida utgåve, har for lengst blitt ein klassikar i norsk idé- og rettshistorie.
Finn Olstad har doktorgrad i historie og er tidlegare professor ved Seksjon for kultur og samfunn ved Noregs idrettshøgskule.
Foto: Edvard Thorup
Det nye klassesamfunnet
Finn Olstads nye bok er eit lettlese innspel til ei sårt tiltrengd innsikt i skilnaden mellom fakta og ideologi.