Folk som veit noko om sjølvros, seier at ein skal lytte til han av di han kjem frå hjartet. Likevel trur me lesarane vil meine at boklækjaren er vel storlåten om han hevdar at Svenska Akademien tildeler Nobelprisen i litteratur ut ifrå kva forfattarar Klok-redaksjonen trekker fram i spalta her. Men me kan sjølvsagt ikkje fullstendig utelukke hypotesen.
Det er ei dryg veke sidan László Krasznahorkai äntligen vart utpeika som vinnar av Nobelprisen i litteratur. I grunngjevinga vart det mellom anna lagt vekt på at Krasznahorkai fekk prisen «for den gripande og visjonære forfattarskapen sin, som, midt i apokalyptisk terror, stadfestar krafta til kunsten». Ikkje eit ord om Klok-spalta der, altså. At László alt i februar 2018 (Klok på bok 1325) var oppgåveløysing her hos oss, vart effektivt dyssa ned.
Neste veke vil me spinne eit nett av raude trådar mellom årets vinnar og landsmannen Imre Kertész (Nobelprisen i litteratur 2002), vidare til José Saramago (1998) og til vår eigen Jon Olav Fosse (2023). Om du alt har gjennomskoda kva desse forfattarane har til felles, kan du ta det med i svaret på dagens oppgåve.
Så til Kirsten Ribu som skriv: «Ja, dette var moro, jeg tok den nesten med en gang, det var som når du hører et musikkstykke du kjenner, men ikke helt kan plassere komponisten inntil det slår ned i deg – jo, jeg kjenner dette! Og dette var russisk helt klart! Og novelle, og med den triste avslutningen og den lille satiriske snerten om fluen i mikroskopet: Kan det være Nikolaj Gogol – og den tragiske og dramatiske Kappen? Jo da, jeg fant teksten, og 400 rubler hadde Akakij Akakievitsj i årslønn i sin jobb i et departement i St. Petersburg, en meget beskjeden sum. Han var den lutfattige, ensomme kopisten som hadde kopiering av tekst som sin største og eneste glede i livet. Og som ble ertet og hundset av kolleger og hånet for sin loslitte tynne vinterfrakk. Han sparte og sparte til en ny varm frakk, og ble overfalt av røvere som rev av ham frakken samme dag som den var ny. Og så frøs han seg syk i vinterkulden og døde, og ingen savnet ham, ubetydelig som han var. Senere ble det fortalt historier om et gjenferd i byen som forsøkte å rive frakken av folk. Jeg leste Gogol som svært ung og grøsset av denne historien, den gjorde så sterkt inntrykk at jeg ikke orket å lese den igjen. I dag ser jeg mer satiren og samfunnskritikken, skildringen av det brutale klassesamfunnet i Russland. Et bevegende gjensyn med en av verdenslitteraturens klassiske noveller.»
Eli Hegna skriv: «Nikolaj V. Gogol (1809–1852) hadde stor innflytelse på russisk skjønnlitteratur. Ja, så betydningsfull var Gogol at Fjodor M. Dostojevskij har sagt om ham at all moderne litteratur har kommet ut av Kappen hans.»
Inger Anne Hammervoll skriv: «No har eg lese ei god novelle, som eg sikkert ikkje hadde fått kjennskap til hadde det ikkje vore for Medikus Libri si fredagsgåte.»
Digital tilgang – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
