Musikk

Ronny Spaans

ronny@dagogtid.no

Den norsknorske dialekten har noko tvitydig ved seg: det jordnære samspelet mellom menneska, men òg det barske klimaet her i nord.

Det seier visesongaren Ann-Iren Hansen. Ho har ei særstilling i norsk jazzmusikk og visetradisjon: Ho syng på nordnorsk dialekt, nærmare bestemt vesterålsk, og ho komponerer musikken sjølv. Ho fylgjer dermed opp ein lang tradisjon i Nord-Noreg, med namn som Halvdan Sivertsen og Helge Stangnes. Hansen voks opp i Øksnes i Vesterålen. Ho har master i musikk frå Det Jyske Musikkonservatorium i Danmark. Sidan 2014 har ho budd i Bodø.

den andre plata

No er ho aktuell med den andre plata si, Tjernet. Den førre samlinga, Ei som går, kom ut i 2014. Den fyrste av dei ni låtane på det nye albumet heiter «Det kan ikkje skje oss nåkka». Songen handlar om ein leik mange born har leika langs kysten: å «terge båra». Det handlar om å setja seg ned på berget i uvêr og kjenne store bylgjer – bårer – bryte mot land rett under seg.

«Yngst, men tøffast her i dag», syng Hansen, men denne leiken fekk varig merke i sinnet hennar:

– Eg leika «terge båra» i lag med to veninner på svaberget heime i Øksnes. Eg våga meg ned på steinen akkurat der grensa for bylgjene var, men brått vart eg teken av storhavet. Eg klora meg fast i tang og tare, måtte kjempe hardt imot der båra prøvde å dra meg ut i sjøen. Eg var som inni henne, og opplevde dei enorme kreftene. ”Det kan ikkje skje oss nåkka / vi er unge”, heiter det i songen, men eg fekk oppleva at det ikkje var slik. Dette var ein livsfarleg leik, og erfaringa gav meg ein ny dimensjon på livet. Då eg gjekk derifrå, følte eg noko som dei to veninnene mine ikkje hadde følt.

­– Dette er ein ny tone i musikkarrieren din. Den førre inneheldt ikkje slike episodar.

– Ja, eg er meir personleg på denne plata: Eg går nærare innpå meg sjølv og hentar fram episodar som har forma meg. Det har nok samanheng med at eg er vorten eldre og vågar å gå inn det personlege rommet.

– Reiser du bort for å få finne roa når du skriv tekstar?

­– Ja, eg leigde Misvær kyrkje i tre dagar då eg arbeidde med plata. Der kom forresten songen «Det kan ikkje skje oss nåkka» til meg. Eg sat ved teiknehjørnet i kyrkja då dei fyrste setningane kom. Eg fekk frysningar. Andre songar kom då eg oppheldt meg på Engeløya i Steigen. For meg er det viktig å koma unna mønsteret i kvardagen. Kyrkja var det rette rommet; der kunne eg kjenne alvoret i livet, der eg kunne uttrykkje meg gjennom kunsten. Det er ikkje lett når du sit i husværet i byen og ser gjeremål som ventar på deg, som oppvasken.

– Ein annan låt på plata er basert på ein tekst av Regine Normann, «Snu dæ ikkje». Er den nordnorske teksttradisjonen viktig for deg?

– Ja, det er ein tradisjon eg absolutt kjenner meg heime i. «Det ula godt rundt vaiera og hus / og allereie her så hør vi bølgebrus», syng eg i «Det kan ikkje skje oss nåkka».

– Men det er ikkje mange unge som fylgjer opp tradisjonen. Ønsker du å inspirere andre?

– Ja, absolutt. Det er dessverre ofte eit anna fokus hjå mange unge: Det er Idol og The Voice som er idealet. Der handlar det om å syngje kjende songar med sterkast stemme. Men fleire må få augo opp for visetradisjonen vår: Det å skrive tekst og komponere musikken – og oppleva det unike når ord og tone møtest. Der handlar det ikkje om å bli hylla i eit show, men å bruke musikk til eit større føremål: å kommunisere og gje gode opplevingar til folk.